Đối với người Việt Nam, danh nhân văn hóa Chu Văn An là "vạn thế sư biểu" (người thầy của muôn đời). Năm 2020 sẽ kỷ niệm 650 năm ngày mất của ông, vì vậy Việt Nam hiện đang xây dựng hồ sơ khoa học, vận động UNESCO cùng tổ chức kỷ niệm sự kiện trọng đại này.
Theo Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia, danh nhân Chu Văn An có ảnh hưởng rất lớn tới nền giáo dục Việt Nam với tư tưởng nổi bật là tự học, tự lập và là tấm gương tôn sư trọng đạo... Tuy nhiên, để được thế giới vinh danh, Việt Nam phải chứng minh tư tưởng đó mang hơi thở thời đại, hợp xu hướng quốc tế.
Quy trình hồ sơ Chu Văn An còn trải qua nhiều bước như: vận động ít nhất hai quốc gia ủng hộ, gửi công hàm kèm hồ sơ tới UNESCO trước ngày 15/1/2019.
Trước Chu Van An, Việt Nam có ba danh nhân văn hóa được UNESCO tôn vinh gồm Hồ Chí Minh, Nguyễn Trãi và Nguyễn Du.
Theo thông tin từ Trung tâm Hoạt động văn hóa khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Chu Văn An (1292-1370), tự Linh Triệt, hiệu Tiều Ẩn, tước Văn Trinh công, thụy Khang Tiết. Ông là người làng Quang Liệt, huyện Thanh Đàm, nay thuộc huyện Thanh Trì, Hà Nội.
Tương truyền, từ nhỏ Chu Văn An đã nổi tiếng là người học giỏi, ham đọc sách, tính tình cương trực, luôn sửa mình giữ tiết tháo, không cầu danh lợi. Mặc dù học vấn tinh thông nhưng ông không ra làm quan, mà mở trường Huỳnh Cung ở quê nhà để dạy học.
Học trò theo học rất đông, có nhiều người sau đỗ đạt làm quan lớn trong triều như Phạm Sư Mạnh, Lê Quát... Học trò của ông đều luôn kính trọng ông, bởi ông là người thanh liêm cương trực, đạo cao đức trọng.
Dưới thời Trần Minh Tông (1314 - 1329), Chu Văn An được mời ra kinh đô Thăng Long giữ chức Tư nghiệp Quốc Tử Giám, trông nom việc rèn tập sĩ tử tại Quốc Tử Giám và tế lễ tại Văn Miếu, đồng thời dạy Hoàng Thái tử Trần Vượng (sau trở thành vua Trần Hiến Tông).
Thời Trần Dụ Tông (1341 - 1369), tình hình chính trị rối ren, quyền thần lộng hành, Chu Văn An đã dâng Thất trảm sớ xin chém bảy tên gian thần. Rất tiếc, vua không nghe theo, ông treo mũ từ quan về ở ẩn ở núi Phượng Hoàng, xã Kiệt Đặc, huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương.
Năm 1370, Chu Văn An qua đời, thọ 79 tuổi. Vua Trần Nghệ Tông vô cùng thương tiếc, ban tên thụy Khang Tiết và cho phối thờ ở Văn Miếu.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!