Việc che giấu tiền tại các "thiên đường trốn thuế" là lĩnh vực hoạt động ngầm diễn ra rất phức tạp khi giới nhà giàu, người nổi tiếng và quyền lực tìm cách cất giấu tài sản khỏi tầm mắt của cơ quan thuế. Khoảng 7.000 tỷ USD nằm chết trong những tài khoản ở các thiên đường trốn thuế, tương đương gấp 3 lần GDP của nước Pháp. Một thống kê của Tạp chí Fortune cho thấy có khoảng 33% doanh nghiệp trong top 500 công ty lớn nhất nước Mỹ có chi nhánh tại Luxembourg - một nơi được coi là miền đất hứa của nạn trốn thuế. Và đây chỉ là một lát cắt trong bức tranh thế giới ngầm của nạn trốn thế vốn đầy rẫy những hố đen.
Panama, Quần đảo British Virgin hay, đảo Cyprus - những điểm nóng của nạn trốn thuế có liên quan tới vụ "Hồ sơ Panama". Nhưng đây chỉ là một vài cái tên trong tổng số 80 thiên đường thuế trên thế giới - những nơi có mức thuế thấp và yêu cầu thông tin tài chính lỏng lẻo. Ước tính số tiền của giới nhà giàu và các quan chức ở những thiên đường thuế lên tới 32 nghìn tỉ USD, tương đương một nửa GDP của cả thế giới. 50% lượng giao dịch trên toàn thế giới đi qua các thiên đường thuế này. Hệ quả là mỗi năm các nước nghèo thất thoát khoảng 200 tỉ USD do các tập đoàn đa quốc gia hoạt động ở các nước này trốn thuế.
Vụ rò rỉ Hồ sơ Panama đã châm ngòi cho những hành động cứng rắn hơn nhằm chống lại nạn trốn thuế. Ngay lập tức, Bộ trưởng Tư pháp Liên bang Đức Heiko Maas tuyên bố sẽ bổ sung luật chống rửa tiền với một hệ thống đăng ký minh bạch nhằm chấm dứt các hành động lén lút liên quan đến trốn thuế và tài trợ cho khủng bố. Trong khi đó, Bộ Tài chính Mỹ cũng công bố một loạt quy định mới nhằm ngăn chặn những vụ sáp nhập để trốn thuế của các doanh nghiệp Mỹ.
Hồ sơ Panama đã trở thành phát súng mới, khởi đầu cuộc chiến đầy khó khăn nhằm phanh phui thế giới ngầm của các hoạt động trốn thuế và rửa tiền.
Sau vụ rò rỉ "Hồ sơ Panama", đã có những lời cảnh báo cho rằng quả bom thông tin trốn thuế này sẽ gây ra những cơn sóng biến động cả chính trị lẫn tài chính trên thế giới, khi những chiếc ghế quyền lực bị lung lay, khi nhiều định chế tài chính bị vướng vào vòng lao lý. Nhưng việc tiết lộ các tài liệu như "Hồ sơ Panama" vẫn là chất xúc tác cần thiết trong cuộc chiến chống trốn thuế nhằm hướng tới một nền kinh tế toàn cầu minh bạch hơn.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam TV Online.