Cây muỗm cổ thụ trong đền Voi Phục có tuổi thọ hơn 700 năm đã bị chết - Ảnh: V.V.Tuân
Đền Voi Phục là nơi thờ hoàng tử Linh Lang, con trai vua Lý Thái Tông, được xây dựng từ thời nhà Lý. Trong đền có chín cây muỗm cổ được các nhà khoa học nghiên cứu và kết luận là được trồng cùng với thời điểm xây dựng đền. Tính đến nay, cả chín cây muỗm cổ thụ đều có tuổi thọ trên 700 năm. Theo số liệu của VACNE cung cấp, cây nhỏ nhất có chu vi thân là 2,92m, cao 17m, cây to nhất có chu vi thân là 5,20m, cao 29m.
Chín cây muỗm cổ tại đền Voi Phục đã được VACNE gắn biển công nhận là cây di sản vào dịp kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội tháng 10-2010. Đây cũng là chín cây di sản đầu tiên ở VN được công nhận. Tuy nhiên đến năm 2012, hai trong số chín cây muỗm đã bị khô héo lá mà chết. Đến nay, ba trong số bảy cây còn lại cũng đã bị chết. Ba cây muỗm khác có độ tuổi khoảng 40 năm sẽ được trồng thế vào.
Ông Nguyễn Văn Tùng (82 tuổi) - trưởng ban quản lý di tích đền Voi Phục - cho biết 25 năm trông coi đền, gắn bó thân thiết với mấy cây muỗm nên khi biết cây bị bệnh từ tháng
10-2013, ông đã nhiều lần kiến nghị lên các cấp chính quyền và VACNE để tìm cách chữa trị cứu cây. VACNE đã mời chuyên gia từ Úc sang phối hợp cùng Viện Khoa học lâm nghiệp VN đến nghiên cứu tìm cách cứu chữa cây. Nhưng VACNE cho biết họ không thể hỗ trợ về kinh phí, ông Tùng phải tự đứng ra vận động nhân dân quanh đền cùng đóng góp để chữa trị cho sáu cây muỗm với giá 10 triệu đồng/cây. Sau khi được chữa trị, cả sáu cây đều xanh lá trở lại. “Nhưng chỉ được vài tháng sau, ba trong số sáu cây được cứu chữa cứ rụng lá và héo cành ngày càng nhiều. Đến bây giờ ba cây ấy đã chết hẳn” - ông Tùng nói.
Nhưng nỗi lo cho số phận những cây muỗm cổ của ông Tùng chưa dừng lại ở đó vì hiện tại bốn trong số chín cây muỗm còn lại của đền Voi Phục đang bị các loại sâu và nấm mốc tàn phá. Nguy cơ toàn bộ chín cây muỗm 700 năm tuổi sẽ không còn nữa. “Sáng nào tôi ra cũng thấy mùn gỗ bị sâu đục phủ kín dưới gốc cây. Như thế thì sớm muộn chúng cũng bị chết” - ông Tùng nói.
Nói về số phận của bốn cây muỗm còn lại, ông Phạm Ngọc Đăng - phó chủ tịch VACNE - cho biết cuối tháng 2-2014 VACNE sẽ tiếp tục mời các đoàn chuyên gia trong và ngoài nước đến nghiên cứu để tìm cách duy trì sự sống cho cây.