Thế giới đang chứng kiến những nước cờ nguy hiểm, những tính toán đầy rủi ro của các bên liên quan trong vấn đề hạt nhân Iran. Trong 2 tháng qua, thế giới đã chứng kiến những bước leo thang căng thẳng giữa Mỹ và Iran khi cả hai đều kiên quyết giữ nguyên lập trường, đẩy cục diện tới sát miệng hố chiến tranh. Tại sao tình hình lại căng thẳng như vậy? Cả hai có thể đi xa tới đâu trong những tính toán của riêng mình? Những câu hỏi này sẽ được đưa ra phân tích trong chương trình Toàn cảnh thế giới với sự tham gia của đại sứ Nguyễn Quang Khai.
Theo ông Nguyễn Quang Khai, quan hệ căng thẳng không chỉ tồn tại giữa Mỹ và Iran mà còn trong mối quan hệ giữa Iran và châu Âu. Nguyên nhân chính là do chính sách của Mỹ đối với chương trình hạt nhân của Iran.
"Việc Iran trở lại làm giàu Uranium được coi là một biện pháp chính trị ngoại giao để ép Mỹ và châu Âu thực hiện trách nhiệm của mình. Sắp tới, Iran có con bài cuối cùng là rút khỏi toàn bộ Thỏa thuận hạt nhân và có thể rút khỏi Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân. Điều này Iran đã từng tuyên bố. Tuy nhiên, đó là lựa chọn cuối cùng. Nó sẽ nguy hiểm đối với an ninh hòa bình trên thế giới. Chiến tranh khó có thể xảy ra. Các nước cũng không cho phép xảy ra điều này.
Trong khi đó, Mỹ đã dùng hết con bài của mình. Con bài lớn nhất là dung tới lực lượng quân sự, đưa quân đội tới vùng vịnh nhưng không thể ép được Iran bước vào đàm phán. Yêu cầu lớn nhất của Mỹ là đàm phán nhưng Iran lại chưa vội làm điều đó. Ngược lại, Iran lại đưa ra những điều kiện để quay lại bàn đàm phán với Mỹ", ông Nguyễn Quang Khai phân tích.
Thực tế, còn một chút hy vọng để cứu bản Thỏa thuận hạt nhân vốn được coi là mang tính lịch sử, giúp thế giới giải quyết một vấn đề phức tạp và kéo dài nhiều thập kỷ. Nhưng ngoài hai người chơi chính trong bàn cờ hiện nay là Mỹ và Iran, cần một bên trung gian đủ mạnh để thuyết phục hai bên giảm nhiệt, cùng hướng tới các biện pháp ngoại giao nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!