Luật Thương mại 2005 quy định pháo nổ, thuốc lá điếu nhập ngoại không có nguồn gốc là hàng cấm. Nhưng Luật Đầu tư 2014 lại quy định pháo nổ, thuốc lá điếu nhập ngoại là mặt hàng kinh doanh có điều kiện. Điều này đã khiến cho công tác đấu tranh, xử lý của các cơ quan chức năng trong nước gặp nhiều khó khăn và được xem là nguyên nhân căn bản khiến hai loại hàng cấm này thẩm lậu gia tăng trong năm 2016.
Trong năm 2016, các lực lượng chức năng của tỉnh Nghệ An đã đấu tranh, khám phá nhiều vụ vận chuyển, mua bán và tàng trữ, sản xuất trái phép pháo nổ trên địa bàn, thu giữ hàng trăm kg tang vật và bắt tạm giam nhiều đối tượng. Nhưng khi tiến hành khởi tố vụ án, khởi tố bị can thì đều bị trả lại để xử phạt hành chính.
Cuối năm 2016, sau khi Quốc hội sửa đổi bổ sung Điều 6 của Luật Đầu tư, vướng mắc liên quan đến chế tài đối với vận chuyển, buôn bán pháo nổ đã được tháo gỡ. Tuy nhiên, đối với nhóm hàng cấm là thuốc lá nhập lậu, muốn xử lý hình sự thì vẫn phải chứng minh được hành vi vận chuyển qua biên giới hoặc trị giá tang vật 100 triệu đồng trở lên. Quy định này được cho là bất khả thi, khiến buôn lậu thuốc lá gia tăng trở lại.
Theo Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam, năm 2016 có khoảng 1 tỷ bao thuốc lá thẩm lậu qua biên giới, gây thất thu gần 10.000 tỷ đồng cho ngân sách. Tình trạng này tiếp tục gia tăng nếu chế tài không được sửa đổi, bổ sung theo hướng phù hợp hơn với thực tiễn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam tại TV Online!