Những năm gần đây, chủ trương phát triển hợp tác xã (HTX) kiểu mới đã và đang được Chính phủ và ngành nông nghiệp đẩy mạnh. Thực tế, chỉ khi vào HTX, bà con nông dân không còn sản xuất theo kiểu mạnh ai nấy làm, nhỏ lẻ, manh mún, mà liên kết với nhau, liên kết với các doanh nghiệp. Vì vậy, bà con mới có thể sản xuất theo chuỗi: từ sản xuất, dịch vụ đến tiêu thụ sản phẩm, từ đó nông sản của bà con làm ra mới đảm bảo chất lượng và có được đầu ra ổn định.
Thực tế mô hình HTX kiểu mới ở nước ta đang hướng đến là mô hình mà các nước trên thế giới đã thực hiện thành công cách đây cả trăm năm. Canada được coi là một trong những quốc gia thực hiện thành công nhất mô hình này.
Tại Canada, HTX đầu tiên là một HTX được thành lập nhằm mục đích sản xuất nông nghiệp hữu cơ, HTX Hoa hướng dương ở tỉnh Quebec, nơi 70% dân số là xã viên HTX.
Trang trại HTX Hoa hướng dương có 5 thành viên, tất cả đều tốt nghiệp ĐH Nông nghiệp và cùng có chung ước vọng tạo nên một nền nông nghiệp sạch cho vùng Quebec, có người còn là giáo sư Đại học, có người viết sách về khoa học nông nghiệp và môi trường.
Ý tưởng thành lập HTX nông nghiệp hữu cơ đến với họ từ những cuối năm học đại học khi cùng làm thuê cho một trang trại. Sau đó, họ cùng nhau thiết lập một dự án nông nghiệp và thành lập luôn HTX.
HTX Hoa hướng dương còn mở các khóa học để dạy thế hệ trẻ của Canada học làm nông dân hiện đại, từ cách cải tạo đất, sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật đến cách quản lý trang trại, xử lý sau thu hoạch…
Ở Quebec, HTX cũng đảm nhiệm một số dịch vụ công, nhằm giảm thâm hụt ngân sách, ví dụ như các dịch vụ về đào tạo, khuyến nông, bảo vệ tài nguyên và môi trường ở nông thôn. Một trong những nguyên nhân chính khiến HTX phát triển mạnh mẽ ở Quebec cũng như Canada là Chính phủ quốc gia này coi HTX như chủ thể kinh doanh, một tác nhân kinh tế bình đẳng với các thành phần kinh tế khác. Canada còn đầu tư cho đào tạo và nuôi dưỡng tinh thần hợp tác xã trong xã hội. Nhiều học sinh ngay từ cấp 2 đã hiểu rất rõ về tinh thần hợp tác tương trợ cũng như quy tắc dân chủ và bình đẳng của HTX.
Quebec tuy là một tỉnh của Canada nhưng có diện tích gấp 5 lần Việt Nam và 70% dân số của Quebec là xã viên HTX. Do có người cùng lúc là thành viên của nhiều HTX nên số lượng xã viên của Quebec còn nhiều hơn cả dân số của toàn vùng. Quebec có tổng cộng 3.300 HTX tạo ra hơn 100.000 việc làm mỗi năm cho người dân.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!