Việc nhập khẩu giấy phế liệu về tái chế nếu không được giám sát chặt chẽ sẽ gây nguy cơ lớn về ô nhiễm. Thực hiện ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công an, mới đây, Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường, Bộ Công an đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự "Gây ô nhiễm môi trường" xảy ra tại Công ty TNHH Xây dựng Sản xuất và Thương mại Phú Lâm vì có hành vi đổ trái phép chất thải với quy mô lớn ra môi trường. Vụ án là hồi chuông cảnh tỉnh cho các doanh nghiệp tái chế giấy hoạt động, nhưng không tuân thủ nghiêm pháp luật về môi trường.
Tại hiện trường khu vực vụ đổ chất thải trái phép ở cụm công nghiệp Phú Lâm, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh, cả một khu ao rộng lớn hàng nghìn m2 vốn dĩ là đất nông nghiệp đã bị xóa sổ vì cuộc xâm chiếm của chất thải ngành giấy. Những gì không tận thu được từ quá trình tái chế giấy đã được các đối tượng đổ và chôn trộm ở đây.
"Họ nhận thức được việc đổ trái phép, nhưng vì nhiều lý do nên họ vẫn đổ để hưởng lợi. Theo điều 235 Bộ luật Hình sự, chôn lấp trái phép trên 100 tấn chất thải công nghiệp sẽ bị xử lý hình sự", Thượng tá Võ Anh Tuấn (Phó Trưởng Phòng 2, Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường, Bộ Công an) cho biết.
Tại hiện trường khu vực vụ đổ chất thải trái phép ở cụm công nghiệp Phú Lâm, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh, cả một khu ao rộng lớn hàng nghìn m2 vốn dĩ là đất nông nghiệp đã bị xóa sổ vì cuộc xâm chiếm của chất thải ngành giấy.
Trên hồ sơ, khu đất nông nghiệp được ông Ngô Xuân Lợi (Giám đốc Công ty TNHH Xây dựng và Thương mại Phú Lâm) thuê lại với thời hạn 10 năm, nhưng mục đích không phải để sản xuất nông nghiệp mà để phục vụ việc chứa chất thải. Mặc dù thuê và trả tiền hàng năm, nhưng khi được hỏi về quá trình khu ao được san lấp trái phép, ông Lợi lại một mực không biết.
Phòng Công nghiệp Xây dựng Giao thông, Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường, Bộ Công an đã đào 9 hố trên diện tích khoảng gần 3.000 m2 tại đây để lấy mẫu. Chất bùn khi được lấy lên kiểm nghiệm có màu đen, bốc mùi hôi nồng, dễ gây choáng, mệt khi tiếp xúc lâu…
Kết quả kiểm định cho thấy, đây là chất thải rắn công nghiệp thông thường, bắt buộc phải được thu gom, vận chuyển có đủ chức năng để xử lý theo quy định. Vì khối lượng chất thải đổ trộm rất lớn, lên đến 5 triệu tấn, nên chi phí để khắc phục hậu quả trong vụ việc này cũng là cả một vấn đề.
"Qua vụ việc này, chúng tôi đề nghị cơ quan quản lý nhà nước, đặc biệt là cấp huyện, cấp xã tăng cường kiểm tra, giám sát để sớm phát hiện hành vi vi phạm pháp luật bảo vệ môi trường của các doanh nghiệp trong cụm công nghiệp", Đại tá Lê Văn Tuân, Trưởng Phòng 2, Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường, Bộ Công an, nhấn mạnh.
Tài liệu điều tra xác định, khu đất nông nghiệp được Công ty Phú Lâm sử dụng để đổ các loại chất thải từ khoảng tháng 10/2023 đến thời điểm bị phát hiện. Đối tượng vi phạm, chắc chắn sẽ bị xử lý hình sự, nhưng hậu quả để lại cho môi trường là rất lớn. Vì phần diện tích đất đai, nguồn nước đã bị hủy hoại và ô nhiễm rất khó có thể khôi phục nguyên trạng ban đầu.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!