Các lò phản ứng được thẩm định là an toàn theo các quy chuẩn nghiêm ngặt của NRA sẽ được tái khởi động. (Ảnh: Kyodo)
Đẩy nhanh tiến trình khôi phục hoạt động của các lò phản ứng hạt nhân đang là nỗ lực lớn của Chính phủ Nhật Bản nhằm giảm bớt sự phụ thuộc vào nguồn năng lượng hóa thạch nhập khẩu.
Cơ quan pháp quy hạt nhân Nhật Bản cho biết họ chỉ tiến hành đánh giá các nhà máy điện hạt nhân tự nguyện nộp hồ sơ xin tái khởi động, và việc đánh giá sẽ được tiến hành thông qua 4 nhóm công tác. Theo các nhà phân tích, việc tái khởi động các lò phản ứng hạt nhân đang trở nên cấp bách với Nhật Bản nhìn từ góc độ an ninh năng lượng quốc gia, khi mà các tuyến đường vận tải hàng hải quốc tế đang ngày càng trở nên bất ổn.
Giáo sư Kaneko Kumao, nguyên Chủ tịch Ủy ban Năng lượng và An ninh Nhật Bản cho biết: “Sau khi đóng cửa các lò phản ứng hạt nhân, Nhật Bản phải dựa hoàn toàn vào nguồn năng lượng nhập khẩu như dầu thô và khí thiên nhiên. Nguồn dự trữ dầu thô ở Nhật Bản đủ dùng trong vòng 6 tháng, nhưng dự trữ khí thiên nhiên chỉ đáp ứng nhu cầu sử dụng trong vòng 1 tuần. Nếu vì một lý do nào đó mà tuyến vận tải đường biển đến Nhật Bản bị cắt, an ninh năng lượng của chúng tôi sẽ lập tức bị đe dọa. Tuyến vận chuyển năng lượng lớn nhất của Nhật Bản xuất phát từ Trung Đông và đi qua một loạt các khu vực tiềm ẩn nguy cơ xung đột như Biển Đông và biển Hoa Đông”.
Sự phụ thuộc vào năng lượng nhập khẩu cũng đang hạn chế khả năng hồi phục của nền kinh tế Nhật Bản, do ngân sách nhà nước phải chịu thêm một khoản chi phí đáng kể để nhập khẩu năng lượng.
Giáo sư Kaneko Kumao, nguyên Chủ tịch Ủy ban Năng lượng và An ninh Nhật Bản nói: “Từ năm 2011 Nhật Bản đã phải trả thêm 3,6 nghìn tỷ Yen, tương đương 36 tỷ USD để nhập khẩu khí đốt. Nhật Bản là nhà nhập khẩu khí thiên nhiên lớn nhất thế giới, nên chúng tôi nhập khẩu càng nhiều thì giá khí thiên nhiên càng tăng và càng ảnh hưởng tiêu cực đến lợi nhuận của các công ty”.
Cơ quan pháp quy Nhật Bản đã phải mất 4 tháng để phê chuẩn độ an toàn của nhà máy Sendai, và có thể Nhật Bản sẽ mất 2 - 3 năm để công nhận an toàn cho các nhà máy điện hạt nhân còn lại. Chính phủ Nhật Bản cho biết sẽ tăng thêm nhân lực chơ cơ quan pháp quy hạt nhân nếu cần thiết để sớm hoàn thành tiến trình tái khởi động các lò phản ứng hạt nhân.
Gần một năm sau khi chấm dứt hoạt động lò phản ứng hạt nhân cuối cùng, Nhật Bản lại bắt đầu một tiến trình dài và khó khăn nhằm tái khởi động các lò phản ứng hạt nhân được thừa nhận đạt tiêu chuẩn an toàn quốc gia. Theo các nhà phân tích, năng lượng hạt nhân là một phần không thể thiếu trong chính sách an ninh quốc gia của Nhật Bản, và Nhật Bản cần duy trì một tỷ lệ đóng góp nhất định của năng lượng hạt nhân.