Chuyến tàu đặc biệt của năm
Tiếp nối thành công rực rỡ của hai chương trình Tạp chí kinh tế của năm trước đó, đây là năm thứ ba Trung tâm Tin tức VTV24 (trước là phòng Kinh tế - Ban Thời sự) đảm nhiệm chương trình đặc biệt phát sóng nhân dịp Tết. Năm nay, Tạp chí kinh tế năm Giáp Ngọ là một đoàn tàu kinh tế mang tên “Băng qua vùng tối”.
Nhà báo Lê Bình – Giám đốc Trung tâm Tin tức VTV24 - chia sẻ: “Tạp chí kinh tế năm Giáp Ngọ là một bức tranh vô cùng đa dạng. Đó là bức tranh tuy có nhiều gam màu tối nhưng rất thật của nền kinh tế trong năm qua, là nỗi khổ thật của người nông dân, là bức xúc thật của các doanh nghiệp, là tồn tại thật trong lĩnh vực tiêu dùng. Và tôi tin, xem chương trình này, doanh nhân sẽ nhìn thấy họ, người tiêu dùng sẽ thấy hình ảnh của mình, nhà quản lí sẽ phải suy nghĩ, người nông dân sẽ được cảm thông và chia sẻ”.
Chuyến tàu kinh tế đặc biệt gồm 5 toa: Nông nghiệp, Doanh nghiệp, Người tiêu dùng, Quốc tế, Nhà quản lí. Mỗi toa do một nhóm đảm nhiệm và có màu sắc phù hợp với thực trạng của từng lĩnh vực. Với các ý tưởng thể hiện khác nhau, mỗi toa tàu hứa hẹn mang đến những bất ngờ thú vị cho khán giả.
Toa Ngân hàng với tên gọi “Xốc lại đội hình” miêu tả hoạt động Ngân hàng như những trận bóng đá. Đã có vô số tình huống gay cấn, chơi xấu và nhiều thẻ vàng đã được rút ra, rất may là chưa có thẻ đỏ. Trong đó, ban huấn luyện đã vô cùng vất vả, cực nhọc, thậm chí là áp lực để có thể giúp cho đội hình ngân hàng được chấn chỉnh lại.
Toa Doanh nghiệp với chủ đề “Bị bao vây và lật ngược thế cờ?” đã mượn các thế cờ vây nhằm mô tả tình thế của các doanh nghiệp trong nước trong sự cạnh tranh với các doanh nghiệp nước ngoài. Tiêu đề “Giảm giá và trả giá” của toa Bất động sản đã nói lên thực trạng của lĩnh vực bất động sản hiện tại. Với “địa bàn” dẫn hiện trường là tòa nhà hoang le lói một vài tia sáng, nó cũng giống bức tranh của bất động sản trong năm 2013: gần như chìm vào bóng tối.
Ấn tượng và thú vị nhất là hai toa Tiêu dùng và Nông nghiệp. Nông nghiệp là toa được dành thời lượng dài nhất bởi “nông dân là người đáng nói nhất trong xã hội này”. Ở toa Nông nghiệp, khán giả sẽ cảm nhận được những nỗi đau, sự thiệt thòi lớn của những người nông dân. Họ là đối tượng đông nhất và vất vả nhất nhưng cũng là những người nghèo nhất. Thông qua những chất liệu sống chân thực, nhóm thực hiện muốn chỉ ra nguyên nhân sâu xa của sự vênh giữa chính sách và quá trình thực hiện để các nhà quản lí có thể nhìn thấy một bức tranh toàn cảnh, nhìn thấy lỗ hổng của chính sách và điều chỉnh kịp thời, giúp nỗi đau của người nông dân được vơi bớt, để họ có cuộc sống sung túc hơn, bớt cơ cực, bần hàn.
