Năm ngoái, chị tham gia SMĐH với vai trò chuyên gia thanh nhạc, nhưng năm nay chị lại là một trong ba thành viên Hội đồng nghệ thuật, vai trò mới này có đem lại cho chị nhiều cảm giác khác biệt?
NSƯT Thanh Lam: Hai vai trò này hoàn toàn khác nhau. Nếu công việc giảng dạy cho các thí sinh mang tính cụ thể, thì việc ngồi trên ghế Hội đồng nghệ thuật có tính định hướng cho các bạn nhiều hơn, thậm chí còn mang cả ý nghĩa định hướng cho công chúng.
Chị có cảm thấy áp lực khi ở vị trí này?
NSƯT Thanh Lam: Trong cuộc sống, tất cả các vị trí đều mang những áp lực riêng. Ở vai trò là thành viên Hội đồng cũng vậy. Khi ngồi trên chiếc ghế giám khảo, tất cả những điều mình nói phải mang tính tích cực cho cả các thí sinh lẫn công chúng.
Có ý kiến cho rằng, Hội đồng nghệ thuật của SMĐH năm nay khá dễ tính khi nhận xét các thí sinh, chị nghĩ sao về điều này?
NSƯT Thanh Lam: Tôi nghĩ việc góp ý cho thí sinh phải dựa trên khả năng của các em vì không phải tất cả những điều mình góp ý các em đều có thể làm được. Riêng tôi đánh giá các thí sinh dựa trên bộ khung khả năng của các em chứ không phải theo mong muốn của tôi. Điều này cũng giống như may một chiếc áo thì luôn cần phải dựa trên chất liệu vải vậy.
‘ Tiêu chí của chị để đánh giá một thí sinh tốt trong cuộc thi âm nhạc như SMĐH là gì?
NSƯT Thanh Lam: Chọn ra thí sinh xuất sắc trong một cuộc thi âm nhạc như SMĐH là công việc không phải dễ, bởi đây không phải "lò sản xuất" để năm nào cũng đổ ra một loại "bánh mì" giống nhau được. Sự lựa chọn đều phải dựa trên tiềm năng của các thí sinh.
Theo tôi nghĩ, tiêu chí để chọn một thí sinh xuất sắc sẽ gồm tài năng thực sự, thẩm mĩ âm nhạc, giọng hát và tri thức. Hội tụ đủ những yếu tố này mới giúp thí sinh có thể đi một chặng đường dài sắp tới.
Không biết chị nghĩ sao nếu có người nhận xét chị là người “soi” các thí sinh kĩ nhất trong Hội đồng nghệ thuật?
NSƯT Thanh Lam: Với tất cả những việc tôi làm, tôi đều đề cao chữ tâm, không chỉ với bản thân mình mà còn cả các thí sinh. Điều đó thể hiện ở những nhận xét của tôi trong các liveshow vừa qua đều mang tính tích cực cho các em. Tôi nghĩ mình không phải một người khó tính, bởi những ý kiến tôi đưa ra đều dựa trên khả năng của các em và công chúng. Và rõ ràng là, trong vị trí Hội đồng nghệ thuật SMĐH năm nay, tôi cũng đã cân bằng giữa mong muốn của mình và khả năng của các em.
Thực tế ở các liveshow vừa qua, các thí sinh SMĐH đã cho thấy sự không ổn định trong phong độ. Một vấn đề khác mà họ gặp phải đó là không lựa chọn được ca khúc phù hợp với mình. Chị có nhận xét gì về điều này?
NSƯT Thanh Lam: Việc lựa chọn ca khúc luôn là khó khăn của các ca sĩ, thậm chí những cả các ca sĩ chuyên nghiệp. Trong SMĐH, chọn được bài hát phù hợp không chỉ thể hiện trí tuệ âm nhạc mà còn là cách để các thí sinh giữ phong độ ổn định qua từng liveshow.
