Ngày 17/6, Hội nghị Quốc tế về thực thi bản quyền trên môi trường số đã chính thức khai mạc tại Hà Nội. Sự kiện do Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hàn Quốc đề xuất phối hợp với Việt Nam (đại diện là Cục Bản quyền tác giả, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) tổ chức, dự kiến diễn ra đến ngày 21/6.
Hội nghị có sự tham dự của Lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Hàn Quốc tại Việt Nam cùng 70 chuyên gia đến từ quốc tế và Việt Nam. Các đại biểu quốc tế đến từ 15 quốc gia trên thế giới, về phía đại biểu Việt Nam, có sự tham dự của các cơ quan quản lý và thực thi về quyền tác giả, quyền liên quan như: Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân, đại diện Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Công thương, Bộ Tài Chính, Bộ Tư pháp...
Phát biểu khai mạc hội nghị, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hồ An Phong nhấn mạnh, đây là một sự kiện quan trọng, có ý nghĩa lớn và mang tầm quốc tế trong lĩnh vực về bản quyền.
Ông Hồ An Phong cho biết, sáng tạo trên môi trường số đã mở ra nhiều cơ hội, đã đưa đến công cụ sáng tạo mới, đồng thời tạo ra môi trường lưu giữ, phương thức phân phối và các hình thức khai thác, sử dụng mới đối với tác phẩm, cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng. Sáng tạo nội dung số đã và đang từng bước khẳng định được vai trò, vị thế và được đánh giá là mảnh đất mới đầy tiềm năng dành cho các doanh nghiệp, nhà sản xuất nội dung, các tổ chức, cá nhân và các nhãn hàng trên toàn thế giới. Tuy nhiên, "sân chơi" này cũng đặt ra "bài toán" về bảo vệ bản quyền đối với mỗi sản phẩm nội dung số, không riêng ở thị trường Việt Nam mà còn trên phạm vi toàn cầu.
Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hồ An Phong phát biểu khai mạc hội nghị
"Thách thức trong việc tự bảo vệ quyền của các chủ thể và hoạt động của các cơ quan quản lý, thực thi về bản quyền, nhất là trong bối cảnh hành vi vi phạm bản quyền trên môi trường số có sự tham gia của nhiều chủ thể từ các quốc gia khác nhau, gây khó khăn cho việc xác định và xử lý hành vi vi phạm trong thẩm quyền tài phán quốc gia, đòi hỏi mỗi quốc gia và tổ chức quốc tế cũng như các chủ sở hữu bản quyền cần phải có sự hợp tác, phối hợp chặt chẽ và chia sẻ kịp thời" - Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nói.
Cũng theo ông Hồ An Phong, Việt Nam rất vinh dự khi được lựa chọn làm nước chủ nhà đăng cai tổ chức Hội nghị quốc tế về thực thi bản quyền trên môi trường số với sự tham dự của các đại biểu đến từ 15 quốc gia và các chuyên gia hàng đầu của nhiều tổ chức quốc tế.
"Hội nghị này sẽ là cơ hội tốt để chúng ta có thể cập nhật thêm tình hình bảo hộ và thực thi về bản quyền, đặc biệt trên môi trường số tại mỗi quốc gia, khu vực; chia sẻ các xu hướng về xây dựng chính sách, các giải pháp về công nghệ để đối phó với những xâm phạm về quyền tác giả, quyền liên quan trên môi trường số; và trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm và triển khai những chương trình hợp tác trong hoạt động quản lý và thực thi bản quyền trên môi trường số trong tương lai" - Thứ trưởng Hồ An Phong cho biết.
Hội nghị với 34 chủ đề và 50 bài tham luận đến từ các chuyên gia quốc tế và Việt Nam: Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO), Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hàn Quốc, Cơ quan Bảo vệ bản quyền Hàn Quốc (KCOPA), Liên minh chống vi phạm bản quyền nghe nhìn quốc tế, Hiệp hội Điện ảnh Hoa Kỳ, Liên minh Dịch vụ trung gian Trực tuyến quốc tế, Liên đoàn Quốc tế các Hiệp hội Tác giả và Nhà soạn nhạc (CISAC).
