Ảnh minh họa.
Với sự hợp tác và hỗ trợ của Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia (DFAT), Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) và Ủy ban Dân tộc (CEMA) ngày 21/12/2020 đã khởi động một dự án nhằm tư vấn chính sách và hỗ trợ kỹ thuật cho UBDT và các tỉnh tham gia thực hiện mục tiêu của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030 (CTMTQG) là giảm 50% số xã đặc biệt khó khăn vào năm 2025 và cơ bản đưa số xã về 0 vào năm 2030.
Tình trạng nghèo đói kéo dài và ở mức cao trong các nhóm dân tộc thiểu số (DTTS) là thách thức lớn đối với Việt Nam trong việc đạt được các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs) và đảm bảo không để ai bị bỏ lại phía sau. Đại dịch COVID-19, như được nêu trong đánh giá nhanh của UNDP-UN Women về tác động kinh tế xã hội của COVID-19 đối với các hộ gia đình và doanh nghiệp dễ bị tổn thương, ảnh hưởng nhiều đến các hộ DTTS dễ bị tổn thương và các doanh nghiệp siêu nhỏ / nhỏ làm tăng thêm thách thức này.
Nhận thức được điều này, Chính phủ đã xác định tăng tốc giảm nghèo đa chiều và phát triển kinh tế xã hội ở các vùng Dân tộc thiểu số và Miền núi là một ưu tiên chính trong Kế hoạch Phát triển Kinh tế - Xã hội của đất nước. Chính phủ có tham vọng CTMTQG sẽ tạo ra những bước đột phá trong việc tăng tốc phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS và miền núi trong 10 năm tới.
Bổ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Đỗ Văn Chiến cho biết đây là lần đầu tiên Việt Nam có một Chương trình Mục tiêu quốc gia dành riêng cho vùng đồng bào DTTS và Miền núi. "Chỉ tính riêng tổng kinh phí dự kiến cho giai đoạn I (2021-2025) được Quốc hội phê duyệt ở mức tối thiểu là hơn 137 ngàn tỷ đồng, có thể nói là lớn nhất từ trước đến nay trong lĩnh vực công tác dân tộc," Bộ trưởng Đỗ Văn Chiến phát biểu. "Huy động được nguồn tài chính là năng lực, sử dụng hiệu quả nguồn tài chính mới là tài năng".
Trưởng Đại diện thường trú của UNDP Caitlin Wiesen nêu bật quan điểm được UBDT, Quốc hội, các tỉnh tham gia (Lào Cai và Sơn La), DFAT và Dự án Thúc đẩy Bình đẳng Giới thông qua Nâng cao Hiệu quả
Kinh tế Sản xuất Nông nghiệp và Phát triển Du lịch (GREAT), CARE, và các tổ chức khác chia sẻ, đó là "những đột phá kỳ vọng của CTMTQG có thể được thực hiện ở cấp trung ương cung cấp thêm không gian huy động sức mạnh của chính quyền địa phương và đồng bào DTTS đồng thời có thể thử nghiệm và nhân rộng các giải pháp sáng tạo ".
Ở cấp quốc gia, dự án "Tăng tốc phát triển kinh tế - xã hội và giảm nghèo đa chiều cho các dân tộc thiểu số ở Việt Nam giai đoạn 2020-2025" sẽ hỗ trợ tạo ra (i) không gian đổi mới và (ii) hệ thống khuyến khích và trách nhiệm giải trình đối với việc đạt được các kết quả của Chương trình, được mong đợi là một sự chuyển đổi đáng kể so với hệ thống hiện tại, trong đó chú trọng việc tuân thủ các quy tắc cứng nhắc và phân phối đầu ra.
Ở cấp địa phương, các tỉnh Sơn La và Lào Cai sẽ hỗ trợ đồng bào DTTS, chính quyền địa phương và doanh nghiệp tư nhân tìm kiếm và thử nghiệm các giải pháp sáng tạo và nhân rộng các giải pháp đã được thử nghiệm thành công để tăng tốc giảm nghèo đa chiều trên diện rộng. Dự án sẽ dựa trên những thành công của các sáng kiến của UNDP tại Bắc Kạn và Đắk Nông, thông qua đó các hợp tác xã do phụ nữ DTTS làm chủ ứng dụng sàn thương mại điện tử, tiếp thị điện tử và các công cụ thanh toán điện tử và lợi thế của các sản phẩm hữu cơ và truyền thống của địa phương để mở rộng kinh doanh trong giai đoạn khó khăn của đại dịch COVID-19. Những mô hình kinh doanh mới như vậy cũng giúp phụ nữ DTTS chuẩn bị sẵn sàng cho giai đoạn chuyển đổi số và phục hồi kinh tế xã hội sắp tới. Dự án cũng sẽ được thực hiện dựa trên các thí điểm của Chương trình GREAT về du lịch sinh thái và kết nối phụ nữ DTTS trong các hệ thống dịch vụ thị trường ở Sơn La và Lào Cai và các thí điểm của các đối tác phát triển khác.
Bà Robyn Mudie, Đại sứ Australia tại Việt Nam cho biết: "Australia cam kết hợp tác với các đối tác để hỗ trợ công cuộc tăng trưởng bền vững và bao trùm của Việt Nam. Mối quan hệ đối tác UNDP-CEMA mà chúng tôi hỗ trợ và khởi động ngày hôm nay là một phần của cam kết dài hạn này nhằm đảm bảo rằng các giải pháp mới và sáng tạo trong xóa đói giảm nghèo được lồng ghép và nhân rộng trong chương trình và chính sách của Chính phủ vì lợi ích của người nghèo và người có hoàn cảnh khó khăn , bao gồm cả phụ nữ và nam giới thuộc các nhóm dân tộc thiểu số ".
Tiếp theo Lễ ký kết Dự án, các đại biểu đã chia sẻ "Các giải pháp sáng tạo nhằm tăng tốc phát triển kinh tế - xã hội và giảm nghèo đa chiều trong đồng bào dân tộc thiểu số".
Sự kiện do Lãnh đạo UBDT, UNDP và Đại sứ quán Australia đồng chủ trì, với sự tham gia của đại diện các bộ, ngành; hợp tác xã phụ nữ dân tộc thiểu số các tỉnh Lào Cai, Sơn La, Bắc Kạn, Đắk Nông; các đối tác phát triển; doanh nghiệp; viện nghiên cứu và các cơ quan thông tin đại chúng.
Phụ nữ DTTS từ các tỉnh Bắc Cạn, Đắk Nông, Lào Cai và Sơn La đã chia sẻ các bài học về cách phát huy nội lực của phụ nữ dân tộc thiểu số, cách tạo ra các giải pháp sáng tạo giúp họ thoát nghèo.
Bà Caitlin Wiesen nói: "Tôi tin tưởng mạnh mẽ rằng với tầm nhìn phát triển chung, chính phủ cam kết và thúc đẩy đổi mới, đồng bào dân tộc thiểu số với tinh thần sáng tạo sẽ biến CTMTQG trở thành công cụ hữu hiệu thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trong các vùng và cộng đồng DTTS, không để ai bị bỏ lại phía sau. Chúng tôi sẵn sàng hợp tác với UBDT, các bộ, ngành và các tỉnh để hỗ trợ Chính phủ Việt Nam và đồng bào DTTS trong nỗ lực quan trọng này".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!