Để kích cầu du lịch đang ở mức tăng trưởng âm, đặc biệt là du lịch cộng đồng có những thời điểm đóng băng toàn bộ, Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Hòa Bình đã hai lần tổ chức kích cầu du lịch, trong đó có sự tham gia của những nhà nghỉ cộng đồng tại các địa phương trong tỉnh. Bên cạnh đó, những sự kiện này còn nhằm đẩy mạnh hoạt động người Việt đi du lịch Việt…
Trên thực tế, du lịch cộng đồng vốn là hoạt động du lịch không chỉ thu hút du khách bởi cảnh sắc mà còn bởi các nét văn hóa - tạo tính trải nghiệm cho người đi du lịch… Tuy nhiên, tại một số điểm du lịch cộng đồng, bản sắc văn hóa cộng đồng đang dần bị thương mại hóa, thiếu tính hấp dẫn đặc trưng…
Theo chủ cơ sở kinh doanh ở bản Lác, xã Chiềng Châu, Mai Châu (Hòa Bình), dù là khu du lịch sinh thái nhưng khu vực Mai Châu lại không có nhiều hoạt động vui chơi mang bản sắc văn hóa địa phương để thu hút du khách. Việc trải nghiệm các hoạt động văn hóa - được xem là hồn cốt của du lịch cộng đồng tại bản Lác - lại không phải là điều dễ. Ngoài đi dạo quanh bản, thuê trang phục chụp ảnh, hoạt động trải nghiệm được cả người làm du lịch và du khách nhắc đến nhiều nhất là đốt lửa trại vào buổi tối, trong khi đây lại là hoạt động không mang nét đặc trưng.
95% dân số bản Lác là người Thái. Đến bản Lác, du khách vẫn được ăn, ở trong nhà sàn - dù đã được cải tạo cho phù hợp với hoạt động du lịch. Nhưng để tìm mua được những sản phẩm văn hóa dân tộc đặc trưng của người Thái tại bản thì không dễ như việc gọi một chiếc xe điện thường xuyên chạy rầm rầm quanh bản.
"Thương mại hóa quá, các sản phẩm địa phương rất ít, chẳng có gì đặc sắc cả nên tôi không mua sắm", chị Phạm Thị Thu Hoài - một du khách cho biết.
Không chỉ vậy, du lịch cộng đồng tại bản Lác hiện còn phải đối mặt với tình trạng làm du lịch tự phát. Bản hơn 100 hộ dân, khoảng 80% làm du lịch. Nhưng không ít hộ làm theo hình thức có gì làm nấy, có bao nhiêu đầu tư vậy. Các dịch vụ bởi thế không đồng nhất trong cạnh tranh và cả trong áp lực giữ lại hồn cốt văn hóa đặc trưng của những cơ sở sản xuất sản phẩm truyền thống ít ỏi.
Hiện, dù được đánh giá là một trong những địa phương có mô hình du lịch cộng đồng phát triển bậc nhất cả nước, nhưng du lịch cộng đồng mới chỉ chiếm 16% trong cơ cấu khách và 20% trong doanh thu của ngành du lịch toàn tỉnh Hòa Bình.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!