Tuy nhiên, phong độ của các thí sinh cũng thể hiện chính tài năng của họ. Không chỉ ở cuộc thi SMĐH mà còn trong chặng đường âm nhạc tương lai. Để đi được một chặng đường dài như vậy thì cần một tài năng thực sự.
Cho đến thời điểm này, khi chỉ còn một liveshow nữa là tới đêm chung kết, chị ấn tượng với gương mặt nào trong top 5?
NSƯT Thanh Lam: Tôi đánh giá cao giọng hát của ba thí sinh Đỗ Thanh Ngọc, Hà Minh Tiến và Ngô Thanh Huyền. Hà Minh Tiến là thí sinh đã cho thấy sự nỗ lực và bắt đầu tỏa sáng ở những liveshow gần đây. Trong khi đó, Ngô Thanh Huyền - giải Nhất Sao mai 2013 là giọng hát mà tôi đánh giá có kĩ thuật tốt. Nhưng nhược điểm của cô gái này là giữ phong độ không ổn định. Cuối cùng là Đỗ Thanh Ngọc - một thí sinh tài năng, giọng hát tốt, nhưng việc chọn bài hát lại chưa có sự nổi trội.
SMĐH luôn được đánh giá là một cuộc tìm kiếm tài năng chuyên nghiệp. Tuy nhiên, ở mỗi mùa vẫn luôn xuất hiện những thí sinh không chuyên gây ấn tượng với khán giả hơn cả các thí sinh được đào tạo bài bản. Ví dụ tiêu biểu từng được biết tới là thí sinh Hà Linh của SMĐH 2008 và năm nay là Thanh Ngọc. Vậy chị nhận định thế nào về hiện tượng này?
NSƯT Thanh Lam: Khác với những người làm nghề, đa phần khán giả đều không thể đánh giá kĩ thuật trong giọng hát của thí sinh mà chỉ dựa trên cảm xúc mà họ nhận được. Đó chính là lý do tôi nhấn mạnh vai trò của giám khảo, bởi họ là người sẽ định hướng khán giả. Tất cả những nhận xét mà Hội đồng nghệ thuật SMĐH dành cho thí sinh cũng là gợi ý dành cho khán giả.
Ở đây, tôi không phủ nhận việc có những thí sinh không được đào tạo về chuyên môn có thể gây ấn tượng với công chúng. Thời gian đầu, họ có thể chinh phục khán giả bằng giọng hát bản năng của mình, nhưng chắc chắn họ không thể dùng bản năng để đi được một con đường dài mà cần có cả những tri thức về âm nhạc một cách bài bản.
Với tư cách là một người làm nghề, tôi cho rằng thí sinh được đào tạo kĩ thuật bài bản sẽ có chất lượng hơn thí sinh không chuyên. Bởi, trong một chặng đường dài như SMĐH, nếu được đào tạo kết hợp cùng tài năng thực sự, thí sinh sẽ thể hiện hết được khả năng của mình mà không bị "lúc lên lúc xuống".
Vậy chị sẽ đánh giá cao yếu tố nào hơn trong những phần thi của thí sinh, kĩ thuật hay cảm xúc?
NSƯT Thanh Lam: Đối với một người nghệ sĩ, tất nhiên cảm xúc rất quan trọng. Tuy nhiên, tôi vẫn cho rằng để đi được một chặng đường dài, thí sinh cần sự cân bằng của cả hai yếu tố kĩ thuật và cảm xúc. Chúng ta không thể tách rời hai yếu tố đó ra được.
Chỉ còn một đêm thi trước đêm chung kết, chị có lời khuyên nào cho các thí sinh trong đêm thi quan trọng tới?
NSƯT Thanh Lam: Tôi nghĩ các em đừng nên suy nghĩ nhiều về giải thưởng, hãy hát bằng tất cả nhiệt huyết của mình. Điều đó sẽ không tạo tâm lý căng thẳng cho các em. Với vấn đề chọn bài, có lẽ các em nên có sự tư vấn của các chuyên gia nhiều hơn để phát huy hết tố chất của giọng hát.
Xin cảm ơn cuộc trò chuyện của chị!