Trong những năm qua lũ quét, sạt lở núi thường xuyên diễn ra, khiến nhiều ngôi làng ở vùng cao miền Trung bị vùi lấp, gây ra những thiệt hại kinh tế và những cái chết thương tâm. Để giảm thiểu được những hậu quả nặng nề do thiên tai gây ra, việc triển khai sắp xếp, ổn định dân cư tại các khu vực có nguy cơ cao xảy ra lũ ống, lũ quét, sạt lở đất trên địa bàn các huyện miền núi có vai trò rất quan trọng.

Trong giai đoạn 2016-2020, cả nước đã phê duyệt, triển khai thực hiện 512 dự án, phương án; bố trí, sắp xếp ổn định dân cư cho 37.221 hộ dân vùng có nguy cơ cao về thiên tai. Thế nhưng, việc tìm đất lập làng lại không hề đơn giản. Nhiều khu tái định cư sau khi người dân về sinh sống lại rơi vào tình trạng có nguy cơ bị sạt lở.

Làng tái định cư thôn 1, xã Phước Thành, huyện Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam. Những người dân mới vừa dọn đến ở năm 2021 sau khi ngôi làng cũ của họ bị sạt lở vùi lấp, thế nhưng niềm vui ở nhà mới chưa tày gang, giờ đây họ lại tiếp tục đối mặt với sạt lở và nguy cơ tiếp tục phải di dời đến nơi khác.

Tìm mọi cách để giữ nhà khỏi rơi vào cảnh sạt lở là điều mà những người dân ở đây đang cố gắng với tất cả những vật liệu mà họ đang có và những phương pháp chống sạt lở mà có lẽ các kỹ sư xây dựng chưa bao giờ biết đến. Thế nhưng nỗ lực này liệu có thể giữ lại căn nhà của họ được bao lâu khi hầu như toàn bộ bờ kè bê tông ở các vách đồi đều đang dần vỡ nát, sụt lún.

Sát với huyện Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam là các thuộc huyện Đắk Glei, Tu Mơ Rông cũng có nhiều ngôi làng mới tái định cư thế nhưng ngay lập tức đã bị sạt lở. Thậm chí có những ngôi làng chưa kịp có dân đến ở nhưng đã bị bỏ hoang như thế này.

Núi rừng bạt ngàn, thế nhưng để tìm được một chỗ ở dường như không hề đơn giản. Bao giờ người dân này sẽ thôi băng rừng để tự tìm đất lập làng? Bao giờ không còn phải đi chọn đất với niềm tin vào sự phù hộ của thần linh?

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!