Hôm nay (25/5), lô hàng 15 nghìn tấn alumin, tức là ô xít nhôm xuất khẩu đầu tiên của dự án tổ hợp bauxite - nhôm Tân Rai, Lâm Đồng đã bắt đầu được xếp lên tàu xuất bán cho một khách hàng Thụy Sỹ. Điều này đã khẳng định kết quả ban đầu của 2 dự án bauxite thử nghiệm đang được triển khai tại khu vực Tây Nguyên. Tuy các dự án này đều đang gặp nhiều khó khăn, nhưng theo đánh giá của chủ đầu tư là Tập đoàn công nghiệp than khoáng sản (Vinacomin) và Ban chỉ đạo dự án bauxite Tây Nguyên thì cả 2 dự án thí điểm Tân Rai và Nhân Cơ đều vẫn đảm bảo hiệu quả kinh tế và cần tiếp tục triển khai.
Cho ra đời sản phẩm alumin đầu tiên từ tháng 12 năm ngoái, đến thời điểm hiện tại, tổ hợp bauxite - nhôm Lâm Đồng đã cho ra đời 60 nghìn tấn alumin và 16 nghìn tấn hydrate là nguyên liệu để nung ra alumin. Theo kết quả kiểm tra, các sản phẩm cơ bản đảm bảo những tiêu chí đặt ra.
‘ Khai thác bauxite tại Đăk Nông (Ảnh: Việt Báo)
Ông Hoàng Khải Quốc Minh, Giám đốc Nhà máy alumin Tân Rai, Lâm Đồng cho biết: “Hiện nay chúng tôi đang trong giai đoạn chạy thử chuẩn bị tiếp nhận nhà máy. Đến giai đoạn này nhà máy đúng như kế hoạch chạy khoảng 60% công suất. Dự kiến trong tháng 6 sẽ đảm bảo 100% công suất. Với sản phẩm hiện nay đã được thị trường chấp nhận, hiện chúng tôi đã bán cho một số đối tác trong nước cũng như là xuất khẩu”.
Về vấn đề xử lý bùn đỏ, qua 6 cấp lọc rửa thu hồi sút và các hóa chất, chất thải của quá trình tuyển bauxite sản xuất alumin được biến thành bùn khô. Dung dịch nước sút trong quá trình thải được thu hồi phục vụ sản xuất. Công nghệ đang được áp dụng tại nhà máy Tân Rai và dự án Nhân Cơ sau này cũng là công nghệ thải bùn đỏ được 70% nhà máy alumin trên thế giới sử dụng.
Ngoài ra, nguồn nước phục vụ tuyển quặng cũng đã được chủ đầu tư đảm bảo bởi các hồ chứa.
Ông Trần Văn Chiều, Phó TGĐ Vinacomin khẳng định: “Đối với dự án Tân Rai này, chúng tôi đã xây hồ chứa 20 triệu m3. Hiện nay đang cuối mùa khô rồi nhưng lượng nước vẫn rất nhiều. Trong mùa khô vừa rồi, ngoài nước phục vụ sản xuất alumin, chúng tôi còn giúp giải quyết tình trạng hạn hán cho sản xuất nông nghiệp và được địa phương đánh giá cao”.
Với dự án alumin Nhân Cơ, Đăk Nông, tổng giá trị đã thực hiện của toàn bộ dự án và một số dự án khác liên quan tính đến hết hết tháng 3 đạt hơn 6.800 tỷ đồng. Riêng gói thầu nhà máy alumin đã triển khải 72/73 hạng mục, toàn bộ thiết bị đã được tập kết tại chân công trình, nhà thầu đang tiến hành lắp đặt thiết bị, trong đó khối lượng hoàn thành đã đạt hơn 50%. Dự kiến đến giữa năm 2014, nhà máy sẽ hoàn thành và có sản phẩm.
Đại tá Bùi Quang Tiến, Giám đốc BQL dự án Nhà máy alumin Nhân Cơ, Đăk Nông nói: “Trên công trường vẫn đang hoạt động bình thường. Nhà thầu chính vẫn đang triển khai công việc của họ. Chúng tôi dự kiến tháng 6/2014 sẽ hoàn thành nhà máy. Tôi muốn nói là dư luận hãy yên tâm vì tất cả mọi việc chúng tôi đã chuẩn bị kĩ càng và có trách nhiệm với công việc của mình”.
Theo ông Trần Văn Chiều, Vinacomin đã rút kinh nghiệm từ dự án Tân Rai để tập trung chỉ đạo dự án Nhân Cơ. Tuy đã chậm tiến độ một thời gian nhưng Vinacomin vẫn luôn chủ động triển khai kế hoạch và tập đoàn cũng tập trung cao điểm cho việc xây dựng nhà máy này.
Tổng vốn Vinacomin đã rót cho hai dự án bauxite tại Tây Nguyên hiện là trên 18.000 tỷ đồng. Cả hai dự án đều đã phải tăng tổng mức đầu tư thêm hơn 30% so với phê duyệt năm 2009 do các nguyên nhân khách quan như biến đổi tỷ giá, lãi suất vốn vay, chi phí giải phóng mặt bằng… và nguyên nhân chủ quan như tăng chi phí quản lý, tư vấn… Những yếu tố này khiến thời gian thu hồi vốn của 2 dự án tăng thêm 3 năm so với dự kiến ban đầu. Tuy nhiên, chủ đầu tư khẳng định: về tổng thể, đây vẫn là những dự án đảm bảo hiệu quả kinh tế.