Kiếm tiền từ các hợp đồng quảng cáo bằng hình thức đăng tải bài viết, hình ảnh trên mạng xã hội là hoạt động của nhiều sao Việt trong những năm qua. Tuy nhiên, thời gian gần đây, chủ đề này được chú ý hơn khi xuất hiện tình trạng nghệ sĩ đăng quảng cáo cho những sản phẩm kém chất lượng, chưa được kiểm chứng và thậm chí là hàng giả… khiến nhiều người dùng hoang mang. Đa số sản phẩm được quảng cáo là mỹ phẩm, thuốc giảm cân, thực phẩm chức năng, thuốc chữa ung thư..., đăng trên các kênh Facebook, YouTube, TikTok.
Đối với tình trạng này, trong công văn gửi hôm 20/5, Ban tuyên giáo Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh đã nêu tình trạng một số nghệ sĩ ở thành phố Hồ Chí Minh giới thiệu, quảng cáo trái luật một số mặt hàng tiêu dùng, thực phẩm chức năng, thuốc chữa bệnh, mỹ phẩm, tiền ảo..., có thể gây ảnh hưởng sức khỏe và tài sản người tiêu dùng.
Nhiều sao Việt đăng bài giống nhau để quảng cáo cho loạt tiền ảo trên trang Facebook, trong đó có loại tiền ảo dính nghi vấn lừa đảo hồi đầu tháng 5 (Ảnh: Dân trí)
Nhằm tăng cường hiệu lực hiệu quả quản lý nhà nước, chấn chỉnh các hoạt động quảng cáo không đúng quy định, Ban Tuyên giáo Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh đề nghị lãnh đạo các hội Văn học - Nghệ thuật thành phố kiểm tra, chấn chỉnh hoạt động của một số hội viên tham gia quảng cáo các sản phẩm không đúng với chất lượng sản phẩm, vận động hội viên không tham gia quảng cáo nếu nội dung quảng cáo sai lệch, không đúng chất lượng sản phẩm hàng hóa, gây thiệt hại và ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng.
"Trong sinh hoạt nội bộ định kỳ đề nghị Ban chấp hành các hội lưu ý nhắc nhở hội viên khi tham gia hoạt động quảng cáo cần nâng cao tinh thần trách nhiệm tuyệt đối, không tham gia quảng cáo các sản phẩm chưa được phép lưu hành: hàng tiêu dùng, các sản phẩm thuốc chữa bệnh, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm ngoại nhập, tiền ảo hay sử dụng ngôn ngữ hình ảnh không đúng với chất lượng sản phẩm..., gây hiểu lầm cho người tiêu dùng", công văn của Ban Tuyên giáo Thành ủy TP.HCM nhấn mạnh.
Nhiều cư dân mạng đã chia sẻ ý kiến đồng tình với quyết định chấn chỉnh hoạt động quảng cáo của nghệ sĩ từ đơn vị quản lý Nhà nước.
Đạo diễn Thanh Hiệp - Trưởng Ban Lý luận Phê bình (Hội Sân khấu TP.HCM) chia sẻ: "Những nghệ sĩ nổi tiếng cần cân nhắc khi nhận lời quảng cáo. Tiền không phải là tất cả. Bởi thu nhập các vị cao so với xã hội. Đừng kinh doanh trên sức khỏe xã hội. Sống phải có đạo đức và có trách nhiệm với xã hội. Theo tôi, cần làm rõ mọi việc và xử lý nghiêm khắc, không để bất cứ nghệ sĩ nào được tiếp tay cho sự làm ăn gian dối, đôi khi dùng tên tuổi của mình để quảng cáo bất chấp, rất tai hại".
Theo nghệ sĩ Trịnh Kim Chi - Phó chủ tịch Hội sân khấu TP HCM - chia sẻ trên báo chí mới đây, nữ nghệ sĩ cho rằng việc nhiều sao quảng cáo trên mạng xã hội sai sự thật là tình trạng báo động. Đại diện hội thường nhắc nhở các hội viên trước khi đăng tải thông tin về mặt hàng cần xét kỹ giấy tờ, nguồn gốc, thận trọng với những sản phẩm liên quan đến sức khỏe, đồng thời cho biết khi tình hình dịch được kiểm soát, Hội sân khấu sẽ tổ chức buổi gặp giữa các nghệ sĩ để chấn chỉnh tình trạng quảng cáo "lố", sai sự thật.
Những động thái tích cực từ phía các cơ quan quản lý đã nhận được nhiều ý kiến bình luận của cư dân mạng. "Hãy xử lý theo các quy định của pháp luật như: Đưa tin giả, thất thiệt, quảng cáo sai sự thật, lợi dụng uy tín, danh tiếng để kiếm lời không chính đáng... Có như vậy mới đảm bảo công bằng với toàn xã hội"; "Thà muộn còn hơn không. Nhất là cái thể loại...nhà tôi 3 đời..!"; "Rất hoan nghênh, mặc dù đáng lẽ cơ quan quản lý phải lên tiếng từ lâu rồi mới phải. Các nghệ sỹ, diễn viên mang danh là người của công chúng nhưng khi họ nhận tiền quảng cáo nhảm nhí như vậy, thực sự là họ chỉ biết đến cái lợi (túi tiền) của mình mà họ bỏ qua hết lợi ích của công chúng (chưa kể những tác dụng có hại thậm chí ảnh hưởng sức khoẻ, tính mạng của người tiêu dùng vì tin lời các nghệ sỹ, diễn viên này). Đây là điều hết sức đáng lên án"...
Thực tế, việc người nổi tiếng kiếm tiền dựa trên hình thức quảng cáo qua mạng xã hội là điều phổ biến, nhưng điều đáng nói là khi bị cư dân mạng "bóc phốt" các sản phẩm quảng cáo không đúng sự thật, không ít nghệ sĩ lựa chọn cách lặng lẽ xóa bài viết đã đăng. Một số ít nghệ sĩ sẽ đưa ra phát ngôn xin lỗi công chúng chính thức, đơn cử như trường hợp của diễn viên hài Nam Thư xin lỗi trên fanpage vì hành động quảng cáo một loại tiền ảo từng bị cảnh báo là lừa đảo vào ngày 20/5 mới đây.
Nam Thư là nghệ sĩ mới nhất phải công khai xin lỗi khán giả vì quảng cáo một loại tiền ảo từng bị cảnh báo là lừa đảo
Từ thực tế này, nhiều người đặt câu hỏi về trách nhiệm của các nghệ sĩ, người nổi tiếng trong việc chia sẻ thông tin trên mạng xã hội, nhất là khi tên tuổi, tiếng nói của họ có ảnh hưởng và sức lan tỏa với nhiều người.
Theo nhiều chuyên gia luật phân tích, hiện pháp luật chưa có quy định ràng buộc trách nhiệm đối với người nhận quảng bá sản phẩm không rõ nguồn gốc, kém chất lượng. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến việc quản lý hoạt động này trên không gian mạng gặp nhiều khó khăn. Nhưng thiết nghĩ, trong bối cảnh mạng xã hội tràn ngập các tin giả, thông tin không chính xác, thì hơn ai hết, các nghệ sĩ, người nổi tiếng… là những người có tầm ảnh hưởng lớn trên mạng xã hội, cần phải có trách nhiệm lớn hơn trong việc kiểm chứng thông tin do mình đăng tải, thay vì chỉ hướng tới cái lợi trước mắt mà "quên" trách nhiệm đó của mình.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!