Vì sao biến thể mang "đột biến kép" càn quét Ấn Độ nguy hiểm?

Ấn Độ đang đối mặt với làn sóng COVID-19 tồi tệ. Trong nhiều tuần qua, số ca nhiễm virus SARS-CoV-2 và số ca tử vong do dịch bệnh đều tăng nhanh. Mới đây nhất, nước này đã trải qua ngày thứ 5 liên tiếp quốc gia đông dân thứ 2 trên thế giới ghi nhận số ca COVID-19 ở mức hơn 300.000 ca/ngày.

Ông Kristian Andersen, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Viện Nghiên cứu Scripps cho biế:  Tình hình dịch bệnh ở Ấn Độ khá tương đồng với những gì đã xảy ra ở Brazil, Nam Phi và Iran. "Những quốc gia này báo cáo nhiều ca mắc COVID-19 trong đợt bùng phát dịch đầu tiên, và có vẻ như họ đã đạt được mức miễn dịch cộng đồng nhất định. Tuy nhiên, theo thời gian, khi khả năng miễn dịch của con người suy yếu, các biến thể SARS-CoV-2 mới dễ lây lan hơn và gây nên đợt bùng phát dịch mới" - ông Andersen nói.

Một trong những biến thể SARS-CoV-2 đang lây lan nhanh ở Ấn Độ và gây lo ngại là B.1.617, biến thể này là "đột biến kép", nghĩa là chứa 2 đột biến xuất hiện ở các chủng virus nguy hiểm khác.

Một trong những biến thể SARS-CoV-2 đang lây lan nhanh ở Ấn Độ và gây lo ngại là B.1.617, biến thể này là "đột biến kép". (Ảnh minh họa: Hindustan Times)

Tuy nhiên, theo các nhà khoa học Mỹ, giống như các biến thể khác, B.1.617 không chỉ chứa 2 dạng đột biến chính là L452R từng xuất hiện trong biến thể ở California (Mỹ) và E484Q, giống với loại xuất hiện ở Nam Phi và Brazil, nó có khoảng 11 đột biến khác.

Bằng chứng sơ bộ cho thấy B1.617 dễ lây lan hơn các biến thể trước đó. Một nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng, đột biến L452R làm tăng khả năng lây nhiễm virus cho các tế bào ở người trong phòng thí nghiệm. Biến thể ở California, mang đột biến tương tự, có khả năng lây truyền cao hơn khoảng 20% ​​so với các biến thể trước đó.

Dù thế, vẫn chưa có bằng chứng chắc chắn rằng liệu biến thể B.1.617 có phải là nguyên nhân dẫn đến đợt bùng phát COVID-19 tồi tệ tại Ấn Độ hay không?

"Chúng tôi biết B.1.1.7 (biến thể phát hiện lần đầu tiên ở Anh) và biến thể P.1 (biến thể phát hiện lần đầu tiên ở Brazil) cũng đang lây lan ở Ấn Độ. Vì vậy, có thể chúng cũng đóng vai trò quan trọng trong sự gia tăng số ca mắc bệnh. Chúng tôi chưa có dữ liệu để kết luận" - ông Andersen nói.

Bằng chứng sơ bộ cho thấy B1.617 dễ lây lan hơn các biến thể trước đó. (Ảnh minh họa: Al Jazeera)

Cũng có những dấu hiệu cho thấy những người đã mắc COVID-19 có thể bị tái nhiễm với biến thể này, đặc biệt khi khả năng miễn dịch tự nhiên của họ suy yếu theo thời gian, ông Ravi Gupta, Giáo sư của Đại học Cambridge, cho biết. Tình trạng tái nhiễm có thể là nguyên nhân thúc đẩy đợt bùng phát dịch lần thứ hai tại Ấn Độ.

"Thực tế là số ca mắc bệnh ở Ấn Độ đã giảm trong năm 2020 ngay cả khi biện pháp giãn cách xã hội khá hạn chế. Tôi lo ngại rằng sự sụt giảm đến từ việc số người có nguy cơ mắc bệnh cao đã giảm. Làn sóng dịch thứ hai bùng phát do khả năng miễn dịch kém, thêm vào đó là do biến thể như B.1.1.7 và B.1.617 tránh được kháng thể" - ông Gupta cho biết.

Nếu B.1.617 làm tăng khả năng tái lây nhiễm hoặc lây nhiễm ở những người đã được tiêm chủng, biến thể có thể gây bùng phát dịch ở nhiều nơi khác trên thế giới, nơi khả năng miễn dịch tự nhiên hoặc do vaccine của người dân đang suy giảm.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!