Nhân kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930 - 3/2/2025), Bộ Chính trị đã ban hành quyết định quan trọng về việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy hệ thống chính trị, thể hiện tinh thần quyết liệt, gương mẫu trong việc thực hiện Nghị quyết 18 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Quyết định này bao gồm việc chính thức kết thúc hoạt động của Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương, Đảng bộ Khối doanh nghiệp Trung ương, Ban cán sự đảng Chính phủ, Đảng đoàn Quốc hội, Đảng đoàn Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các Đảng đoàn, Ban Cán sự Đảng ở Trung ương do Ban Bí thư thành lập và Ban Đối ngoại Trung ương.
Bộ Chính trị đã quyết định kết thúc hoạt động của Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương, Đảng bộ Khối doanh nghiệp Trung ương, Ban cán sự đảng Chính phủ, Đảng đoàn Quốc hội, Đảng đoàn Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các Đảng đoàn, Ban Cán sự Đảng ở Trung ương do Ban Bí thư thành lập và Ban Đối ngoại Trung ương.
Bên cạnh đó, Bộ Chính trị cũng quyết định hợp nhất Ban Tuyên giáo Trung ương và Ban Dân vận Trung ương thành Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, đổi tên Ban Kinh tế Trung ương thành Ban Chính sách, chiến lược Trung ương và quyết định thành lập 4 Đảng bộ trực thuộc Trung ương gồm: Đảng bộ các cơ quan Trung ương, Đảng bộ Chính phủ, Đảng bộ Quốc hội và Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương.
Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Văn Phúc, nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản, việc thành lập 4 Đảng bộ này là bước tiến mang tính lịch sử, tạo ra đột phá trong cách thức tổ chức và hoạt động của Đảng.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Văn Phúc, nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản nhận định việc thành lập 4 Đảng bộ trực thuộc Trung ương là bước tiến mang tính lịch sử.
"Việc thành lập 4 Đảng bộ từ Trung ương sẽ đảm bảo sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của Đảng đến mọi mặt công tác trong từng khối", PGS. TS Vũ Văn Phúc nhấn mạnh.
Nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ Thang Văn Phúc cũng đánh giá cao quyết định này, xem đây là bước tiến cần thiết để khắc phục sự chồng chéo, nâng cao hiệu lực, hiệu quả các cơ quan nhà nước.
Nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ Thang Văn Phúc cũng đánh giá cao quyết định thành lập 4 Đảng bộ trực thuộc Trung ương.
PGS.TS Vũ Văn Phúc cho rằng việc tổ chức lại từ hai khối thành 4 Đảng bộ khối ở Trung ương giúp tinh gọn bộ máy, giảm đầu mối lãnh đạo và nâng cao hiệu quả hoạt động. Trước đây, Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương và Đảng bộ Khối Doanh nghiệp Trung ương chỉ tập trung vào công tác xây dựng Đảng, không trực tiếp chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị. Mô hình mới cho phép các Đảng bộ khối lãnh đạo toàn diện, trực tiếp, phù hợp với đặc thù từng lĩnh vực, từ đó nâng cao hiệu quả chỉ đạo và thực hiện nhiệm vụ chính trị.
"Việc chấm dứt mô hình ban cán sự đảng và Đảng đoàn của Quốc hội, Chính phủ, Mặt trận Tổ quốc giúp tổ chức lại hệ thống một cách rõ ràng, tránh tình trạng nhiều đầu mối chỉ đạo. Điều này không chỉ nâng cao hiệu quả làm việc mà còn giúp việc ra quyết định diễn ra nhanh chóng, kịp thời hơn", ông Thang Văn Phúc nhận định.
Việc chấm dứt mô hình ban cán sự đảng và mô hình Đảng đoàn nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn, nhưng chức năng, nhiệm vụ không mất đi mà được chuyển đổi thống nhất sang cấp ủy trong Đảng bộ cùng cấp. Theo quyết định của Bộ Chính trị, Đảng ủy Chính phủ không chỉ thực hiện chức năng của Đảng bộ trực thuộc Trung ương mà còn đảm nhiệm nhiệm vụ của ban cán sự đảng như trước đây. Tương tự, Đảng ủy Quốc hội vừa thực hiện chức năng của Đảng bộ trực thuộc Trung ương, vừa lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện hoạt động của Quốc hội và các cấp ủy trực thuộc. Nguyên tắc được đặt ra là Đảng lãnh đạo trực tiếp, toàn diện, tuyệt đối trên mọi mặt. Mô hình tổ chức mới đang được triển khai đồng bộ, thông suốt từ Trung ương tới địa phương.
"Mô hình tổ chức Đảng bộ mới là một bước đi chưa có tiền lệ, đòi hỏi triển khai khẩn trương để đi vào hoạt động hiệu quả. Trong giai đoạn hiện nay, các cấp ủy cần ưu tiên một số nhiệm vụ trọng tâm. Thứ nhất, cần triển khai thực hiện chức năng, nhiệm vụ theo mô hình mới. Thứ hai, cần xây dựng quy chế làm việc cho Ban Chấp hành, Ban Thường vụ và Thường trực Đảng ủy. Thứ ba, phải thiết lập mối quan hệ công tác giữa Đảng ủy với Bộ Chính trị, Ban Bí thư, các đảng ủy trực thuộc, tỉnh ủy, thành ủy. Thứ tư, cần phân công nhiệm vụ cụ thể từ Bí thư đến các ủy viên Ban Chấp hành. Phải xây dựng kế hoạch thực hiện nhiệm vụ năm 2025, khi thời gian chỉ còn vài tháng. Cuối cùng, cần khẩn trương chuẩn bị Đại hội Đảng bộ các cấp, đặc biệt là Đại hội Đảng bộ ngành và 4 Đảng bộ mới trong nhiệm kỳ 2025 – 2030", PGS. TS Vũ Văn Phúc cho hay.
