Hãy thử tưởng tượng, bạn đi ra đường, một kẻ lạ nào đó bí mật chụp một bức ảnh gương mặt bạn, sau đó sử dụng một công cụ để nhanh chóng tìm kiếm các thông tin cá nhân liên quan đến bạn, như họ tên, ngày sinh, địa chỉ, sở thích, công việc... Nghe chừng như đây là một chi tiết trong một bộ phim khoa học viễn tưởng, nhưng giờ đây, điều viễn tưởng này đã có thể trở thành sự thật.
Một công ty khởi nghiệp có tên Clearview AI (trụ sở tại New York, Mỹ) đã xây dựng một ứng dụng, tích hợp trí tuệ nhân tạo, để thực hiện điều tưởng chừng như chỉ có ở trong phim kể trên. Theo một báo cáo của tờ báo The New York Times, công cụ do Clearview AI xây dựng hiện đang được sử dụng bởi hàng trăm cơ quan thực thi pháp luật tại Mỹ, bao gồm cả Cục điều tra liên bang (FBI).
Clearview AI sẽ khai thác hình ảnh từ các mạng xã hội và trang web để tìm kiếm thông tin liên quan đến các đối tượng
Báo cáo của The New York Times cho biết ứng dụng của Clearview AI sẽ hoạt động bằng cách so sánh hình ảnh chụp của đối tượng cần tìm kiếm thông tin với cơ sở dữ liệu của hơn 3 tỷ bức ảnh mà Clearview AI thu thập được từ các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Youtube, Venmo và nhiều trang web khác. Sau đó, công cụ của Clearview AI sẽ lọc ra những bức ảnh trùng khớp với nhận dạng của đối tượng, rồi khai thác thông tin được chia sẻ lên mạng xã hội và các trang web khác liên quan đến đối tượng đó. Nói cách khác, Clearview AI sẽ đào sâu vào dữ liệu được chia sẻ trên Internet để có được thông tin liên quan đến một đối tượng cần tìm kiếm.
The New York Times cho biết cơ sở dữ liệu của Clearview AI là cơ sở dữ liệu về hình ảnh lớn nhất hiện nay, vượt qua cơ sở dữ liệu của các cơ quan thực thi pháp luật khác tại Mỹ, kể cả FBI. Cơ sở dữ liệu của FBI, bao gồm hình ảnh về hộ chiếu và bằng lái xe, là một trong những cơ sở dữ liệu lớn nhất tại Mỹ, với hơn 641 triệu hình ảnh của công dân Hoa Kỳ.
Hiện tại ứng dụng của Clearview chưa được cung cấp ra cho cộng đồng mà chỉ cung cấp cho các cơ quan thực thi pháp luật có nhu cầu, nhưng tờ báo The New York Times tin rằng công cụ này sẽ sớm được công bố rộng rãi cho cộng đồng và sẽ thu phí người sử dụng muốn khai thác cơ sở dữ liệu của Clearview.
Các cơ quan thực thi pháp luật tại Mỹ có thể sử dụng công cụ của Clearview AI để xử lý các hành vi vi phạm pháp luật, như lấy cắp đồ trong siêu thị, lạm dụng tình dục trẻ em đến các vụ nghiêm trọng hơn như giết người hay khủng bố. Tuy nhiên, nhiều người cũng lo ngại rằng công cụ của Clearview AI có thể bị lợi dụng để theo dõi người khác hoặc dùng để giám sát hàng loạt, điều này sẽ vi phạm sự riêng tư của người khác.
Hiện nay tại một số thành phố của Mỹ đã cấm sử dụng công nghệ nhận diện khuôn mặt hàng loạt vì lo ngại quyền riêng tư bị xâm phạm, tuy nhiên, đây chỉ là những luật mang tính địa phương ở từng bang, chứ chưa có luật liên bang về điều này.
Đặc biệt, sự xuất hiện của công cụ như Clearview AI được xem như một lời cảnh báo cho người dùng mạng xã hội, khi không nên chia sẻ quá nhiều và công khai các thông tin cá nhân của mình lên mạng, bởi lẽ những thông tin này có thể bị khai thác và lợi dụng cho nhiều mục đích khác nhau.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!