Vùng Vịnh trước đến nay vẫn được biết đến là mỏ vàng đen của thế giới, với những nền kinh tế thịnh vượng nhờ dầu mỏ. Vậy nhưng có thể sớm thôi, khu vực này sẽ phải đối mặt với một thực tế hoàn toàn khác.
Những tòa lâu đài nguy nga trang lệ vốn được biết đến như là biểu tượng cho sự thịnh vượng của Vùng Vịnh nhưng đằng sau ánh sáng ấy đang là cả một nỗi lo.
Trong một tín hiệu đầy lo ngại, báo Daily Star của lebanon, cho biết tỷ lệ mất việc tại Dubai, một trong những nền kinh tế hàng đầu khu vực này, đang ở mức cao nhất trong 1 thập kỷ. Chỉ số quản lý sức mua thậm chí đã rơi vào ngưỡng suy thoái.
Từ trước tới nay, Dubai vẫn được xem là hình mẫu mà nhiều nền kinh tế Vùng Vịnh hướng tới. Đây là mảnh đất đang dẫn đầu khu vực về mức độ đa dạng hóa nền kinh tế, thoát khỏi sự phụ thuộc vào đầu mỏ. Nỗi lo vì thế lại càng gia tăng khi mà trước đó, IMF dự báo nhu cầu dầu thế giới đang ngày càng sụt giảm.
Báo cáo của IMF cho thấy kể từ khi giá đầu giảm, năm 2014 tới nay, các nền kinh Vùng Vịnh đã bị mất hơn 300 tỷ USD, khiến tài sản ròng của toàn bộ 6 quốc gia Vùng Vịnh chỉ còn khoảng 2.000 tỷ USD. Nếu với đà chi tiêu như hiện nay của các quốc gia, 2.000 tỷ USD cũng sẽ tiêu tan toàn bộ vào trước năm 2034.
Các số liệu cho thấy ngân sách của các quốc gia Vùng Vịnh vẫn đang phải dựa 70% - 90% nguồn thu vào dầu mỏ. Không phải quá trình đa dạng hóa nền kinh tế tại đây thời gian qua không đạt được kết quả nhưng sự xa hoa, lộng lẫy mà mảnh đất vẫn tự hào dĩ nhiên phải đi kèm cái giá không nhỏ.
Báo Arabian Business nhấn mạnh cảnh báo của IMF rằng đa dạng hóa nền kinh tế là không thể đủ mà quá trình này phải đi kèm với nỗ lực hợp lý hóa chi tiêu của các chính phủ. Hiện cả đầu tư công lẫn chi trả cho bộ máy nhà nước tại đây đều đang vượt quá tiêu chuẩn quốc tế.
Khi có tiền, người ta dễ vung tay cho các khoản chi ngân sách nhưng quen chi mạnh tay rồi, đến lúc khó khăn, làm sao để thắt lưng buộc bụng đang là cả một nỗi đau đầu của các quốc gia Vùng Vịnh.
Nói như báo Arab News (Saudi Arabia), những điều chỉnh về tài khóa như khuyến cao của IMF có thể mang lại những hiệu quả nhanh hơn. Tuy nhiên, không thể không tính tới những hậu quả cả về mặt xã hội và chính trị mà nó gây ra. Những công dân Vùng Vịnh đã quen sống dựa vào những đồng trợ cấp dư dả nên khi khó khăn sẽ có thể trở thành mầm mống của những bất ổn xã hội.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!