Trong khi 80% người bệnh có thể khám, điều trị tại y tế cơ sở. Nguyên nhân là do nhân lực tại tuyến y tế cơ sở vừa thiếu vừa hạn chế về kiến thức và kỹ năng thực hành. Đồng thời cơ sở hạ tầng trang thiết bị không được đầu tư. Đó là lý do khiến người dân không đến khám và nếu khám chỉ là những bệnh thông thường. Đây là kết quả nghiên cứu của Viện Chiến lược - Bộ Y tế.
Trạm y tế xã Bằng Lãng, Chợ Đồn, Bắc Kạn được xây dựng từ năm 1996. Cơ sở hạ tầng xuống cấp. Trang thiết bị chỉ có máy đo huyết áp, ống nghe. Hiện đại nhất là máy khí dung. Thế nên, người dân chỉ đến đây khám khi hắt hơi, sổ mũi.
Trạm có 4 nhân viên, trong đó có 1 bác sĩ đa khoa nhưng do thiếu trang thiết bị nên không triển khai được nhiều kỹ thuật. Bác sĩ ở đây chỉ mong có máy siêu âm hay máy đo điện tim để có thể chẩn đoán bệnh cho người dân.
Trạm y tế không được đầu tư, nhân lực mỏng, trình độ hạn chế người dân phải vượt tuyến lên Trung tâm y tế để khám. Nhưng ngay cả các trung tâm y tế, bệnh viện huyện của Bắc Kạn, việc đầu tư chỉ dựa vào các dự án và ngân sách của tỉnh nên không đồng bộ.
Thống kê của sở y tế Bắc Kạn cho thấy, người dân chủ yếu khám và điều trị tại tuyến y tế cơ sở là trạm y tế và trung tâm y tế huyện. Nhưng tại một số huyện, tuyến y tế cơ sở sau nhiều năm không được đầu tư đã xuống cấp và không đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của người dân.
Đầu tư y tế cơ sở đảm bảo chăm sóc sức khỏe người dân
Mục tiêu của ngành y tế là đến năm 2030, y tế cơ sở phải đóng vai trò chính trong việc chăm sóc sức khỏe người dân liên tục, toàn diện. Để đạt được mục tiêu này, vấn đề quan trọng là xây dựng lại cơ chế chính sách và đầu tư cho y tế cơ sở. Ngay tại Bắc Kạn cũng đã có huyện được đầu tư khang trang hơn.
Cơ sở hạ tầng khang trang, trang thiết bị được đầu tư mới, quan trọng hơn là trạm y tế có bác sĩ đa khoa. Điều này đã khiến người dân tại xã Dương Phong, Bạch Thông, Bắc Kạn yên tâm đến trạm. Trạm cũng đang quản lý chương trình tăng huyết áp và đái tháo đường.
Trạm y tế là nơi gần dân nhất và hiểu rõ về văn hóa, môi trường cũng như tập tục sinh hoạt của người dân. Điều này tạo thuận lợi trong công tác chăm sóc sức khỏe, dự phòng bệnh. Việc đầu tư cho y tế cơ sở sẽ giúp giảm chi phí khám chữa bệnh từ bảo hiểm y tế và tiền túi của người dân.
Tuy nhiên, các chính sách đầu tư liên quan đến y tế cơ sở chậm, việc triển khai còn chưa đạt hiệu quả. Mạng lưới y tế mới chỉ tập trung vào hệ thống công lập mà chưa tích hợp yếu tố ngoài công lập. Đồng thời, thu nhập thấp cũng là những yếu tố khiến nhiều nhân viên y tế tại tuyến y tế cơ sở sẵn sàng chuyển dịch công việc.
Bộ Y tế đang xây dựng nhiều giải pháp đồng bộ, trong đó y tế cơ sở được ưu tiên hàng đầu và phương thức chuyển dần trọng tâm sang chăm sóc liên tục, lâu dài, hướng tới mục 80% người dân khám chữa bệnh tại tuyến y tế cơ sở.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!