Việt Nam được đánh giá là thị trường tiềm năng mà không một doanh nghiệp sản xuất ô tô nào có thể bỏ qua.
Lo không thể cạnh tranh nổi, thậm chí không tồn tại được!
Với quy mô dân số gần 100 triệu người, GDP bình quân đầu người và tỉ lệ dân số tầng lớp trung lưu ngày một tăng, thị trường ô tô Việt Nam được đánh giá là đang trên đà tăng trưởng tốt với tốc độ tăng bình quân 2 năm gần đây đạt gần 40%. Nhiều chuyên gia đánh giá Việt Nam là thị trường tiềm năng mà không một doanh nghiệp sản xuất ô tô nào có thể bỏ qua.
Tuy nhiên, ngành công nghiệp ô tô Việt Nam cũng đang tồn tại một số hạn chế như giá thành cao, chất lượng dù có cải tiến nhưng chưa bằng xe nhập khẩu. Các DN trong nước phần lớn mới ở mức độ lắp ráp đơn giản. Dây chuyền sản xuất chủ yếu gồm 4 công đoạn chính là hàn, sơn, lắp ráp, kiểm tra. Tỷ lệ nội địa hoá đối với xe cá nhân đến 9 chỗ ngồi đạt thấp.
Cùng với đó, theo cam kết AFTA, từ ngày 1/1/2018, thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc vào Việt Nam từ một số thị trường truyền thống sẽ đưa về mức 0%. Điều này tạo sức ép rất lớn đối với các DN sản xuất và lắp ráp ô tô trong nước. Các nhà sản xuất sẽ buộc phải đặt mình trước quyết định mới, hoặc là sắp xếp lại hệ thống sản xuất khu vực hoặc là tiếp tục duy trì hoạt động sản xuất trong nước hay chấp nhận rút lui hoạt động sản xuất khỏi thị trường Việt Nam và chuyển sang thương mại đơn thuần.
Thị trường ô tô tại Việt Nam ngày một cạnh tranh khốc liệt khi thuế nhập khẩu xe về 0% vào ngày 1/1/2018.
Hiện có 12 hãng hoạt động sản xuất, lắp ráp trong nước gồm Toyota, Hyundai, Kia, Mazda, Honda, Chevrolet, Ford, Mitsubishi, Nissan, Suzuki, Isuzu, Mercedes-Benz, đáp ứng khoảng 70% nhu cầu xe trong nước, với tổng sản lượng của thị trường xe du lịch khoảng 210.000 xe/năm trong năm 2016.
Trước sức ép về thuế nhập khẩu ô tô về 0% vào đầu năm 2018, đại diện VAMA cho rằng sức ép cạnh tranh sau năm 2018 là rất lớn đồng thời bày tỏ lo ngại sẽ không thể cạnh tranh nổi, thậm chí là không tồn tại được.
Tổng Giám đốc Toyota Việt Nam, ông Toru Kinoshita cho rằng, trong 20 năm kinh doanh lĩnh vực ô tô tại Việt Nam, DN đã luôn cố gắng nâng cao tỷ lệ nội địa hóa. Tuy nhiên, trong bối cảnh khó khăn hiện nay, DN dự định sẽ giảm từ 5 dòng xe xuống còn 4 dòng xe sản xuất, lắp ráp tại Việt Nam, tuy nhiên sẽ tăng số lượng sản xuất của 4 dòng xe này, đảm bảo tính tập trung và đem lại hiệu quả kinh tế hơn.
Ông Toru Kinoshita nhấn mạnh, thuế nhập khẩu ô tô về mức 0% là tín hiệu tốt với thị trường Việt Nam nhưng đối với nền sản xuất trong nước thì đây rõ ràng là áp lực lớn.
Trong khi đó, ông Kayano Kiwamu, Phó Tổng Giám đốc Honda Việt Nam bày tỏ mong muốn phát triển sản xuất tại thị trường trong nước. Tuy nhiên, vị lãnh đạo Honda Việt Nam khẳng định sẽ tập trung phát triển những sản phẩm phù hợp tại Việt Nam, có sức cạnh tranh lớn. Để phát triển ngành công nghiệp ô tô tại Việt Nam, ông Kayano Kiwamu đề xuất cần nâng cao chất lượng cơ sở hạ tầng tại Việt Nam, hỗ trợ phát triển thị trường ô tô; bên cạnh đó Chính phủ cũng cần ban hành các văn bản nhằm phát triển ngành công nghiệp ô tô một cách bền vững, hỗ trợ DN giảm chênh lệch giá xe trong và ngoài nước bằng cách điều chính thuế tiêu thụ đặc biệt một cách phù hợp, rút ngắn khoảng cách, nâng cao tính cạnh tranh.
Cùng chung lo ngại, ông Trần Bá Dương, Tổng Giám đốc công ty ô tô Trường Hải thậm chí còn kiến nghị các cơ quan quản lý xác định nền công nghiệp ô tô có nên tiếp tục phát triển hay không, nếu tồn tại thì nên như thế nào.
Bộ Công Thương cam kết đồng hành cùng DN sản xuất ô tô
Trước có ý kiến từ phía các DN, nhà sản xuất lắp ráp, sản xuất ô tô tại Việt Nam, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho rằng muốn tiếp tục phát triển công nghiệp ô tô thì cần phải làm và làm quyết liệt công nghiệp hỗ trợ bởi nếu không có công nghiệp hỗ trợ thì khó phát triển công nghiệp ô tô.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải khẳng định sẽ lắng nghe và gửi kiến nghị lên Chính phủ về lĩnh vực sản xuất ô tô trong nước. Ảnh: C.T.V
Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục lắng nghe, sát cánh cùng DN để kiến nghị Chính phủ các giải pháp, trên cơ sở thực tế phát triển đất nước, các cam kết quốc tế và quyền lợi của người dân. "Những ý kiến đề xuất của DN sẽ được Bộ Công Thương tổng hợp để báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét", Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải khẳng định.
Được biết, Chiến lược và Quy hoạch phát triển công nghiệp ô tô được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt từ năm 2014. Bộ Công Thương đã và đang tích cực triển khai các hoạt động cần thiết để phát triển ngành công nghiệp ô tô trong nước. Năm 2015 Chính phủ đã ban hành Nghị định về phát triển công nghiệp hỗ trợ, kèm theo đó là Chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ ban hành năm 2017.
Năm 2016, tổng số xe mới đưa vào lưu thông tại thị trường Việt Nam là 459.634 chiếc, trong đó sản xuất trong nước: 341.077 chiếc, nhập khẩu 118.557 chiếc. Hiện tổng năng lực sản xuất - lắp ráp ô tô đạt khoảng 500.000 xe/năm. Các doanh nghiệp nội địa đã tham gia sâu vào chuỗi sản xuất ô tô toàn cầu, đóng góp cho ngân sách nhà nước hàng tỷ USD/năm, giải quyết công ăn việc làm cho hàng trăm ngàn lao động trực tiếp. Đồng thời, một số loại sản phẩm cũng đã xuất khẩu sang một số thị trường Lào, Campuchia, Myanmar, Trung Mỹ…
Liệu có ô tô giá rẻ tràn vào Việt Nam? VTV.vn - Mặc dù thuế nhập khẩu xe nguyên chiếc từ ASEAN giảm mạnh và về 0% vào năm 2018 tới nhưng số lượng xe được hưởng lợi từ sự giảm thuế này không nhiều và chưa có xe giá rẻ.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam tại TV Online!