Đón tết ở Berlinale

Berlinale được mệnh danh là LHP dành cho khán giả với 2.500 buổi chiếu tổng cộng thuộc cả LHP và chợ phim châu Âu (European Film Market - EFM) trong vòng 10 ngày hầu như luôn kín chỗ với khoảng 350.000 vé được bán ra. Năm nay Việt Nam không có phim dài tham dự chính thức. Tuy nhiên, hai nhà làm phim Nguyễn Hoàng Ðiệp và Phan Ðăng Di đã có mặt tại đây trong những vai trò khác nhau và là lần đầu tiên họ ăn tết xa nhà.

Ðạo diễn Phan Ðăng Di sau thành công của Bi, đừng sợ! là cái tên Việt Nam gần đây nhất được biết đến trên bản đồ LHP quốc tế. Di từng tới thành phố Berlin vào mùa thu năm 2011 khi bộ phim này được chọn chiếu khai mạc LHP châu Á Berlin. Còn lần này anh mang theo dự án thứ hai Cha, con và những câu chuyện khác để tìm kiếm các đối tác trong khuôn khổ "Berlinale Co-production Market" (Thị trường dự án Berlinale) - một danh mục chính thức lựa chọn 23 dự án để giới thiệu đến các nhà đầu tư quốc tế.

Hai ngày rưỡi với lịch kín chỗ các cuộc hẹn gặp đối tác tiềm năng. Di phải thể hiện tư cách của người đạo diễn, đó là giải thích về bộ phim và ý đồ nghệ thuật của mình. Với bộ phim thứ hai, Di muốn kiếm tìm một ngôn ngữ điện ảnh riêng, đặc biệt thông qua cách dựng phim để diễn tả tình yêu và cảm xúc. Dự án này được khởi động từ hơn hai năm nay và chỉ tại Berlinale Di mới có kịch bản hoàn chỉnh.

"Thị trường dự án Berlinale là một cơ hội rất tốt cho những dự án như của Di bởi tính chuyên nghiệp và sự tập trung của nó. Các nhà sản xuất châu Âu có cách làm việc thẳng thắn và thực tế, mọi thứ được đặt lên bàn trong không khí trao đổi rất sòng phẳng. Nếu mình không đủ khôn ngoan, không đủ mạnh trong sáng tạo thì rất khó khẳng định hay thuyết phục" - Phan Ðăng Di đánh giá.

Thị trường dự án Berlinale đòi hỏi công ty tham dự giới thiệu dự án từng phải sản xuất ít nhất một phim ở tầm quốc tế và kinh phí làm phim ở mức ít nhất 1 triệu euro. Các nhà làm phim đầu tay vì vậy nên đến các nơi vừa tầm hơn như Hong Kong - Asia Film Financing Forum (HAF), Asian Project Market (APM) tại Busan hay Berlinale Talent Campus, đó là lời khuyên của Phan Ðăng Di dành cho các nhà làm phim trẻ.

Còn Nguyễn Hoàng Ðiệp không giấu nổi vẻ mừng rỡ khi báo tin mừng vừa nhận được thêm sự hỗ trợ từ Quỹ World Cinema Support của Pháp cho dự án phim dài đầu tay Ðập cánh giữa không trung. Cùng với phần tài trợ từ World Cinema Fund của Ðức mà dự án nhận được trước đó, Ðiệp đã có đủ tài chính để khởi quay bộ phim vào mùa hè năm nay.

Khác với Di, đây là lần đầu tiên Ðiệp tới Berlin. Cô có sự háo hức của một người mong muốn trải nghiệm một trong những LHP hàng đầu thế giới và lần đầu tiên được thấy tuyết rơi vào mùa đông châu Âu. Ðiệp là người được Viện Goethe kết hợp với Bộ Ngoại giao CHLB Ðức lựa chọn đại diện cho Việt Nam để đến Berlinale trong một chương trình giao lưu học hỏi suốt quá trình diễn ra LHP. Ở đây cô được trải nghiệm nhiều hoạt động đa dạng cùng những nhà làm phim đến từ các quốc gia đang phát triển khác.

Cô kể lại kỷ niệm sâu sắc về một lần cả đoàn ngồi ăn trong một quán Trung Quốc và các bạn đồng hành người Iran, Iraq, Palestine cùng nhau hát một bài... Ấn Ðộ. "Ðây là lần đầu tiên tôi được nhìn thấy bằng mắt, nghe bằng tai, cảm nhận bằng trái tim rằng điện ảnh không có biên giới, ngay cả trong suy nghĩ của nhà làm phim" - Ðiệp chia sẻ.

Tết xa nhà

Ðể đỡ nhớ cái tết quê hương, Ðiệp mang theo cành đào Hà Nội còn Di gói ghém bánh chưng và giò, không quên những nghi thức truyền thống trong lịch trình bận rộn ở Berlin.

Cành đào chuyên chở tinh thần tết mà Hoàng Ðiệp mang theo tán rộng, phải đóng thùng riêng và tốn phí vận chuyển cao, cuối cùng bị thất lạc và đến muộn một ngày. Mấy nụ hoa bị héo vì thiếu nước làm Ðiệp lo lắng, thường xuyên tìm cách nào đường, nào nước ấm để chăm sóc mong cho đào hồi phục. Trong buổi thảo luận về tình hình làm phim tại Cuba và Việt Nam do Quỹ World Cinema Fund tổ chức mà Ðiệp và Di đại diện cho Việt Nam, cành đào và chiếc áo dài đỏ thắm Ðiệp mặc thu hút sự chú ý của toàn bộ khán phòng. Không chỉ thế, những chia sẻ thẳng thắn và thú vị về kinh nghiệm làm phim của Ðiệp và Di cũng như tình hình điện ảnh Việt Nam ngày nay được khán giả rất quan tâm.

Nếu có duyên may và thời điểm phù hợp, cả Di và Ðiệp đều muốn phim của mình sẽ có ngày được chiếu chính thức tại LHP Berlin. Berlin với lợi thế cảnh đẹp, người hay, chi phí sinh hoạt phải chăng đã quyến rũ cả hai đến mức Di muốn quay lại đây sống ba tháng sau khi xong bộ phim thứ hai, còn Ðiệp hi vọng có dịp được trở lại Berlin và nước Ðức nói chung trong một vai trò liên quan đến học tập, bởi giáo dục ở đây ngay cả ở bậc đại học được bao cấp. Và cả hai chắc sẽ mang theo về Việt Nam dấu ấn về lần đầu tiên ăn tết xa nhà, nhưng vẫn không thiếu thốn tình cảm và hương vị của mùa xuân ngay giữa trời đông của châu Âu.