Cuộc tọa đàm diễn ra trong bối cảnh tình hình
Biển Đông hết sức phức tạp khi bên cạnh giàn khoan Hải Dương 981 đang bị dư luận trong và ngoài nước phản đối thì Trung Quốc lại điều thêm các giàn khoan dầu khác vào Biển Đông. Đây là một bước leo thang mới vi phạm luật pháp quốc tế, Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, làm thay đổi nguyên trạng ở Biển Đông và vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông.
Các động thái trên diễn ra trong bối cảnh nhiều quốc gia châu Á, đặc biệt là
Việt Nam và Philippines đang bày tỏ lo ngại về các hành động ngày càng hung hăng của Trung Quốc ở Biển Đông, nơi Trung Quốc, Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei và đảo Đài Loan có các tuyên bố chủ quyền chồng lấn.
Tại buổi tọa đàm, các học giả đã cùng thảo luận, đánh giá và làm rõ ý đồ cũng như những hành vi của Trung Quốc, hệ lụy của những hành vi trái pháp luật của Trung Quốc trên Biển Đông, cùng có tiếng nói chung lên án hành động xâm lấn của Trung Quốc trên Biển Đông.