Hạ thân nhiệt thận để lấy sỏi san hô mở rộng

Bệnh nhân L.T.T. (sinh năm 1960, trú tại Châu Thành, Đồng Tháp) nhập viện do đau hông trái và thỉnh thoảng tiểu gắt. Bệnh nhân cho biết có sỏi san hô 2 bên khoảng 6 năm và đã mổ hở lấy sỏi san hô thận phải.

Tại bệnh viện, kết quả siêu âm ổ bụng, chụp X-quang hệ niệu không chuẩn bị và CTScan 2 thận thấy có sỏi, sỏi thận trái dạng san hô kéo dài tới 1/3 trên niệu quản trái. Trường hợp bệnh nhân này không thể lấy sỏi qua đường bể thận, bệnh nhân có chỉ định phẫu thuật sỏi san hô thận trái có hạ nhiệt để có thể lấy sạch sỏi, hạn chế chảy máu và bảo tồn chủ mô thận.

Các bác sĩ đã tiến hành phẫu thuật xẻ đôi mở rộng thận trái lấy ra sỏi san hô và nhiều viên sỏi nhỏ có hạ thân nhiệt (cho đá lạnh Ringer lactat vào phủ quanh bề mặt nhu mô thận để hạ nhiệt độ bề mặt thận xuống 4 độ C). Kiểm tra thấy hết sỏi và khâu phục hồi thận.

Hiện tại, bệnh nhân tỉnh, dấu hiệu sinh tồn ổn định, dự kiến ra viện trong vài ngày tới.

Theo các bác sĩ, sỏi thận chiếm tỷ lệ lớn nhất khoảng 48% trong nhóm bệnh sỏi tiết niệu và đang có xu hướng gia tăng. Bệnh sỏi thận ở Việt Nam có đặc điểm riêng, đó là bệnh nhân thường đến viện muộn, sức khỏe đã giảm sút, sỏi đã to và có nhiều biến chứng nặng nề như: sỏi san hô, sỏi thận nhiều viên, nhiễm khuẩn niệu, thận giãn ứ nước, thận hóa mủ, thận xơ teo mất chức năng và suy thận… Sỏi san hô là sỏi phân nhánh lớn lấp đầy một phần bể thận và đài thận và chúng có thể là sỏi san hô toàn phần hoặc bán phần, tùy thuộc vào vị trí đài - bể thận.

Trong phẫu thuật lấy sỏi thận, ngoài yêu cầu đặt ra là phải giải quyết lưu thông thì yêu cầu sạch sỏi và bảo tồn chức năng thận tối đa cũng là những yếu tố quan trọng, nhất là trong phẫu thuật sỏi san hô, sỏi nhiều viên rải rác trong thận. Phẫu thuật mổ mở lấy sỏi thận san hô, nhiều viên thường phải xẻ dọc theo bờ ngoài mặt sau nhu mô thận theo đường ít mạch máu nhất, gọi là đường vô mạch Hyrtl. Tuy nhiên, vấn đề mất máu và tổn thương tế bào thận do thiếu oxy trong khi thắt động tĩnh mạch thận để hạn chế mất máu là vấn đề rất quan trọng.

Khi thận được làm lạnh, hay hạ thân nhiệt thận bằng nước đá và tưới rửa thận giúp tế bào thận giảm tiêu thụ oxy khi không có máu nuôi, từ đó giúp bảo tồn tế bào thận tốt nhất. Kỹ thuật làm lạnh thận bằng cách cho đá lạnh từ dung dịch Ringer lactate hay Natriclorid 0,9% vào phủ quanh bề mặt nhu mô thận để hạ nhiệt độ bề mặt thận xuống 40C, chườm đá, làm nhiệt độ nhu mô thận giảm còn 15-20 độ C. Phẫu thuật thận dù không có máu nuôi thận do cuống thận đã kẹp mạch máu nuôi nhưng có thể kéo dài tới 60 - 75 phút. Điều này giúp phẫu thuật viên lấy sạch sỏi mà không làm ảnh hưởng đến việc phục hồi nhu mô thận.

Những người dễ bị sỏi san hô thường là phụ nữ, người lớn tuổi, người bị viêm đường tiết niệu nhiều lần, những người đã thực hiện các phẫu thuật niệu quản, bàng quang hoặc dị tật đường tiết niệu.

Khi có sỏi san hô trong thận, người bệnh thường gặp phải các triệu chứng điển hình như đau lưng, bí tiểu, tiểu ra máu hoặc có thể sốt… Tuy nhiên, cũng có những trường hợp có sỏi thận san hô nhưng không xuất hiện các triệu chứng rõ rệt. Điển hình là khi bệnh mới ở giai đoạn đầu, các triệu chứng thường không rõ nét nên người bệnh dễ chủ quan không đi khám khiến sỏi lớn dần và khó điều trị.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!