Theo phản ánh của người dân, những xe tải chở cả ngày và có ngày chở cả vào buổi tối. Khu vực bãi than của mỏ rộng khoảng 2 ha nằm gần con suối duy nhất của làng. Năm 2012 doanh nghiệp bắt đầu khai thác tại đây sau đó tạm dừng đến năm 2021 hoạt động trở lại. Trong thời gian này, nước thải từ hoạt động khai thác chảy ra suối.
Bà Dương Thị Nghĩa (xóm Thậm Thình, xã Cát Nê, Đại Từ, Thái Nguyên) cho hay: "Nước ở dưới đục lắm nhà tôi cuối nước mà. Âm siêu nhà tôi chỉ vài ngày là đen hết".
Bà Trần Thị Tâm (xóm Thậm Thình, xã Cát Nê, Đại Từ, Thái Nguyên) cũng cho biết: "Đêm hôm xe chạy ầm ầm dân không ngủ được. Bụi bặm, nguồn nước không sinh hoạt được nên chúng tôi phải chặn xe. Chúng tôi sống vì nguồn nước cấy lúa tưới chè nên đời sống nhân dân quá khổ".
Ông Dương Lâm Thái hơn 70 tuổi là một trong những người dân hiến đất làm đường; cũng là những người đã góp sức làm nhà văn hóa và nhiều công trình xóm. Ông chia sẻ: "Dân chúng tôi chỉ muốn làm thế nào bảo vệ dân bảo vệ môi trường trong sạch".
Cái tên xóm Thậm Thình bắt nguồn từ việc nơi này trươc đây hoang vu không có người dân sinh sống. Những hộ dân bây giờ đã di dân từ khu vực lòng hồ Núi Cốc về đây khai hoang phát triển kinh tế. Sau đó cũng chính họ hiến đất làm đường. Điều người dân cần là những thông tin rõ ràng và những cuộc đối thoại với chính quyền người dân và doanh nghiệp.
Theo chính quyền xã Cát Nê, Công ty TNHH kim loại màu Việt Bắc có giấy phép khai thác khoáng sản tại địa phương. Giai đoạn này doanh nghiệp tạm dừng khai thác để hoàn thiện các công trình bảo vệ môi trường, theo yêu cầu của Luật Bảo vệ môi trường mới. Lượng than có được từ quá trình xây dựng này, doanh nghiệp muốn tận dụng vận chuyển đi nơi khác. Tuy nhiên, chính quyền đã yêu cầu doanh nghiệp tạm dừng việc vận chuyển lại.
Theo ông Nguyễn Thế Giang - Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thái Nguyên: "Khi các hạng mục bảo vệ môi trường đã cam kết và xác nhận thì phải hooàn thiện mới được hoạt động. Hiện nay, công ty chưa hoàn thiện thì phải dừng lại. Việc dừng lại của UBND huyện Đại Từ là hoàn toàn đúng với quy định pháp luật. Viêc đảm bảo lợi ích và trách nhiệm của doanh nghiệp phải quan tâm với người dân hiện thiếu một cơ chế nên rất khó thực hiện".
Lượng than tập kết tại đây khoảng 2.000 tấn. Cả chính quyền xã và người dân đều đang lo lắng những ngày mùa mưa tới, than sẽ tiếp tục chảy xuống nguồn nước của địa phương.
Lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thái Nguyên cũng cho biết đoàn kiểm tra liên ngành của tình Thái Nguyên đã nhiều lần kiểm tra hoạt động của doanh nghiệp. Cuộc kiểm tra mới đây nhất vào năm ngoái đã xác nhận công ty đang tiến hành hoàn thiện các công trình bảo vệ môi trường tuy nhiên chưa đáp ứng yêu cầu để sản xuất trở lại. Đoàn kiểm tra yêu cầu công ty đẩy nhanh tiến độ của các hạng mục này để đưa vào khai thác theo quy định.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!