Hội nghị tập trung vào các nội dung như sau: Giới thiệu về hệ thống thực thi quyền tác giả của các quốc gia; giá trị của bản quyền và sự đóng góp của các ngành công nghiệp sáng tạo cho nền kinh tế; các phương thức vi phạm bản quyền trực tuyến phổ biến và các mối đe dọa liên quan đến việc sử dụng nội dung vi phạm bản quyền; sự phát triển quốc tế trong thực thi và quản lý trực tuyến; thẩm quyền và luật áp dụng trong tranh chấp bản quyền trực tuyến; phương thức giải quyết vi phạm bản quyền trực tuyến; thu thập, bảo quản bằng chứng, cách tiếp cận cân bằng để thực thi bản quyền và sử dụng công nghệ để ngăn chặn vi phạm bản quyền; các hoạt động chống vi phạm bản quyền do KCOPA (Hệ thống giám sát vi phạm bản quyền Hàn Quốc) thực hiện; vai trò và trách nhiệm của các bên trung gian; sự phát triển của án lệ bản quyền - luật giải quyết tranh chấp của WTO; thiệt hại trong các trường hợp vi phạm bản quyền; các biện pháp biên giới; tố tụng hình sự - tội phạm bản quyền trên Internet và thu thập bằng chứng kỹ thuật số; tố tụng hình sự - thu được từ tội phạm và tịch thu tài sản; cơ quan tư pháp chuyên ngành; giải quyết tranh chấp; thực thi bản quyền và các hiệp định thương mại; những thách thức mới nổi và tương lai trong việc thực thi bản quyền; các hoạt động nâng cao nhận thức của WIPO và làm việc với các cơ quan tư pháp; vai trò của các tổ chức quản lý tập thể trong thực thi bản quyền; hợp tác công - tư để chống vi phạm bản quyền trực tuyến, quan hệ đối tác công - tư và hợp tác giữa chủ sở hữu quyền; điều phối thực thi bản quyền: hợp tác giữa các cơ quan; kinh nghiệm quốc gia: những thách thức và cơ hội để thực thi hiệu quả bản quyền, vai trò của lệnh cấm hiệu quả trong việc ngăn chặn vi phạm bản quyền trực tuyến, những thách thức và cơ hội để thực thi bản quyền hiệu quả, giáo dục bản quyền và nhận thức cộng đồng.
Cùng với đó, trong khuôn khổ tổ chức Hội nghị quốc tế về thực thi Bản quyền, một số hoạt động bên lề Hội nghị sẽ được tổ chức nhằm giao lưu, quảng bá văn hóa Việt Nam, đồng thời là cơ hội để các khách mời quốc tế tham dự có thời gian trao đổi, tăng cường gắn kết giữa các quốc gia.
Thông qua Hội nghị quốc tế này, các cán bộ cơ quan quản lý, thực thi, chuyên gia quốc tế, diễn giả trong nước sẽ được cập nhật tình hình bảo hộ và thực thi về quyền tác giả, quyền liên quan tại mỗi quốc gia; chia sẻ các xu hướng xây dựng chính sách, thách thức trước những xâm phạm về quyền tác giả, quyền liên quan và đặc biệt sẽ là cơ hội cho các quốc gia có thể xây dựng các chương trình hợp tác trong hoạt động quản lý và thực thi về quyền tác giả, quyền liên quan trong tương lai.
Thực hiện các chủ trương của Đảng và Nhà nước, trong những năm qua, Việt Nam đã chủ động tích cực tham gia các Điều ước quốc tế đa phương và các Điều ước quốc tế song phương về quyền tác giả, quyền liên quan, đặc biệt là các Điều ước quốc tế đa phương về quyền tác giả, quyền liên quan do Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) quản lý.
Đến nay, Việt Nam đã gia nhập 7/8 Điều ước quốc tế về quyền tác giả, quyền liên quan như: Công ước Berne về bảo hộ các tác phẩm văn học và nghệ thuật; Công ước Geneva về bảo hộ nhà sản xuất bản ghi âm chống việc sao chép không được phép bản ghi âm của họ; Công ước Brussels liên quan đến việc phân phối tín hiệu mang chương trình truyền hình qua vệ tinh; Công ước Rome về bảo hộ quyền của người biểu diễn, nhà sản xuất bản ghi âm và các tổ chức phát sóng; Hiệp định TRIPs về các khía cạnh liên quan tới thương mại của quyền sở hữu trí tuệ; Hiệp ước về quyền tác giả của Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (Hiệp ước WCT); Hiệp ước về cuộc biểu diễn và bản ghi âm của Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (Hiệp ước WPPT); Hiệp ước về tạo điều kiện cho người khuyết tật nhìn, người khuyết tật không có khả năng đọc chữ in và người khuyết tật khác không có khả năng đọc tiếp cận tác phẩm để đọc theo cách thông thường (Hiệp ước Marrakesh).
Trong bối cảnh toàn cầu đã và đang tác động ngày càng mạnh mẽ bởi Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đến tất cả các lĩnh vực của đời sống kinh tế, xã hội đất nước. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã mở ra nhiều cơ hội, đưa đến nhiều công cụ sáng tạo mới, đồng thời tạo ra môi trường lưu giữ, phương thức phân phối và các hình thức khai thác, sử dụng mới đối với các tác phẩm, cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng. Tuy nhiên, môi trường số cũng đặt ra nhiều thách thức trong việc tự bảo vệ quyền của các chủ thể và hoạt động của các cơ quan quản lý, thực thi về quyền tác giả, quyền liên quan, nhất là trong bối cảnh hành vi vi phạm bản quyền trên không gian mạng có sự tham gia của nhiều chủ thể từ các quốc gia khác nhau, gây khó khăn cho việc xác định và xử lý hành vi vi phạm trong thẩm quyền tài phán quốc gia.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!