Những gì đang diễn ra trên vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam hiện nay cho thấy, Trung Quốc vẫn tỏ thái độ bất chấp và ngang ngược dù gặp phải sự phản đối mạnh mẽ của Việt Nam và cộng đồng quốc tế.
Đánh giá về tình hình này cũng như những bước đi ngoại giao của Việt Nam trong thời gian qua, Thứ trưởng Phạm Quang Vinh nói: “Trước hết, chúng ta nhận thấy, tình hình tiếp tục diễn ra rất nghiêm trọng, đe dọa đến hòa bình, ổn định và an ninh, an toàn hàng hải ở khu vực, nguyên nhân chính là một loạt sự gia tăng gây hấn của Trung Quốc… Trong tuần qua, dư luận khu vực và quốc tế cũng đều đặt vấn đề biển Đông làm trọng tâm, đặc biệt là mối quan ngại của các nhà lãnh đạo ASEAN…
Trong suốt thời gian tình hình ngày càng nghiêm trọng và rất phức tạp như hiện nay, Việt Nam vẫn kiên trì kiềm chế, kiên trì đối thoại, đặc biệt là đối thoại và giao thiệp các cấp với Trung Quốc để có thể giải quyết được tình hình bằng việc Trung Quốc rút giàn khoan và tàu ra khỏi khu vực thềm lục địa của Việt Nam theo công ước luật biển để đưa trở lại hòa bình, ổn định an ninh, an toàn hàng hải trong khu vực”.
‘ Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh
Tại cuộc họp của các Bộ trưởng ngoại giao ASEAN kết thúc chiều 10/5 vừa qua, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đã ra Tuyên bố chung về biển Đông. Theo Thứ trưởng Phạm Quang Vinh, việc ASEAN đồng thuận ra Tuyên bố chung về biển Đông cho thấy, các nước nhận thức rất rõ về nguy cơ và mối đe dọa nghiêm trọng đối với hòa bình, an ninh, an toàn hàng hải của biển Đông do hành vi vi phạm của Trung Quốc tại vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam.
“Sự vi phạm toàn bộ quy định của luật pháp quốc tế, công ước luật biển và các thỏa thuận của DOC đã cho thấy các nước rất lo ngại về tình hình này. Nếu như không lên tiếng, không bày tỏ trách nhiệm của mình đối với hòa bình, an ninh khu vực, những sự việc này rất dễ tiếp diễn và trở thành nguy cơ rất nghiêm trọng đối với khu vực.
Với sự đồng thuận của khu vực, tiếng nói sẽ được nhân lên không chỉ ở trong ASEAN mà còn ở quốc tế đối với bảo đảm luật pháp quốc tế, bảo đảm hòa bình, an ninh, chống lại sự vi phạm. Tôi cho rằng đây là việc đóng góp tích cực cho công tác đấu tranh về công luận, về pháp lý cũng như bảo đảm tính công bằng, công lý trong khu vực này” – Thứ trưởng nhận định.
Đồng thời, Thứ trưởng Phạm Quang Vinh cũng cho rằng: “Trong thời gian tới, ASEAN phải nâng cao giá trị của Tuyên bố chung vì những quan điểm đồng thuận này là tiếng nói chung của khu vực… Mặt khác, ASEAN cần phải tiếp tục gia tăng nỗ lực của mình để thúc đẩy dư luận phản đối hành động đặt giàn khoan trái phép của Trung Quốc trong vùng thềm lục địa của Việt Nam”.
Trong những ngày qua, những ý kiến của các học giả quốc tế đều cho thấy sự đánh giá cao về hướng đi của Việt Nam trong việc giải quyết vụ Trung Quốc đặt giàn khoan trái phép trên vùng biển Việt Nam. Và, cho đến nay, với tinh thần đấu tranh bằng mọi biện pháp để bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, Việt Nam vẫn kiên trì các biện pháp ngoại giao, hòa bình, kiềm chế trên thực địa, thể hiện thiện chí nhưng cương quyết tuân thủ luật pháp quốc tế.
Khi được hỏi: “Các giải pháp ngoại giao của Việt Nam đang ở thế thuận lợi gì và Việt Nam đã dự tính những yếu tố nào khác có thể tác động tới tình hình?”, Thứ trưởng Phạm Quang Vinh khẳng định: “Điều thuận lợi trước hết là Việt Nam có chính nghĩa và được thế giới rất ủng hộ”.
“Trong chính sách của Việt Nam, Việt Nam kiên trì đối thoại hòa bình, đặc biệt là đối thoại các cấp với Trung Quốc để giải quyết vấn đề theo luật pháp quốc tế. Vì Việt Nam cho rằng, luật pháp quốc tế và cách giải quyết trên cơ sở bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau là biện pháp tốt nhất để tất cả các bên cùng có thể giải quyết được vấn đề và đảm bảo an ninh khu vực” – Thứ trưởng nói thêm – “Trong tình hình ngày càng phức tạp khi Trung Quốc tiếp tục duy trì giàn khoan ở vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam, chúng ta phải tăng cường thông tin cho dư luận thấy rõ sự vi phạm của Trung Quốc, kiên trì đường lối ngoại giao, đối thoại, kiên trì giải quyết bằng biện pháp hòa bình theo luật pháp quốc tế”.
‘ Thứ trưởng Phạm Quang Vinh cho rằng người dân Việt Nam cần đấu tranh bằng các biện pháp hòa bình trong vụ vi phạm của Trung Quốc hiện nay
Kết thúc cuộc trao đổi, Thứ trưởng nhận định người dân Việt Nam cần đấu tranh bằng các biện pháp hòa bình và đề cao chính nghĩa khi xử lý các vi phạm của Trung Quốc hiện nay: “Chúng tôi cho rằng, dân tộc Việt Nam vừa yêu nước, vừa hòa hiếu và luôn luôn lấy chính nghĩa làm trọng. Nên, trong thời điểm hiện nay, người dân Việt Nam cần phải phát huy sâu sắc những giá trị truyền thống dân tộc đó, cũng như nhận thức rõ, thực hiện đúng các chủ trương của Đảng, Nhà nước và Chính phủ trong việc giải quyết vấn đề này.
Tôi cho rằng, chúng ta có chính nghĩa, chúng ta có yêu nước và chúng ta phát huy được điều đó, kết hợp giữa sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại trong những ngày qua để Trung Quốc chấm dứt hành vi vi phạm bằng biện pháp hòa bình. Đó là mục tiêu cao nhất của chúng ta và phù hợp với luật pháp quốc tế”.