Sabeco, Vinamilk và chủ trương thoái vốn nhà nước "hâm nóng" báo chí

Các DN lớn được báo chí nhắc tới trong các bài viết có đề tài về chủ trương thoái vốn nhà nước là Tổng công ty Bia rượu - nước giải khát Sài Gòn (Sabeco), Tổng công ty cổ phần Bia rượu - nước giải khát Hà Nội (Habeco), Tổng công ty Sữa Việt Nam (Vinamilk)... 

Tổng công ty Bia rượu - nước giải khát Sài Gòn (Sabeco), Tổng công ty cổ phần Bia rượu - nước giải khát Hà Nội (Habeco) được các báo nhắc tới khi viết về đề tài thoái vốn nhà nước

Theo tính toán,  khi nhà nước bán vốn tại 12 doanh nghiệp lớn, tổng số tiền thu về được lên tới gần 150 nghìn tỷ, nếu quy đổi ra ngoại tệ tương ứng khoảng 7 tỷ USD. Tinh thần bán vốn nhà nước tại các doanh nghiệp này - theo như chỉ đạo của Thủ tướng là phải công khai, minh bạch để chống tiêu cực, lợi ích nhóm, bảo toàn tối đa tài sản nhà nước.

Theo tờ Thời báo kinh tế Việt Nam, sau 8 năm Cổ phần hóa nhưng tỷ lệ vốn nhà nước ở  Habeco vẫn còn gần 82% (tương đương 9.000 tỷ đồng); còn Sabeco là trên 85% (tương đương hơn 40 ngàn tỷ đồng) -  tức là vẫn ở mức rất cao.

Trong khi đó, theo tờ Đầu tư, do quy mô vốn của Habeco và Sabeco khác nhau, nên Bộ Công thương đề xuất lộ trình thoái vốn của từng doanh nghiệp cũng khác nhau. Dự kiến, Habeco sẽ thoái toàn bộ vốn thuộc sở hữu nhà nước trong năm nay. 

Đối với Sabeco, do vốn lớn, nên Bộ Công thương đề nghị thoái vốn chủ sở hữu nhà nước theo lộ trình làm 2 đợt.  Đợt 1 sẽ bán trong năm nay. Đợt 2 sẽ bán trong năm sau, sau khi Sabeco đã thực hiện niêm yết trên sàn chứng khoán. Cũng theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ, khi bán cổ phần tại các doanh nghiệp này, giá trị quyền sử dụng đất phải tính riêng.

Chuyên gia Phạm Chi Lan bình luận trên báo điện tử Chính phủ

 Trên Cổng thông tin điện tử Chính phủ, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan bình luận: Việc thực hiện bán vốn nhà nước một cách dứt khoát và bảo đảm công khai, minh bạch, hiệu quả, sẽ gửi đi thông điệp mạnh mẽ về một Chính phủ liêm chính, trong sạch, một Chính phủ kiến tạo và một Chính phủ hành động, nói đi đôi với làm.

Theo bà Phạm Chi Lan, Thủ tướng đã tuyên bố xây dựng Chính phủ liêm chính, trong sạch, nói không với tiêu cực, tham nhũng. Do vậy, việc bán vốn nhà nước tại các doanh nghiệp lớn chính là phép thử quan trọng, bởi các doanh nghiệp nhà nước lớn chính là nơi tập trung tài sản nhà nước rất nhiều, nguy cơ tham nhũng rất cao. Có thế Chính phủ mới giảm được vai trò nhà đầu tư, nhà kinh doanh, tránh tình trạng nhà nước đi cạnh tranh với doanh nghiệp tư nhân, để tập trung làm chức năng kiến tạo sự phát triển của mình.

Nhận xét về chỉ đạo của Thủ tướng trong việc thoái vốn nhà nước tại Sabeco và Habeco nhiều nhà đầu tư nhìn nhận: đây là một quyết định tốt cho tất cả bên tham gia thị trường trừ nhóm lợi ích. Hơn nữa, việc Chính phủ yêu cầu 2 doanh nghiệp này niêm yết trước khi thoái vốn nhà nước sẽ tránh thất thoát hàng tỷ USD cho Nhà nước vì khi niêm yết Habeco, Sabeco thì việc định giá sẽ theo thị trường và cao hơn hiện tại rất nhiều. 

Trong khi đó, nếu thoái vốn xong mới niêm yết thì rất có thể xảy ra tình trạng lợi ích nhóm chi phối. Chính vì lẽ đó mà câu hỏi "làm sao để tối đa hóa hiệu quả nhằm thu về nguồn tiền cao nhất, hạn chế được nhóm lợi ích, bảo toàn tối đa tài sản nhà nước… đảm bảo lợi ích cao nhất của đất nước?" được dư luận quan tâm.

Minh bạch khi thoái vốn

Báo Đại đoàn kết dẫn lời ông Đặng Quyết Tiến - Phó cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp cho hay: Thời gian tới tiếp tục bán vốn tại những doanh nghiệp mà Nhà nước không cần nắm hoặc không cần giữ cổ phần chi phối, kể cả những doanh nghiệp đang kinh doanh có hiệu quả. 

Như vậy với diễn tiến này, lượng vốn nhà nước thoái khỏi doanh nghiệp nhà nước trong thời gian tới rất lớn. Mục tiêu đặt ra là đến năm 2020 sẽ cơ bản hoàn thành việc sắp xếp doanh nghiệp nhà nước, nhưng thực hiện có lộ trình, không nóng vội, gắn cổ phần hóa với niêm yết cổ phiếu.

Bài viết trên báo Kinh tế Sài Gòn

Một trong những mục đích chính của việc thoái vốn nhà nước đương nhiên là để bổ sung cho nguồn ngân sách, nhưng tờ Thời báo kinh tế Sài Gòn quan ngại: Nhà nước cũng cần chủ động thoái vốn toàn bộ tại các doanh nghiệp đang thua lỗ càng nhanh càng tốt, kể cả bán với giá 0 đồng, hay tiến hành làm thủ tục đóng cửa, phá sản để chấm dứt sự liên đới của Nhà nước vào những lỗ đen tiêu tốn ngân sách này. 

Quá trình thoái vốn nhà nước cần tránh nguy cơ là tiền thu được từ việc thoái vốn này lại tiếp tục được rót cho những dự án, doanh nghiệp "đắp chiếu" hay những dự án được vẽ ra để tiêu tiền ngân sách.

Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam tại TV Online!