Toa Tiêu dùng thú vị ngay từ cái tên “Người cùng khổ”, hàm ý phản ánh người dân đang chung một nỗi khổ tiêu dùng những sản phẩm độc hại và ăn những thức ăn có thể sinh bệnh mà không được bảo vệ quyền lợi. Đây là một trong những tồn tại của xã hội và cũng là trách nhiệm của nhà quản lí. Các clip hóm hỉnh, hài hước với những con số ấn tượng, những thông tin sâu sắc sẽ khiến cho nhà quản lí phải suy nghĩ và người tiêu dùng cũng định hướng lại cho chính mình. Từ đó thay đổi thói quen, hành vi và nhận thức từ nhà quản lí đến người tiêu dùng để cách tiêu và dùng của Việt Nam văn minh hơn, sạch sẽ hơn, đảm bảo sức khỏe, sinh mạng của con người.
Bên cạnh những ý tưởng của từng toa tàu, trong chương trình sẽ có những clip hài hước đề cập đến các chính sách kì quặc, những quy định khó thực hiện. Theo nhà báo Lê Bình, chương trình chỉ ra những điều sai, những vấn đề còn tồn tại, bằng những phóng sự đầy xúc cảm, những con số thống kê khiến người ta có thể đau đớn và những đoạn clip hài hước châm biếm khiến nhiều nhà quản lí không thể hài lòng. Nhưng tất cả đều nhằm mục tiêu xây dựng, vì một nền kinh tế minh bạch, vì một xã hội văn minh, vì cuộc sống của người dân.
90 phút kịch bản là kết quả 365 ngày “thai nghén” của các nhóm phóng viên làm kinh tế. Như những chú ong thợ, trong quá trình tác nghiệp, họ “nhặt nhạnh” dần chất liệu thú vị để dành cho chương trình cuối năm. Thời điểm cuối năm cũng là lúc “những chú ong chăm chỉ” ngồi lại với nhau và trình bày những điểm nổi bật trong lĩnh vực mình theo dõi. Đã thành “nếp”, mỗi cá nhân trong các nhóm không ngần ngại đưa ra vô số ý tưởng phản biện. Cứ thế, những cuộc “khẩu chiến” về công việc giữa họ dường như chưa bao giờ chấm dứt…
Những cuộc “khẩu chiến”
Nếu là người lạ được “đột nhập” vào một cuộc họp của phòng Kinh tế, có thể bạn sẽ hơi sốc một chút khi thấy một phóng viên đưa ra ý tưởng và bị phản biện tới tấp đến mức nghĩ rằng họ có thể sẽ sợ hãi và thụt lùi. Thế nhưng, không những không lùi lại, họ còn tiến lên với việc thu thập ý tưởng tranh luận của đồng nghiệp. Cũng bởi, phản biện đã trở thành văn hóa của phòng Kinh tế. Từ một cộng tác viên đến lãnh đạo, tất cả mọi người đều có thể phản biện lẫn nhau. Và ai cũng hiểu những tranh luận ấy chỉ nhằm mài sắc hơn ý tưởng của mỗi cá nhân, giúp các ý tưởng được toàn diện, khách quan và thêm phần hoàn thiện.
Tính đến thời điểm kịch bản Tạp chí kinh tế năm Giáp Ngọ tương đối “hòm hòm”, khoảng 10 cuộc “khẩu chiến” đã nổ ra, mỗi cuộc kéo dài 4-5 tiếng. Kỉ lục nhất là cuộc họp kéo dài từ 9h đến 19h, say mê đến mức họ chỉ dành một giờ nghỉ trưa rồi lại tiếp tục “chiến đấu”. Chính sự phấn khích đã tiếp thêm một năng lượng vô cùng lớn để các nhóm phóng viên liên tục sáng tạo và có sức khỏe để làm việc theo đúng nghĩa “cày như trâu”. Tất cả chỉ nhằm thỏa mãn “tham vọng” trong 90 phút của chương trình, họ sẽ vẽ được 365 ngày của nền kinh tế năm Quý Tỵ, giúp khán giả có cái nhìn chân thực nhất.
