Bộ Công an đang lấy ý kiến dự thảo thông tư quy định quy trình cấp, thu hồi đăng ký, biển số phương tiện giao thông cơ giới đường bộ. Thông tư được thông qua sẽ đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm bớt những yêu cầu về giấy tờ cho người dân, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân hết mức từ việc đẩy nhanh áp dụng công nghệ, kỹ thuật đến giảm bớt các thủ tục hành chính.
Sang tên không phải rút hồ sơ gốc
Cụ thể, với xe làm thủ tục sang tên, chủ mới của xe chỉ cần đến cơ quan đăng ký nơi cư trú để làm thủ tục, không phải rút hồ sơ gốc. Cơ quan tiếp nhận hồ sơ xe đối chiếu và in giấy chứng nhận đăng ký xe.
Khi đăng ký lại, kể cả xe đã chuyển quyền sở hữu nhiều lần, chủ mới của xe không cần đưa xe đến kiểm tra, chỉ cần ghi mã số định danh cá nhân, số hóa đơn điện tử, tên doanh nghiệp bán xe vào giấy khai sang tên. Cán bộ sẽ kiểm tra thông tin trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, trên Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế và hoàn thiện hồ sơ.
Trong trường hợp cơ quan đăng ký xe chưa kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia, người đi đăng ký phải nộp hồ sơ và xuất trình giấy tờ quy định gồm: giấy khai sang tên, di chuyển xe; giấy chứng nhận đăng ký xe và biển số xe hoặc giấy chứng nhận thu hồi đăng ký, biển số xe; chứng từ chuyển quyền sở hữu xe...
Cục Cảnh sát giao thông cho biết, Cục bắt đầu cho scan các bộ hồ sơ phương tiện trên toàn quốc để phục vụ việc này. Tuy nhiên, khối lượng hồ sơ của hơn 60 triệu chiếc xe máy, hơn 4 triệu ôtô là rất lớn. Vì vậy, với trường hợp nào cần sang tên, di chuyển các đơn vị mới scan lên hệ thống để áp dụng.
Xe mua bán nhiều đời chủ, người mua cuối cùng được đăng ký
Một trong những đổi mới của Thông tư lần này - đó là tạo điều kiện cho người dân được chuyển quyền sở hữu phương tiện.
Về việc này, Cục CSGT cho biết, trước đây, để tháo gỡ vướng mắc cho việc đăng ký xe đã chuyển nhượng qua nhiều người, Bộ Công an đã ban hành Thông tư 12/2013/TT-BCA hướng dẫn việc đăng ký xe theo thủ tục đơn giản trong khoảng thời gian từ ngày 15-4-2013 đến ngày 31-12-2014; sau đó, Thông tư số 15/2014/TT-BCA đã "gia hạn" đến 31-12-2016 cho xe máy bán qua nhiều đời chủ mà không có chứng từ chuyển nhượng, hoặc chứng từ chuyển nhượng đã quá lâu thì sẽ được cấp đăng ký lại theo thủ tục đơn giản.
Hiện tại, đã hết thời gian trên nhưng số lượng các phương tiện mua bán qua nhiều đời chủ vẫn còn khá lớn, nhiều người có nhu cầu sang tên, đổi chủ nhưng không tìm được người chủ ban đầu nên trong Thông tư này, Bộ Công an tiếp tục tạo điều kiện để người dân chuyển quyền sở hữu. Theo đó, người sử dụng xe chỉ cần có giấy khai đăng ký sang tên, di chuyển xe (theo mẫu) và viết cam kết chịu trách nhiệm trước pháp luật về xe làm thủ tục đăng ký, có xác nhận về địa chỉ thường trú của người đang sử dụng xe của Công an cấp xã nơi người đang sử dụng xe thường trú.
Căn cứ vào hồ sơ này, cơ quan đăng ký xe sẽ tiếp nhận và gửi thông báo đến người đứng tên trong đăng ký xe biết và niêm yết công khai tại trụ sở cơ quan đăng ký xe. Sau 30 ngày nếu không có các khiếu nại, tranh chấp thì cơ quan đăng ký xe sẽ giải quyết cấp biển số, giấy chứng nhận đăng ký xe cho người đang sử dụng xe.
Chủ xe bán xe khác tỉnh, thành phố phải nộp lại đăng ký, biển số
Thông tư cũng quy định trách nhiệm của chủ xe: "Trước khi bàn giao xe cho tổ chức, cá nhân mua hoặc được điều chuyển, cho, tặng xe có trụ sở hoặc cư trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khác, chủ xe giữ, nộp lại đăng ký, biển số cho cơ quan đăng ký xe.
