Ở những quầy hàng kinh doanh vàng mã tại một khu chợ ở Nha Trang, những năm trước, cứ đến gần Rằm tháng Giêng thì ai nấy cũng cố mua cho bằng được đồ cúng, vàng mã để dâng sao giải hạn nhưng năm nay thì khác hẳn. Thưa thớt người đến mua, nhiều gia đình đã không còn chuyện cúng sao giải hạn đầu năm.
Không thể nói là đã chấm dứt tập tục cúng sao giải hạn, nhưng thực tế tại nhiều địa phương cho thấy, tập tục này đã giảm đi khá nhiều so với trước. Tất cả bắt đầu từ những thay đổi trong suy nghĩ của nhiều người, nhiều gia đình mà để có những thay đổi như vậy, các cơ sở tự viện có vai trò hết sức quan trọng.
Chùa Long Sơn - nơi khách thập phương thường tìm đến mỗi khi có mặt ở Nha Trang, Khánh Hòa. Tháng Giêng - nơi đây là không gian tâm tưởng để mọi người gởi gắm mong ước bình an. Để tránh sa vào chuyện cúng sao giải hạn, các cơ sở tự viện trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa đã tổ chức cho các Phật tử cầu an đầu năm. Lời kinh hướng mọi người đến điều lành, làm việc thiện như là con đường để tìm đến an yên.
Cầu an - nếp văn hóa đầu năm của người Việt hoàn toàn khác hằn với tập tục cúng sao giải hạn. Chỉ khi có sự phân định rạch ròi như vậy, chỉ khi những mặt trái của tập tục cúng sao giải hạn được chỉ rõ thì nhiều người mới nhận ra, tập tục ấy không còn hợp thời.
Nhiều nhà nghiên cứu khẳng định: cúng sao giải hạn là niềm tin không có cơ sở khoa học. Tư tưởng Phật giáo cũng không dung nạp những tập tục như vậy.
Ở nhiều góc diện, cuộc sống hôm nay đã hoàn toàn không dành chỗ cho cúng sao giải hạn mà thay vào đó, con người nên hướng đến bình an bằng những việc thiện, điều lành.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!