Trả lời ý kiến của đại biểu Nguyễn Tạo (Lâm Đồng) về tội phạm liên quan tới tín dụng đen, Bộ trưởng Tô Lâm nhận định lĩnh vực này là nguyên nhân đẩy lượng tội phạm hình sự tăng cao trong thời gian qua. Ông cho rằng đây vừa là tội phạm vừa là công ty hoạt động kinh tế, ranh giới giữa tội phạm và hoạt động kinh tế rất mong manh.
Theo Bộ trưởng, tội phạm tín dụng đen còn "đất" sống là do tiền nhàn rỗi trong dân rất lớn, nhu cầu của người dân cũng lớn, trong khi tổ chức tín dụng chưa đáp ứng yêu cầu, dẫn đến tín dụng đen có đất phát triển.
Phần lớn đối tượng cầm đầu đều là đối tượng cộm cán, lập băng nhóm tiến hành hoạt động này; siết nợ, đòi nợ thuê, truy sát con nợ dẫn đến chết người, gây thương tích. Nhiều nơi ngang nhiên như đi cướp ngày khi đòi nợ, gây bức xúc trong nhân dân. Nhiều tổ chức lợi dụng, núp bóng doanh nghiệp để thực hiện hành vi phạm tội.
"Công an xác định, với tổ chức cho vay tín dụng đen mà xác định được đối tượng hình sự cầm đầu thì cần tập trung đấu tranh. Bộ nhiều lần kiến nghị với Chính phủ, với cơ quan ngân hàng huy động tiền nhàn rỗi trong dân, giải quyết tiếp cận vốn của người dân", Bộ trưởng nói.
Giải trình thêm về tín dụng đen, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng cho biết bản chất tín dụng đen có đặc điểm không có đăng ký kinh doanh, khoản vay thường phục vụ vay vốn nhanh, điều kiện cho vay nhanh gọn, lãi suất cao theo thỏa thuận mà không cần cam kết. Hoạt động này chủ yếu cho vay dân sự, ngoài tổ chức cho vay theo quy định của luật.
"Chính phủ đã chỉ đạo xử lý quyết liệt, đặc biệt là ở khu vực nông thôn. Chúng tôi cũng đưa ra quy định lãi suất cho vay, nâng cao khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp và người dân, đồng thời tạo điều kiện cho tổ chức tín dụng chính thức mở chi nhánh ở địa bàn, thông qua các kênh cho vay... phần nào giải quyết nhu cầu tiếp cận vốn. Tuy nhiên, một bộ phận vay vốn gấp mà với tổ chức tín dụng cần thẩm định và phòng ngừa rủi ro", ông Lê Minh Hưng nói thêm.
"Chúng tôi tiếp tục tạo điều kiện cho hệ thống ngân hàng, quỹ tín dụng nhân dân mở chi nhánh, áp dụng công nghệ mới để tiếp cận vốn thanh toán, tạo điều kiện cho quỹ tín dụng nâng cao chất lượng hoạt động, đơn giản hoá thủ tục cho vay và thanh toán để tiếp cận vốn dễ hơn... Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục có sự chỉ đạo để người dân dễ tiếp cận vốn hơn".