Sự gay cấn không chỉ là không khí của mỗi cuộc họp mà còn được họ đưa vào kịch bản chương trình. “Sự gay cấn trong chương trình vừa là tính cách vừa là sự lựa chọn khôn ngoan nhất để chúng tôi có thể bật ra được ý tưởng tốt nhất. Chỉ có khi va chạm, tranh luận với nhau thì mới ra ý tưởng tốt. Khi những đầu óc căng ra để bảo vệ quan điểm của mình, khi biết lắng nghe những lời nói nghịch tai thì mới tìm ra chân lí, mới lựa chọn được thông tin quan trọng nhất, hình thức thể hiện hấp dẫn nhất thu hút khán giả. Đôi lúc, mình nghĩ ý tưởng của mình là hay nhưng dưới con mắt của người khác thì chưa chắc đã hấp dẫn.
Ở phòng Kinh tế, chúng tôi thành công được là nhờ ý tưởng tập thể. Chúng tôi tận dụng tất cả những ý tưởng dù nhỏ nhất của bất kì ai vừa chợt lóe lên, thậm chí của một bạn cộng tác viên. Chính vì cách làm việc đấy, tôi hi vọng tạo ra được chương trình kinh tế không khô khan, một chương trình kinh tế mà khán giả có thể bật cười, có thể rơi lệ, có thể hài lòng hay phẫn nộ. Chúng tôi có thể thuyết phục khán giả bằng thông tin, bằng phân tích logic, bằng những số liệu cụ thể và khán giả sẽ chấp nhận thông điệp từ chúng tôi” – nhà báo Lê Bình chia sẻ.
|
Nhà báo Lê Bình: Tôi là người đi suốt chuyến hành trình và cùng các bạn đồng nghiệp trải qua các cung đường, các lĩnh vực của nền kinh tế. Các phóng viên trực tiếp đi tác nghiệp, họ tiếp cận với từng lĩnh vực, từng mảng màu của nền kinh tế nên có những xúc cảm riêng, góc nhìn riêng. Thậm chí, họ còn có những nỗi đau, sự xót xa với những nhân vật, con người, hoàn cảnh mà họ gặp và chứng kiến nên đôi lúc, cảm xúc ấy không được tiết chế. Tôi là người cân bằng giữa các biên tập viên, giữa các toa tàu, giúp khán giả nhìn thấy bức tranh toàn cảnh chân thực nhất, nhiều góc cạnh nhất và cũng khách quan nhất về nền kinh tế năm qua. Góc nhìn nhiều chiều mới có thể tiệm cận được cuộc sống.
BTV Minh Hường: Các phóng viên ra hiện trường ghi nhận câu chuyện thực tế và ở góc độ người theo dõi mảng chính sách, tôi sẽ nghiên cứu các chính sách vĩ mô của Chính phủ hay chính sách cho từng đối tượng và khớp các mảng đó với nhau. Nguyên nhân tại sao thực tế vẫn còn những vướng mắc có phải do chính sách không chuẩn hay do từ chính sách đến thực hiện có khoảng cách và độ vênh. Tôi sẽ góp thêm một cái nhìn toàn diện hơn chứ không nhìn phiến diện một chiều từ phía người thụ hưởng chính sách.
BTV Trần Việt : Tôi phụ trách toa Nông nghiệp. Với những phóng sự làm theo phong cách truyền hình thực tế, toa tàu của tôi được thể hiện trực diện và đơn giản nhất vì người nông dân cần những thông tin dễ hiểu. Trong toa tàu này, tôi mô tả chân dung và cuộc sống khó khăn của người nông dân ở vùng đồng bằng sông Cửu Long – một vựa lúa và cũng là vùng chăn nuôi xuất khẩu lớn nhất cả nước.
|