Bạn thường cảm thấy thế nào sau một đêm ngủ không ngon? Mệt mỏi? Bực bội hơn bình thường? Và trên thực tế, điều đó là bình thường. Với bất kỳ người nào kém ngủ đều sẽ trải qua cảm giác tương tự cũng như có những biểu hiện tương tự như vậy.
Các nghiên cứu xác nhận những người thiếu ngủ có xu hướng căng thẳng và tức giận hơn trước những thách thức đơn giản. Nhưng thiếu ngủ có thể thay đổi những khía cạnh cơ bản trong tính cách của bạn không – những thứ như bạn hào phóng và đồng cảm như thế nào?
Có, theo một nghiên cứu mới, thiếu ngủ có thể khiến con người chúng ta thay đổi. Nghiên cứu phát hiện ra rằng "việc từ thiện" giảm 10% trong tuần đầu - khi chúng ta bắt đầu mất ngủ. Nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng việc thiếu ngủ làm giảm sự đồng cảm và mong muốn giúp đỡ người khác của mọi người, dựa trên nghiên cứu trước đó cho thấy mối liên hệ giữa giấc ngủ kém với sự cô lập xã hội và sự cô đơn.
"Chúng tôi bắt đầu thấy ngày càng nhiều nghiên cứu, bao gồm cả nghiên cứu này, trong đó tác động của việc mất ngủ không chỉ dừng lại ở cá nhân mà còn lan sang những người xung quanh chúng ta" - nhà khoa học nghiên cứu và trưởng nhóm nghiên cứu Eti Ben Simon tại Đại học California, Berkley đã báo cáo - "Nếu bạn không ngủ đủ giấc, điều đó không chỉ gây hại cho sức khỏe của riêng bạn mà còn gây hại cho sức khỏe của toàn bộ vòng tròn xã hội của bạn, bao gồm cả người lạ".
Mối liên hệ giữa việc thiếu ngủ và tính ích kỷ là gì?
Theo nghiên cứu mới, việc thiếu ngủ làm suy yếu đáng kể mạng lưới trong não, mạng lưới này đóng vai trò thiết yếu trong việc hiểu được nhu cầu của người khác. Chuyên gia về giấc ngủ người Úc Olivia Arezzolo cho biết việc mất ngủ cũng ảnh hưởng đến não theo những cách khác.
"Về mặt tinh thần, khi chúng ta thiếu ngủ, não của chúng ta không được thanh lọc đúng cách" - Olivia nói - "Quá trình giải độc beta-amyloid bị thiếu, khiến chúng ta không thể suy nghĩ mạch lạc, tập trung hoặc chú ý. Điều này sẽ gây ra sự thất vọng và đau khổ về mặt cảm xúc vô cùng lớn, vì nó còn liên quan đến sự mệt mỏi và căng thẳng do thiếu ngủ nữa".
Nếu bạn không ngủ đủ giấc, điều đó không chỉ gây hại cho sức khỏe của chính bạn mà còn gây hại cho sức khỏe của toàn bộ vòng tròn xã hội của bạn, bao gồm cả người lạ.
Mẹo để kiểm soát sự cáu kỉnh khi bạn mệt mỏi
Về ngắn hạn, Olivia cho biết có những điều bạn có thể làm để chống lại những tác động dây chuyền của một đêm ngủ không ngon.
1. Tắm nắng trong 20 phút sau khi thức dậy
"Điều này giúp cơ thể bạn sản xuất serotonin, một loại hormone đánh thức giúp bạn cảm thấy vui vẻ hơn cùng lúc" - Olivia nói.
2. Tránh uống cà phê
"Khi cơ thể thiếu ngủ, trục HPA - vùng chịu trách nhiệm giải phóng adrenaline - sẽ bị rối loạn chức năng và giải phóng quá nhiều adrenaline khi bị kích thích" - Olivia giải thích - "Kết quả là, nếu bạn thường cảm thấy tràn đầy năng lượng sau khi uống cà phê, thì khi thiếu ngủ, bạn sẽ cảm thấy, thay vì tràn đầy năng lượng, đó có thể là lo lắng và bồn chồn, sau đó là suy sụp".
3. Uống trà xanh và mật ong
"Trà xanh chứa l-theanine, giúp cơ thể thư giãn và một lượng nhỏ caffeine giúp bạn tỉnh táo hơn" - cô nói - "Mật ong cũng sẽ cung cấp cho bạn một số carbohydrate nhanh để tăng mức năng lượng của bạn".
Tại sao chúng ta cần tập trung vào việc ngủ ngon hơn?
Olivia cho biết giải pháp lâu dài cho các kết quả nghiên cứu như thế này - giải thích cách thiếu ngủ ảnh hưởng đến các đặc điểm tính cách - là phải "chủ động ngăn ngừa tình trạng thiếu ngủ thêm nữa".
Trong khi đó, trưởng nhóm nghiên cứu Eti Ben Simon nói: "Thúc đẩy giấc ngủ có thể giúp định hình các mối quan hệ xã hội mà tất cả chúng ta đều trải qua hàng ngày. Giấc ngủ hóa ra lại là chất bôi trơn tuyệt vời cho hành vi hướng thiện, kết nối, đồng cảm, tử tế và hào phóng của con người".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!