Ngày 10/10/1954, Hà Nội hân hoan đón mừng những người con chiến thắng trở về giải phóng Thủ đô. Sự kiện đó không những là niềm vui của người dân Hà Nội mà còn là một sự kiện lịch sử, một ngày hội lớn của nhân dân cả nước.
Nhân kỷ niệm 66 năm ngày Giải phóng Thủ đô, hãy cùng nhau quay ngược thời gian, trở lại những khoảnh khắc đã đi vào lịch sử của thủ đô Hà Nội qua chùm ảnh "Hà Nội ngày tiếp quản" xưa và nay.
Cầu Long Biên
Những người lính Pháp cuối cùng rút qua cầu Long Biên để xuống Hải Phòng. (Nguồn ảnh: 1954/ TTXVN) -.Ảnh mới: 2020/Tuấn Linh.
Cầu Long Biên là cây cầu bắc qua sông Hồng nối quận Hoàn Kiếm với quận Long Biên của Thủ đô Hà Nội.
Cầu do Pháp xây dựng (1898 – 1902), đặt tên là cầu Doumer, theo tên của Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer. Hiện trên đầu cầu vẫn còn tấm biển kim loại có khắc chữ ghi thời gian thi công và nhà thầu xây dựng: "1899 – 1902. Daydé & Pillé – Paris".
Cầu Long Biên đã chứng kiến thời khắc hiện diện cuối cùng của đoàn quân viễn chinh Pháp tại Hà Nội. Đó là khi Hiệp định Genève chính thức được ký, quân Pháp có 80 ngày để rút quân khỏi Hà Nội. Ngày 8/10/1954, quân Pháp làm lễ hạ cờ và ngày 9/10 bắt đầu rút khỏi Hà Nội. Quân Pháp rút đến đâu, bộ đội ta tiến vào tiếp quản tới đó.
Đúng 16h30 ngày 9/10/1954, quân Pháp rút hết qua cầu Long Biên, quân ta hoàn toàn kiểm soát thành phố.
Bốt Hàng Trống
Bốt Hàng Trống khi bị tiếp quản ngày 10/10/1954 (Nguồn ảnh: 1954/ TTXVN) - Ảnh mới: 2020/ Tuấn Linh.
Khi thực dân Pháp chiếm Hà Nội, một trong những việc đầu tiên là họ lập lực lượng cảnh sát để bảo vệ an ninh trật tự (người dân quen gọi là đội cẩm). Để cảnh sát có nơi làm việc và giam giữ tạm thời, chính quyền đã lập bốt Hàng Trống (nay là trụ sở CAQ Hoàn Kiếm).
Nhiệm vụ của cảnh sát là giữ trật tự đường phố, người Việt hay người Pháp nếu vi phạm luật chính quốc, nghị định của Toàn quyền Đông Dương, của Thống sứ Bắc Kỳ, Đốc lý Hà Nội sẽ bị xử phạt. Bốt Hàng Trống là nỗi khiếp sợ không chỉ của dân anh chị mà còn của cả dân thường. Có khi chỉ vì đi vệ sinh bừa bãi cũng có thể bị cảnh sát đưa về bốt.
Phố Hàng Đào
Sáng 10/10/1954, các cánh quân của Quân đội Nhân dân Việt Nam từ các cửa ô tiến vào tiếp quản Thủ đô được giải phóng trong rừng cờ hoa đón chào của 20 vạn người dân Hà Nội. (Nguồn ảnh: 1954/ TTXVN) - Ảnh mới: 2020/Tuấn Linh.
Ngày 10/10/1954, nhân dân Thủ đô quần áo chỉnh tề, mang cờ, hoa, ảnh Bác Hồ, xếp thành đội ngũ trật tự... kéo tới những con đường chờ đón đoàn quân diễu qua. Đoàn xe đầu tiên do Thiếu tướng Vương Thừa Vũ và bác sĩ Trần Duy Hưng dẫn đầu.
8:00, các chiến sĩ diễu binh qua các phố Kim Mã, Hàng Đẫy, Cửa Nam, Hàng Bông, Hàng Đào… Các đơn vị bộ đội ta đi đến đâu, gương mặt thành phố biến đổi đến đó. Cờ Tổ quốc tung bay dưới nắng thu. Nhân dân ùa ra hai bên đường, phất cờ, tung mũ, reo mừng, ca hát, tặng hoa bộ đội.
Cột cờ Hà Nội
Nguồn ảnh: 1954/ TTXVN - Ảnh mới: 2020/Tuấn Linh.
Được xây dựng từ năm 1805 và hoàn thành năm 1812 dưới thời Vua Gia Long triều nhà Nguyễn, kỳ đài "Cột cờ Hà Nội" nay nằm trên đường Điện Biên Phủ, thuộc quận Ba Đình, Hà Nội.
Tại đây, đúng 15 giờ, ngày 10/10/1954, còi nhà hát Thành phố nổi lên một hồi dài. Đoàn quân nhạc Việt Nam dưới sự điều khiển của đồng chí Đinh Ngọc Liên, lá cờ tổ quốc được kéo lên từ từ theo nhịp khúc quân hành và đó là lần đầu tiên lá cờ đỏ sao vàng tung bay trên đỉnh "Cột cờ Hà Nội".
Suốt 66 năm qua, lá cờ đỏ sao vàng năm cánh luôn tung bay lồng lộng trên nền trời của Thủ đô Hà Nội ngàn năm văn hiến, mãi là biểu tượng vinh quang, là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam độc lập và tự do.