Trường hợp bán hoặc điều chuyển, cho, tặng xe cho tổ chức, cá nhân có trụ sở hoặc cư trú trong cùng tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, chủ xe giữ lại, nộp giấy chứng nhận đăng ký xe cho cơ quan đăng ký xe. Đối với biển số xe là biển 3 số thì giữ lại, nộp cả đăng ký, biển số cho cơ quan đăng ký xe".
Quy định trên nhằm nâng cao trách nhiệm của chủ phương tiện với trách nhiệm quản lý, sử dụng phương tiện. Trước khi bán, cho, tặng xe chủ cũ (người bán xe) phải thu hồi, nộp lại đăng ký, biển số xe để tránh phiền hà cho bản thân sau này.
Xe kinh doanh vận tải có biển nền vàng, chữ đỏ
Dự thảo Thông tư quy định cấp biển số riêng "nền màu vàng cam, chữ và số màu đỏ" áp dụng cho đăng ký mới, sang tên di chuyển hoặc chủ xe có nguyện vọng làm thủ tục đổi, cấp lại biển số, đăng ký thì thực hiện. Còn lại đối với các xe đang hoạt động kinh doanh vận tải, không có nhu cầu thì vẫn sử dụng biển số cũ. Đến ngày 1/1/2021, xe hoạt động kinh doanh vận tải thực hiện đổi sang biển số nền màu vàng cam, chữ và số màu đỏ theo quy định.
Cục CSGT cho biết, quy định này để phù hợp với Nghị quyết số 12/NQ-CP ngày 19/2/2019 của Chính phủ về tăng cường bảo đảm trật tự an toàn giao thông và chống ùn tắc giao thông giai đoạn 2019 - 2021, trong đó quy định: "Giao Bộ Công an bổ sung quy định liên quan đến đăng ký xe để đảm bảo nâng cao hơn nữa hiệu quả xử phạt vi phạm giao thông; màu biển kiểm soát xe ôtô phân biệt khác nhau giữa xe thuộc cơ quan nhà nước, xe cá nhân, xe kinh doanh, xe không kinh doanh…".
Như vậy, nếu Thông tư được thông qua, thì người dân có thể dễ dàng phân biệt đâu là xe kinh doanh vận tải, đâu là xe sử dụng cá nhân, tránh tình trạng cạnh tranh không lành mạnh giữa xe kinh doanh vận tải đã được đăng ký với các xe công nghệ như hiện nay.
Chứng nhận đăng ký xe sử dụng chất liệu bằng nhựa (thẻ PET)
Thông tư quy định chứng nhận đăng ký xe sử dụng chất liệu bằng nhựa (thẻ PET), có tích hợp mã vạch QR. Giấy chứng nhận đăng ký xe ô-tô bổ sung thêm các thông tin về thông số kỹ thuật của xe như: Hình ảnh toàn bộ xe, kích thước của xe, tự trọng, chiều dài cơ sở, kinh doanh vận tải, cải tạo, năm sản xuất, nước sản xuất xe. Mặt sau giấy chứng nhận đăng ký xe có ghi sẵn mục: Chủ phương tiện, người đang sử dụng xe cần lưu ý.
Theo đó, khi hệ thống đăng ký xe nâng cấp hoàn thiện chương trình đăng ký, quản lý xe ôtô và môtô, scan hồ sơ xe và mã hóa số máy, số khung và in chứng nhận đăng ký xe bằng chất liệu nhựa có mã vạch QR, thì thời gian thực hiện từ ngày 1/1/2021 cho đăng ký mới, đăng ký sang tên di chuyển hoặc các trường hợp đổi, cấp lại giấy chứng nhận đăng ký xe (xe cải tạo, xe thay đổi màu sơn, xe hoạt động kinh doanh vận tải).
Người dân không cần xuất trình các loại giấy tờ
Một trong những cải cách hành chính lớn được quy định trong Thông tư, khi hoàn thiện cơ sở dữ liệu kết nối với các đơn vị liên quan (Tổng cục thuế, hải quan, dữ liệu dân cư, kiểm định) thì chủ xe không phải nộp chứng từ giấy (như: giấy nộp tiền lệ phí trước bạ, hóa đơn bán hàng) và không phải xuất trình chứng minh nhân dân hoặc căn cước công dân.
Theo đó, chủ xe chỉ cần ghi mã hồ sơ trước bạ điện tử, số hóa đơn điện tử, doanh nghiệp xuất hóa đơn điện tử và ghi số định danh cá nhân trong giấy khai đăng ký xe, để cán bộ đăng ký xe kiểm tra trên hệ thống, làm thủ tục đăng ký, cấp biển số xe cho người dân. Bên cạnh đó, khi cấp, đổi, cấp lại đăng ký, biển số xe thì người dân không phải dán bản cà số máy, số khung.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!