Cách thành phố Sa Pa tỉnh Lào Cai khoảng 30km về phía Nam, những phụ nữ dân tộc Xa Phó đang cùng nhau gìn giữ và phát triển nghề thêu truyền thống. Với sự hỗ trợ của Hội Phụ nữ tỉnh Lào Cai và Tổ chức phi lợi nhuận Craft Link, từ năm 2013, khoảng 40 hoa văn truyền thống trên trang phục của người Xa Phó bị quên lãng đã được khôi phục. Những sản phẩm thêu của họ giờ đây không chỉ được bán cho khách du lịch trong nước, mà còn được xuất khẩu sang thị trường châu Âu và châu Mỹ.
Cứ một tháng một lần, chị em trong tổ thêu phụ nữ Xa Phó lại tập trung tại Nhà văn hóa thôn. Người lớn tuổi, nhiều kinh nghiệm hướng dẫn cho các cô gái trẻ cách thêu hoa văn của dân tộc mình. Người Xa Phó quan niệm rằng, sự khéo léo của phụ nữ thể hiện qua các hoa văn thêu trên mỗi bộ trang phục. Vì thế, các cô gái trẻ phải thành thục cách thêu thùa trước khi đi lấy chồng.
Ngô Ghi Vi, Dân tộc Xa Phó: “Trang phục truyền thống của đồng bào Xa Phó chúng tôi được làm rất cầu kỳ và hoàn toàn thủ công là thêu và khâu. Một bộ trang phục của người phụ nữ gồm khăn đội đầu, áo, váy và thắt lưng, thân áo được trang trí rất nhiều hoa văn cánh bướm, hình mái che và hoa văn zíc zắc, phần chân váy cũng được trang trí hình cây thông, hình ngọn núi, ngôi sao với các màu chủ yếu là vàng, xanh và đỏ”.
Ngoài hoa văn, phía trước áo còn được đính các hạt cườm theo đường thẳng, hình vuông hoặc hình các bông hoa, tạo nên nét riêng cho trang phục của người phụ nữ Xa Phó so với các dân tộc khác.
Tuy nhiên, cuộc sống hiện đại với rất nhiều sự lựa chọn trang phục đã làm cho phụ nữ Xa Phó ngày càng ít thêu các hoa văn phức tạp cho trang phục của mình. Vì thế, các hoa văn này dần dần bị mai một. Năm 2013, với sự hỗ trợ của Tổ chức phi lợi nhuận Craft Link và Hội Phụ nữ tỉnh Lào Cai, một dự án đã được triển khai nhằm khôi phục lại những hoa văn độc đáo trên trang phục phụ nữ Xa Phó.
Ngoài ra, Craft Link cũng thực hiện các nghiên cứu thị trường trong và ngoài nước, nhằm đưa các hoa văn truyền thống của người Xa Phó vào sản phẩm mới, có tính ứng dụng hơn. Hiện nay, các sản phẩm thêu của phụ nữ Xa Phó rất được ưa thích tại số nước như Anh, Mỹ và Pháp.
Mời quý độc giả theo dõi Truyền hình trực tuyến các kênh của Đài Truyền hình Việt Nam!