Ảnh minh họa.
Theo dự thảo Quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông quốc gia năm 2015 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, kỳ thi này dự kiến sẽ có khá nhiều đối tượng được ưu tiên ở nhiều mức độ khác nhau, từ miễn thi một môn đến miễn thi hết các môn, từ ưu tiên trong quá trình thi đến quá trình xét công nhận tốt nghiệp.
1. Miễn thi môn ngoại ngữ
Thí sinh sẽ được miễn thi môn ngoại ngữ nếu là thành viên đội tuyển Quốc gia dự thi Olympic quốc tế môn ngoại ngữ hoặc có một trong các chứng chỉ theo quy định Bộ Giáo dục và Đào tạo. Thí sinh được miễn thi môn ngoại ngữ sẽ được tính điểm tối đa cho môn này (20 điểm đối với thang điểm 20) để xét công nhận tốt nghiệp. Tuy nhiên, thí sinh muốn sử dụng kết quả môn ngoại ngữ để xét tuyển vào các trường đại học, cao đẳng sử dụng kết quả kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông Quốc gia để tuyển sinh thì phải dự thi môn ngoại ngữ để lấy điểm. Khi dự thi, việc xét công nhận tốt nghiệp sẽ áp dụng như thí sinh không được miễn thi.
2. Miễn thi cả 4 môn thi để xét tốt nghiệp
Miễn thi cả 4 môn thi để xét tốt nghiệp đối với người khuyết tật học theo chương trình giáo dục chung và đã học hết chương trình trung học phổ thông, đủ điều kiện dự thi theo quy định. Nếu người khuyết tật không đáp ứng được chương trình giáo dục chung thì phải được hiệu trưởng trường phổ thông nơi đăng ký học tập xác nhận kết quả thực hiện kế hoạch giáo dục cá nhân từng năm ở cấp trung học phổ thông.
3. Miễn thi tất cả các môn của kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông quốc gia
Miễn thi tất cả các môn của kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông quốc gia cho hai đối tượng. Thứ nhất là học sinh tham gia kỳ thi chọn đội tuyển quốc gia dự thi Olympic quốc tế hoặc Olympic khu vực các môn văn hoá. Thứ hai là học sinh trong đội tuyển tham gia các cuộc thi Olympic quốc tế hoặc khu vực về khoa học kỹ thuật, thể dục thể thao, văn hoá văn nghệ.
4. Đặc cách tốt nghiệp trung học phổ thông
Thí sinh sẽ được xét đặc cách tốt nghiệp nếu bị tai nạn, bị ốm hoặc có việc đột xuất đặc biệt, không quá 10 ngày trước ngày thi hoặc ngay trong buổi thi đầu tiên, không thể dự thi. Để được xét đặc cách, thí sinh phải có học lực và hạnh kiểm cả năm ở lớp 12 đều từ loại khá trở lên. Trường hợp thí sinh bị tai nạn, bị ốm hay có việc đột xuất đặc biệt sau khi đã thi ít nhất một môn và không thể tiếp tục dự thi hoặc sau khi bị tai nạn, bị ốm hay có việc đột xuất đặc biệt tự nguyện dự thi số môn thi còn lại cũng được xem xét đặc cách. Điều kiện được xét là thí sinh phải có điểm bài thi của những môn đã thi đều đạt từ 10 điểm (thang điểm 20) trở lên; học lực từ trung bình trở lên, hạnh kiểm từ khá trở lên.
Thí sinh dự thi tốt nghiệp trung học phổ thông. (Ảnh: Phương Vy/TTXVN)
5. Cộng điểm khuyến khích
Học sinh sẽ được cộng khuyến khích để xét công nhận tốt nghiệp nếu đoạt giải cá nhân trong các kỳ thi chọn học sinh giỏi các môn văn hoá lớp 12; thi thí nghiệm thực hành môn Vật lí, Hoá học, Sinh học; thi văn nghệ; thể dục thể thao; hội thao giáo dục quốc phòng; cuộc thi khoa học kỹ thuật; viết thư quốc tế do ngành giáo dục phối hợp với các ngành chuyên môn từ cấp tỉnh trở lên tổ chức ở bậc trung học phổ thông.
Mức điểm cộng là 4 điểm với giải nhất, nhì, ba quốc gia hoặc giải nhất cấp tỉnh; cộng 3 điểm với giải nhì cấp tỉnh, cộng 2 điểm với giải khuyến khích quốc gia hoặc ba cấp tỉnh. Với các giải đồng đội ở các cuộc thi trên thì chỉ cộng điểm với giải quốc gia. Bên cạnh đó, học sinh cũng được cộng điểm khuyến khích từ chứng nhận học nghề, tùy theo từng mức độ (cộng 3 điểm với loại giỏi, 2 điểm với loại khá và 1 điểm với loại trung bình). Nếu người học đồng thời có nhiều loại giấy chứng nhận để được cộng điểm khuyến khích thì mức điểm tối đa được cộng là 8 điểm.
6. Ưu tiên xét công nhận tốt nghiệp
Theo dự thảo quy chế về thi tốt nghiệp trung học phổ thông của Bộ Giáo dục và Đào tạo, điểm xét tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2015 được tính bằng tổng điểm bài thi bốn môn cộng điểm khuyến khích (nếu có), tất cả chia cho 8, sau đó cộng với điểm trung bình lớp 12. Thí sinh được công nhận là đỗ tốt nghiệp nếu có điểm xét tốt nghiệp đạt từ 10 điểm trở lên, trong đó không có bài thi nào đạt tư 2 điểm trở xuống. Tuy nhiên, điểm xét công nhận tốt nghiệp có thể giảm xuống 9 hoặc 9,5 điểm trong một số trường hợp.
Cụ thể, các đối tượng được xét tốt nghiệp với mức 9,5 điểm gồm: Thứ nhất là thương binh, bệnh binh, người hưởng chính sách như thương binh, bệnh binh mất sức lao động dưới 81% (đối với giáo dục thường xuyên); con của thương binh, bệnh binh, người được hưởng chính sách như thương binh, bệnh binh mất sức lao động dưới 81%; Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng lao động; con của Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng lao động; người dân tộc thiểu số).
Thứ hai là thí sinh người dân tộc Kinh, người nước ngoài cư trú tại Việt Nam có hộ khẩu thường trú từ 3 năm trở lên (tính đến ngày tổ chức kỳ thi) ở xã đặc biệt khó khăn (theo quy định), học tại các trường phổ thông không nằm trên địa bàn các quận nội thành của các thành phố trực thuộc Trung ương ít nhất 2 phần 3 thời gian học cấp trung học phổ thông.
Thứ ba là thí sinh có tuổi đời từ 35 tuổi trở lên (đối với giáo dục thường xuyên). Thí sinh được xét tốt nghiệp từ 9 điểm trở lên nếu là người dân tộc thiểu số, có hộ khẩu thường trú ở xã đặc biệt khó khăn theo quy định, đang học tại các trường phổ thông dân tộc nội trú hoặc các trường phổ thông không nằm trên địa bàn các quận nội thành của các thành phố trực thuộc Trung ương.
Các thí sinh là thương binh, bệnh binh, người hưởng chính sách như thương binh, bệnh binh mất sức lao động từ 81% trở lên (đối với giáo dục thường xuyên); thí sinh là con liệt sỹ; con thương binh, bệnh binh, người được hưởng chính sách như thương binh, bệnh binh mất sức lao động từ 81% trở lên cũng được xét tốt nghiệp từ 9 điểm.