Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN với các đối tác Mỹ và Canada diễn ra theo hình thức trực tuyến. Tại các Hội nghị, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và Ngoại trưởng Mỹ, Canada đã tập trung thảo luận về những vấn đề trọng tâm trong hợp tác giữa ASEAN với đối tác.
Với Mỹ, các Bộ trưởng đã tập trung thảo luận về việc tăng cường hợp tác chặt chẽ trong ứng phó đại dịch COVID-19, phát triển vaccine, phục hồi kinh tế sau đại dịch, trong đó có việc mở văn phòng đại diện Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ ở khu vực, đặt tại Hà Nội.
Các Bộ trưởng cũng đã trao đổi một loạt các vấn đề về hợp tác kinh tế, đầu tư, năng lượng. Ngoài ra, hai bên cũng thảo luận về những thách thức an ninh khu vực đang nổi lên, trong đó có vấn đề Biển Đông.
Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh phát biểu tại hội nghị. Ảnh: VGP
Phát biểu tại hội nghị, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Micheal Pompeo khẳng định việc ASEAN xây dựng thành công Cộng đồng và đóng vai trò trung tâm của khu vực là phù hợp với lợi ích của Hoa Kỳ.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ đánh giá cao vai trò chủ động của Việt Nam trong cương vị Chủ tịch ASEAN 2020, đặc biệt trong điều phối các nỗ lực khu vực cùng với các đối tác ứng phó hiệu quả với dịch bệnh. Ngoại trưởng Pompeo đánh giá cao Tài liệu quan điểm của ASEAN về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (AOIP) và tái khẳng định cam kết của Hoa Kỳ xây dựng và phát triển quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN-Hoa Kỳ vì hòa bình, thịnh vượng ở khu vực trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền của nhau và hợp tác cùng có lợi.
Đề cập đến tình hình quốc tế và khu vực, Ngoại trưởng Pompeo nhắc lại quan điểm của Hoa Kỳ về những vấn đề nóng trong quan hệ quốc tế và mong muốn các nước ASEAN tăng cường đoàn kết, thống nhất, tích cực trong các vấn đề liên quan đến hòa bình, ổn định.
Về vấn đề Biển Đông, Hoa Kỳ tái khẳng định lập trường và khuyến khích các nước ASEAN đoàn kết, thống nhất duy trì quan điểm chung về hòa bình ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không trên Biển Đông, giải quyết các tranh chấp trên cơ sở thượng tôn luật pháp quốc tế, Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982 và các giá trị đã được nêu trong AOIP.
Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đánh giá cao những nỗ lực cụ thể của Hoa Kỳ triển khai Sáng kiến tương lai y tế ASEAN-Hoa Kỳ nhằm củng cố năng lực khu vực ứng phó với các tình huống y tế khẩn cấp, hoan nghênh Hoa Kỳ mở văn phòng khu vực của CDC Hoa Kỳ ở Việt Nam.
Phó Thủ tướng mong muốn sớm ký Hiệp định Hợp tác phát triển khu vực ASEAN-USAID nhằm tăng cường hợp tác phát triển hai bên ở khu vực; hoan nghênh Hoa Kỳ hỗ trợ 5 triệu USD thành lập Học viện YSEALI (Sáng kiến các lãnh đạo trẻ Đông Nam Á) đặt tại Trường Đại học Fulbright Việt Nam.
Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đánh giá cao Hoa Kỳ ủng hộ ASEAN xây dựng cộng đồng, phát huy vai trò trung tâm trong duy trì và thúc đẩy hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh lập trường nguyên tắc của ASEAN, đề nghị các bên tăng cường tin cậy chung và lòng tin, đề cao thượng tôn pháp luật, kiềm chế, không có các hành động gây phức tạp thêm tình hình, không quân sự hóa, giải quyết các tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình, tiếp tục thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố DOC và sớm hoàn tất Bộ quy tắc ứng xử COC ở Biển Đông hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS 1982, đóng góp duy trì hòa bình, an ninh, ổn định ở Biển Đông và trong khu vực.
Kết thúc hội nghị, các bộ trưởng thông qua Kế hoạch Hành động nhằm triển khai quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN-Hoa Kỳ (2021-2025), với các hành động cụ thể để đưa hợp tác đi vào thực chất và đúng tiến độ.
Với Canada, các Bộ trưởng nhấn mạnh giai đoạn hiện tại là thời điểm có nhiều thách thức với tất cả các nước do tác động từ đại dịch COVID-19. Tại Hội nghị, Canada cam kết tiếp tục hỗ trợ ASEAN ứng phó hiệu quả đại dịch. Ngoài ra, hai bên cũng trao đổi các nội dung nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại, tăng cường phối hợp giải quyết các thách thức đang nổi lên như vấn đề Biển Đông, biến đổi khí hậu, quản lý thiên tai.
Những nội dung được trao đổi tại các Hội nghị sẽ được tập hợp, tham mưu cho lãnh đạo các nước nhằm cụ thể hóa thành chính sách, phục vụ thúc đẩy quan hệ hợp tác thời gian tới.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!