Ranh giới là những giới hạn mà chúng ta tự xác định và áp dụng thông qua hành động hoặc giao tiếp của mình. Một ranh giới có thể giống như tôn trọng:
- Ranh giới vật lý, chẳng hạn như không cảm thấy thoải mái khi ôm một người bạn mới gặp
- Ranh giới bằng lời nói, chẳng hạn như không muốn đồng nghiệp nói xấu bạn
- Ranh giới nơi làm việc, chẳng hạn như không kiểm tra email ngoài giờ làm việc đã lên lịch của bạn
Nói tóm lại, ranh giới cho người khác thấy chúng ta muốn được đối xử như thế nào.
Các loại ranh giới
Ranh giới rơi vào một số loại cụ thể như:
- Cảm xúc: bảo vệ sức khỏe tinh thần của bạn
- Vật lý: bảo vệ không gian vật lý của bạn
- Tình dục: bảo vệ nhu cầu và sự an toàn của bạn về mặt tình dục
- Nơi làm việc: bảo vệ sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống của bạn
- Chất liệu: bảo vệ đồ dùng cá nhân của bạn
- Thời gian: bảo vệ việc sử dụng và lạm dụng thời gian của bạn
Tại sao ranh giới lại quan trọng đối với sức khỏe tinh thần của bạn?
Không phải ai cũng có ranh giới giống nhau. Hầu hết mọi người không thể đoán được ranh giới của người khác là gì. Thiết lập ranh giới rõ ràng trong công việc và trong các mối quan hệ của bạn sẽ đảm bảo nhu cầu của bạn được đáp ứng. Ranh giới giúp chúng ta duy trì sự cân bằng và thúc đẩy các mối quan hệ lành mạnh.
Mối quan hệ lành mạnh phải mang lại lợi ích chung và tích cực cho cả hai bên. Giả sử bạn cảm thấy mình đang nỗ lực nhiều hơn hoặc nỗ lực của bạn không được một người bạn đáp lại theo cách tương tự. Mối quan hệ có thể được hưởng lợi từ một cuộc thảo luận về ranh giới.
Duy trì ranh giới nghề nghiệp giữa cuộc sống công việc và cuộc sống cá nhân có thể giúp bạn thành công. Sự cân bằng lành mạnh giữa công việc và cuộc sống cũng giúp bảo vệ sức khỏe tinh thần của bạn và có thể ngăn ngừa tình trạng kiệt sức. Một ví dụ điển hình về ranh giới nơi làm việc là thông báo rõ ràng giờ làm việc của bạn bằng chữ ký email. Điều này cho phép người khác biết khi nào họ có thể (và không thể) mong đợi phản hồi. Đặt kỳ vọng rõ ràng với người giám sát của bạn về việc ưu tiên các nhiệm vụ là một ví dụ khác về việc tạo ranh giới nơi làm việc.
Cách thiết lập ranh giới
Mặc dù chúng ta có thể hiểu tầm quan trọng của việc thiết lập và duy trì ranh giới nhưng điều này có thể gây khó khăn cho nhiều người trong chúng ta.
Chúng ta thường không thoải mái khi nói "không". Tuy nhiên, khi bạn nói "không", thực ra bạn đang nói "có" với chính mình. Điều này có thể có nghĩa là ưu tiên thời gian chăm sóc bản thân, thời gian chất lượng bên những người thân yêu của bạn hoặc các dự án mà bạn đã đầu tư. Việc điều chỉnh lại cách bạn suy nghĩ về việc thiết lập ranh giới có thể giúp bạn thành công hơn trong việc duy trì ranh giới của mình về lâu dài.
Ranh giới sẽ không tự thiết lập. Nếu bạn phát hiện ra một ranh giới đã bị vượt qua, hãy truyền đạt rõ ràng nhu cầu của bạn một cách tôn trọng. Ranh giới cũng có thể phát triển và thay đổi, giống như các mối quan hệ. Hãy dành thời gian để suy nghĩ về ranh giới của bạn và điều chỉnh khi cần thiết.
Hãy nhớ rằng việc duy trì các ranh giới đã đặt ra của bạn là điều quan trọng. Nhưng hãy chắc chắn rằng bạn cũng quan tâm đến việc tôn trọng ranh giới của người khác.
Trọng tâm của việc thiết lập ranh giới là sự tôn trọng. Tôn trọng bản thân và các mối quan hệ của bạn đủ để hiểu và truyền đạt rõ ràng nhu cầu của bạn. Bạn sẽ tốt hơn và khỏe mạnh hơn nhờ nó.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!