Đại sứ Kenneth Moorefield trả lời phỏng vấn với phóng viên Đài THVN.
Hợp tác thương mại và đầu tư giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đóng một vai trò rất lớn trong mối quan hệ giữa hai nước. Để cùng tìm hiểu về quá trình phát triển quan hệ đầu tư và thương mại hai nước trong 20 năm qua, phóng viên Ban Truyền hình Đối ngoại đã có cuộc trao đổi với Đại sứ Kenneth Moorefield - Nguyên cố vấn Đại sứ cuối cùng của Hoa Kỳ tại Việt Nam năm 1975. Ông cũng chính là người đầu tiên thiết lập Văn phòng thương mại Hoa Kỳ tại Việt Nam năm 1995.
P.V: Thưa Ngài Đại sứ, với cương vị là người đầu tiên đặt nền móng cho mối quan hệ thương mại và tài chính giữa hai nước, xin Ngài chia sẻ những kỷ niệm của những ngày đầu tiên khi Hoa Kỳ thiết lập Văn phòng thương mại tại Việt Nam?
- Đại sứ Kenneth Moorefield: Lúc đó, tôi thực sự tin rằng đã đến lúc mối quan hệ giữa hai nước bước sang một trang mới và lĩnh vực thương mại và đầu tư là lĩnh vực có tiềm năng rất lớn. Tại thời điểm đó, chúng ta đã bắt đầu tìm hiểu lẫn nhau, không chỉ trong lĩnh vực thương mại đầu tư, mà về cả hai nền văn hóa khác biệt, trong bối cảnh trước đó nhân dân hai nước đã tham gia vào cuộc chiến tranh.
Văn phòng của chúng tôi đặt tại khách sạn Metropole thực ra là trụ sở thương mại của chúng tôi. Có rất nhiều công ty Hoa Kỳ muốn đầu tư và tham gia vào thị trường Việt Nam, nhưng rất nhanh chóng họ đã vấp phải nhiều trở ngại như làm cách nào để làm quen với các quy định của Chính phủ và vì vậy họ cố gắng tìm hiểu kỹ hơn về những quy định này. Họ cần một ai đó trong Đại sứ quán có thể hiểu và trao đổi về những khó khăn này. Chúng tôi phải học hỏi rất nhanh, tìm hiểu nguồn gốc của những khó khăn trở ngại đó để có thể giải quyết.
Tôi không nghĩ rằng mình nhận được nhiều sự trợ giúp như thế khi bắt đầu làm việc tại đây. Và tôi nghĩ đó là một lợi thế vì tôi không bị giới hạn bởi một mục tiêu, mục đích hay cách thức kinh doanh nào. Mục tiêu của tôi là cố gắng hết sức có thể để phát triển sự hợp tác thương mại đầu tư, song song với đó là việc phát triển mối quan hệ hợp tác song phương gần gũi, trên cả phương diện ngoại giao, chính trị và quan hệ nhân dân.
Ngài đánh giá thế nào về sự phát triển mối quan hệ hợp tác thương mại và tài chính giữa hai nước Việt Nam - Hoa Kỳ trong 20 năm qua?
- Thời đó tại Đại sứ quán, không ai trong chúng tôi có thể dự đoán được rằng giờ đây chúng ta đã trở thành một trong những đối tác xuất nhập khẩu lớn nhất.
Nhìn lại 20 năm qua, chúng ta đã thấy sự phát triển vượt bậc trong mối quan hệ giữa hai nước, từ việc bình thường hóa quan hệ, đến ký kết Hiệp định thương mại song phương, đàm phán TPP và nay là việc thiết lập quan hệ đối tác toàn diện. Ông đánh giá như thế nào về vai trò của mối quan hệ thương mại song phương đối với sự phát triển chung của hai nước?
- Các quốc gia đến với nhau vì các lợi ích chung và tôi nghĩ, chúng ta có một lợi ích chung rất lớn trong lĩnh vực thương mại và đầu tư. Tôi hy vọng, trong một viễn cảnh rộng hơn, bên cạnh vận chuyển hàng hóa và cung cấp dịch vụ cho đầu tư, đó là hợp tác khoa học, hợp tác phát triển công nghệ, hợp tác môi trường chống biến đổi khí hậu. Tất cả những lĩnh vực này đều là sự mở rộng của mối quan hệ thương mại cũng như chịu tác động lớn của việc hợp tác thương mại phát triển và ổn định.
Chúng ta đã ký kết Hiệp định đối tác toàn diện, thực sự mối quan hệ này rất toàn diện. Chúng ta đã hợp tác nghiên cứu về biển, nghiên cứu năng lượng hạt nhân, chúng ta đã hợp tác trên rất nhiều lĩnh vực và tôi tin tưởng rằng nó sẽ củng cố thêm cho quan hệ thương mại và đầu tư. Trung tâm của thương mại và đầu tư là con người, chính vì vậy, để chúng ta có thể trở thành đối tác thương mại và đầu tư mạnh mẽ, chúng ta không chỉ cần hợp tác ở cấp Chính phủ, mà sự hợp tác giữa nhân dân cũng sẽ cần phải mạnh mẽ hơn, và sẽ mạnh mẽ hơn trong tương lai. Một cơ hội rất lớn mà không còn ở xa nữa, đó chính là Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương TPP, với việc thông qua Hiệp định này, Việt Nam sẽ có cơ hội tiếp cận thương mại với nhiều thị trường trên thế giới.
Theo Ngài, đâu là tương lai của mối quan hệ hợp tác giữa hai nước?
- Tôi nghĩ tương lai là rất hứa hẹn, chúng ta đã thiết lập nền tảng quan hệ chặt chẽ giữa Chính phủ hai nước, giữa người dân với người dân, và vì vậy, tương lai của hai nước sẽ lạc quan và khởi sắc hơn trước.
Xin cảm ơn Ngài Đại sứ!