Bộ Ngoại giao Nhật Bản cho biết vào cuối ngày 30/3. Đây là cuộc đàm phán đầu tiên như vậy được công bố kể từ khi Nhật Bản bắt đầu xả nước thải phóng xạ đã qua xử lý nước ra biển vào năm 2023 và là nỗ lực mới nhất của hai bên nhằm giải quyết những bất đồng xung quanh vấn đề này.
Nhật Bản và Trung Quốc đang tranh chấp về việc xả nước thải phóng xạ vốn được sử dụng để làm mát các lò phản ứng tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima sau cuộc khủng hoảng vào năm 2011.
Nhật Bản khẳng định nước thải phóng xạ này đã được xử lý an toàn. Phía Nhật Bản một lần nữa giải thích về độ an toàn của việc xả nước, đồng thời mô tả chi tiết các hoạt động giám sát phóng xạ. Tokyo cam đoan việc xả thải tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn quốc tế, đồng thời bác bỏ những quan ngại về tác động đối với sức khỏe con người hay môi trường.
Tuy nhiên, Trung Quốc chỉ trích việc xả nước thải ra biển và cấm nhập khẩu hải sản từ Nhật Bản. Trung Quốc đã giữ nguyên lệnh cấm tất cả hải sản nhập khẩu từ Nhật Bản sau khi việc xả thải từ nhà máy Fukushima được tiến hành từ tháng 8/2023.
Bộ Ngoại giao Nhật Bản cho biết trong một tuyên bố: "Một cuộc đối thoại giữa các chuyên gia Nhật Bản và Trung Quốc về việc xả nước thải (phóng xạ của nhà máy Fukushima) đã qua xử lý ra biển đã được tổ chức tại Đại Liên, Trung Quốc vào ngày 30/3 để trao đổi quan điểm về các vấn đề kỹ thuật".
Thông báo này được đưa ra sau khi Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào tháng 11/2023 và cho biết các cuộc thảo luận dựa trên cơ sở khoa học sẽ diễn ra ở cấp chuyên gia.
Nhật Bản bắt đầu thải dần một phần trong số 1,34 triệu tấn nước thải tích tụ kể từ thảm họa vào Thái Bình Dương vào tháng 8/2023, gây ra căng thẳng ngoại giao với Trung Quốc và Nga, cả hai nước đều cấm nhập khẩu thủy sản của Nhật Bản.
Trung Quốc cáo buộc Tokyo coi biển như một "cống thoát nước", nhưng Nhật Bản khẳng định việc xả nước là an toàn, quan điểm này được Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) ủng hộ.
Tại Hội nghị thượng đỉnh châu Á - Thái Bình Dương vào tháng 11/2023 ở San Francisco (Mỹ), Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio kêu gọi Trung Quốc đưa ra "đánh giá khách quan" về sự an toàn của hải sản Nhật Bản vốn là ngành công nghiệp chính ở nước này.
Nhật Bản bắt đầu xả nước thải phóng xạ đã qua xử lý vì nhà máy điện hạt nhân Fukushima không còn đủ chỗ để xây thêm bể chứa nước và cần nhường không gian cho nhiệm vụ nguy hiểm hơn nhiều - loại bỏ nhiên liệu phóng xạ và đống đổ nát từ 3 lò phản ứng bị hư hỏng. Đến nay, Nhật Bản đã tiến hành 4 đợt xả nước thải phóng xạ đã qua xử lý của nhà máy điện hạt nhân Fukushima số 1 ra Thái Bình Dương.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!