Các bài tập như cử tạ thúc đẩy các tế bào cơ tạo ra các protein mới, do đó thúc đẩy sự phát triển của cơ (Ảnh: Getty Images)
Sự phát triển cơ bắp diễn ra khi các tế bào trong cơ tạo ra hoặc tổng hợp protein mới nhanh hơn các protein hiện có bị phá vỡ. Tổn thương cơ bắp dẫn đến đau nhức trong quá trình tập luyện cũng có thể kích thích sự phát triển cơ, khiến cho mọi người thường nói "không đau, không tăng cơ". Tuy nhiên, nếu bạn không quen với việc tập luyện hoặc tập luyện cường độ cao, cơ bắp có thể bị tổn thương quá mức và một lượng protein tổng hợp đáng kể sẽ được sử dụng để phục hồi các sợi cơ bị đứt, loại bỏ chứng viêm trong khi nghỉ ngơi thay vì phát triển cơ bắp, Kevin Murach- người nghiên cứu về sự phát triển cơ bắp tại Đại học Arkansas giải thích.
Sợi cơ là tế bào cơ hình ống. Không giống các loại tế bào cơ thể khác, chúng chứa nhiều nhân, không nhân nào có thể phân chia. Quá trình tổng hợp protein có thể thúc đẩy khối lượng cơ bắp, tuy nhiên những hạt nhân không phân chia này lại hạn chế tiềm năng phát triển cơ. Các tế bào gốc cơ bắp được gọi là tế bào vệ tinh bù đắp cho điều này bằng cách hiến nhân của chúng vào các sợi cơ đang phát triển. Các tế bào vệ tinh dần mất đi khi chúng ta già đi, do đó việc phục hồi khối lượng cơ bắp trở nên khó khăn hơn với những người cao tuổi. Tập thể dục là một cách khiến các tế bào vệ tinh sinh sôi.
Ngoài ra, sự phát triển cơ bắp cũng được kiểm soát bởi các yếu tố di truyền. Mọi người đều có một hỗn hợp hai loại sợi cơ chuyên dùng cho các bài tập khác nhau. Các sợi co rút nhanh hướng đến các chuyển động mạnh mẽ, bùng nổ, trong khi các sợi co rút chậm hỗ trợ cho các bài tập bền bỉ, sức bền và ổn định khớp. Các sợi co rút nhanh có khả năng phát triển tốt hơn các sợi co rút chậm, vì vậy những người gặp khó khăn trong việc tăng khối lượng cơ bắp có thể có tỷ lệ các sợi này nhỏ hơn.
Mặc dù tỷ lệ phần lớn được xác định trước về mặt di truyền, Murach cũng cho biết: "Nó có thể thay đổi, bạn không bị kẹt lại với những gì bạn có". Tập trung vào cử tạ thay vì rèn luyện sức bền có thể khiến các sợi cơ co giật nhanh chiếm ưu thế, nhưng những thay đổi này được tập trung vào các cơ mà bạn tập luyện. Sự khác biệt giới tính cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển cơ bắp. Nội tiết tố nam testosterone tăng cường tổng hợp protein và kích hoạt các tế bào vệ tinh. Nồng độ testosterone cao hơn trong tuổi dậy thì ở nam giới có thể giải thích tại sao nam giới thường có khối lượng cơ bắp nhiều hơn nữ giới thời điểm ban đầu.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!