PGS.TS Vũ Văn Phúc khẳng định việc thành lập 4 Đảng bộ trực thuộc Trung ương hoàn toàn phù hợp với Điều lệ Đảng, vì ở đâu có tổ chức chính quyền thì cần có tổ chức Đảng tương ứng. Tuy nhiên, sau khi thành lập, các Đảng bộ này phải nhanh chóng triển khai nhiệm vụ, vừa kế thừa chức năng của ban cán sự đảng, Đảng đoàn trước đây, vừa thực hiện các nhiệm vụ mới được giao, đảm bảo không bỏ sót nội dung nào. Do mô hình mới chưa có tiền lệ, chắc chắn sẽ phát sinh vấn đề trong thực tiễn. Vì vậy, cần tuân thủ chặt chẽ nguyên tắc tổ chức Đảng, bàn bạc tập thể để xử lý các vấn đề mới, và nếu vượt thẩm quyền, phải báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư để điều chỉnh kịp thời, đảm bảo hoạt động thông suốt, hiệu quả.
"Với bề dày kinh nghiệm của Đảng qua 95 năm, việc triển khai mô hình tổ chức Đảng mới hoàn toàn trong tầm tay các cơ quan lãnh đạo, từ Trung ương đến địa phương. Điều quan trọng là phải có quyết tâm cao, tinh thần trách nhiệm và thái độ quyết liệt để thực hiện đúng tiến độ, vì năm 2025 là giai đoạn chuẩn bị cho Đại hội XIV. Việc triển khai không chỉ phục vụ công tác Đảng mà còn gắn với thực thi nhiệm vụ chính trị, đảm bảo hoàn thành các mục tiêu của nhiệm kỳ. Mô hình mới vừa là cơ hội, vừa là thách thức, đòi hỏi sự điều chỉnh linh hoạt khi phát sinh vấn đề, đảm bảo hiệu quả, kịp thời đáp ứng yêu cầu thực tiễn và chỉ đạo của Trung ương", ông Thang Văn Phúc bày tỏ.
Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh rằng sau sắp xếp, kiện toàn, các cơ quan, tổ chức phải thực sự được nâng cấp, nâng tầm và vì nhân dân phục vụ. Điều này đặt ra yêu cầu cao trong công tác lựa chọn, bố trí nhân sự, đảm bảo đội ngũ cán bộ có năng lực, phẩm chất phù hợp với mô hình mới.
"Đổi mới hệ thống chính trị là một nhiệm vụ tất yếu, gắn với cải cách hành chính và phát triển đất nước. Đã đến lúc cần sự hy sinh, trách nhiệm vì lợi ích chung, đặt hiệu quả phục vụ nhân dân lên hàng đầu. Đây không chỉ là thách thức mà còn là cơ hội để thực hiện các ý tưởng đổi mới, kết nối hiệu quả trong toàn hệ thống chính trị. Việc triển khai thành công mô hình mới đòi hỏi sự quyết tâm, đồng thuận từ Đảng đến toàn dân, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước, đảm bảo ý Đảng hợp lòng dân, mang lại lợi ích thiết thực cho mọi người dân và doanh nghiệp", ông Thang Văn Phúc nói.
Cũng theo PGS. TS Vũ Văn Phúc, sau sắp xếp, sáp nhập, yêu cầu nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy đặt ra thách thức lớn về công tác cán bộ. Đây là cơ hội để lựa chọn, bố trí đúng người, đúng việc, đảm bảo cán bộ có phẩm chất chính trị, đạo đức tốt, năng lực đáp ứng yêu cầu ngày càng cao. Việc sắp xếp cần dựa trên sở trường, tạo điều kiện để cán bộ cống hiến tối đa. Những người chưa đáp ứng yêu cầu sẽ được bố trí công tác phù hợp hoặc có chính sách thỏa đáng, như chuyển công tác hoặc nghỉ hưu sớm. Quan trọng nhất là từng cán bộ phải tự ý thức trách nhiệm của mình đối với Đảng, nhân dân và đất nước trong quá trình tinh gọn bộ máy.
Việc sắp xếp các tổ chức bộ máy ở cơ quan, đơn vị trong toàn hệ thống chính trị vừa qua mới chỉ là bước khởi đầu. Trước mắt, đã đạt được những kết quả quan trọng như giảm đầu mối, tinh gọn bộ máy, giảm tầng nấc trung gian và biên chế. Tuy nhiên, để thực hiện một cuộc cách mạng tổ chức toàn diện, sâu rộng, vẫn còn nhiều nhiệm vụ quan trọng cần tiếp tục được chỉ đạo và triển khai. Đây là công tác trọng tâm, ưu tiên của Đảng trong giai đoạn hiện nay. Đặc biệt, với những chuyển động mạnh mẽ trong gần ba tháng qua, chúng ta hoàn toàn có cơ sở để tin tưởng rằng cuộc cải cách này sẽ tạo ra bước ngoặt lớn, thúc đẩy sự phát triển của đất nước và nâng cao hiệu quả phục vụ nhân dân ngày một tốt hơn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!