Cuối tuần vừa qua, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Công điện số 105 về việc tập trung chỉ đạo, triển khai thi hành Luật Đất đai, có hiệu lực từ 1/8 vừa qua, sớm hơn 5 tháng so với dự kiến ban đầu. Luật Đất đai có vai trò hết sức quan trọng trong việc phát triển kinh tế, xã hội. Việc thực thi đã bước đầu đi vào cuộc sống, góp phần vào việc tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất.
Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt việc tổ chức thi hành luật, nhất là việc ban hành các văn bản quy định chi tiết. Tính đến nay, Chính phủ đã ban hành 10 Nghị định, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 01 Quyết định, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ban hành 05 Thông tư được luật giao, nhiều tỉnh, thành phố đã tập trung nguồn lực để ban hành được một số văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật. Để phát huy hiệu quả của Luật Đất đai, các bộ ngành, địa phương đã tổ chức nhiều hội nghị, hội thảo hướng dẫn chi tiết thi hành các quy định. Đồng thời ghi nhận các khó khăn, vướng mắc phát sinh để có giải pháp phù hợp.
Cuối tuần qua, UBND TP Hồ Chí Minh đã tổ chức Hội nghị triển khai các Nghị định để thi hành Luật Đất đai cho các phòng, ban chuyên môn thuộc các quận, huyện và TP Thủ Đức. Ngoài các nghị định, thông tư hướng dẫn từ các bộ, ngành, thì hiện nay, Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hồ Chí Minh đang chủ trì, tham mưu UBND xem xét ban hành 10 văn bản quy phạm pháp luật, để thực hiện Luật Đất đai, tránh các cách hiểu khác nhau về luật. Từ đó, các quận, huyện sẽ xử lý các công việc liên quan một cách nhanh chóng, thuận lợi hơn. Điều này cũng giúp cho người dân và doanh nghiệp không phải mất thời gian chờ đợi, gặp khó khăn khi đi làm các thủ tục hành chính.
TP Hồ Chí Minh: nhiều "điểm sáng" trong tháo gỡ pháp lý các dự án
Đến nay TP Hồ Chí Minh đã gần như giải quyết xong 16.000 hồ sơ thuế đất tồn đọng do một số vướng mắc trong triển khai áp dụng bảng giá đất mới.
Hôm nay, tại Hà Nội, Hiệp hội Bất động sản Việt Nam sẽ tổ chức Hội nghị đối thoại giữa cơ quan soạn thảo luật, với các chuyên gia, doanh nghiệp về cách hiểu và vận dụng Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản và các văn bản hướng dẫn thi hành vào thực tiễn. Đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Xây dựng, sẽ trực tiếp trả lời các thắc mắc từ phía doanh nghiệp.
Trở lại với TP Hồ Chí Minh, nơi thị trường bất động sản phát triển hết sức sôi động. Sau hơn 2 tháng Luật Đất đai mới được thực thi, nhiều giải pháp quyết liệt đã được đưa ra. Được biết, trong số 168 dự án gặp vướng tại TP Hồ Chí Minh thì có 1/3 số dự án này đều bị vướng mắc vấn đề tài chính.
Một dự án nằm ngay trung tâm đô thị mới Thủ Thiêm, được quy hoạch trên khu đất 5ha, có công năng là khu trung tâm thương mại tài chính, dịch vụ, dân cư đa chức năng có tổng mức đầu tư 900 triệu USD và được khởi công năm 2022. Tuy nhiên hiện dự án vẫn chưa có hoạt động xây dựng gì do vướng mắc về nghĩa vụ tài chính. Đây là 1 trong 3 dự án mà chủ tịch UBND Thành phố mới đây yêu cầu cần phải ưu tiên tháo gỡ xong thời gian tới. Việc gỡ khó cho dự án như thế này sẽ giúp mang về cho ngân sách thành phố hàng chục nghìn tỷ đồng.
Trên thực tế, thời gian qua đã có nhiều dự án được tháo gỡ vướng mắc và bắt đầu triển khai trở lại được cho là "điểm sáng" của thị trường bất động sản TP Hồ Chí Minh trong những tháng cuối năm.
Ông Võ Huỳnh Tuấn Kiệt - Giám đốc bộ phận tiếp thị nhà ở, CBRE Việt Nam cho hay: "Điểm sáng của thị trường trong thời điểm quý 4 cũng như thời gian tới là có khá nhiều các dự án được giải quyết vấn đề pháp lý, mà đặc biệt là 1 số dự án có quy mô rất lớn thì cho thấy cái tiềm năng, khả năng phục hồi nguồn cung ở thị trường TP Hồ Chí Minh nhìn chung nó sẽ tích cực hơn".
Hiện các vướng mắc chủ yếu ở các dự án nằm ở vấn đề về quy hoạch, giải phóng mặt bằng, thủ tục đầu tư, nghĩa vụ tài chính, thủ tục về môi trường. Chủ tịch UBND Thành phố yêu cầu các sở, ban, ngành tổng hợp các vướng mắc, khó khăn để đẩy nhanh gỡ khó.
Ông Phan Văn Mãi - Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh cho biết: "Văn phòng phối hợp với Sở Xây dựng, Sở Xây dựng là thường trực của tổ giải quyết vướng mắc về bất động sản do Thủ tướng chỉ đạo. Tổng hợp hết thì trong tháng 10 này chúng ta giải quyết bao nhiêu vấn đề, bao nhiêu dự án, tháng 10, 11, 12 lên một kế hoạch như thế, và cũng phân nhóm và đề xuất từng đồng chí thường trực phụ trách, giải quyết".
Theo đại diện Sở Xây dựng thành phố, trước đây, những quy định này nằm rải rác trong các luật cũ, nghị định, thông tư và văn bản hướng dẫn, nhưng nay đã được luật hóa rõ ràng, giúp minh bạch hơn về thủ tục, trách nhiệm, quy trình và thời gian thực hiện. Do đó, Sở Xây dựng cũng vừa đề xuất thực hiện 03 nhóm giải pháp đột phá: Về quy hoạch dự án; Về công tác chấp thuận chủ trương đầu tư dự án nhà ở để tăng nguồn cung nhà ở và cuối cùng là về thực hiện thủ tục giao đất, cho thuê đất, định giá đất. Trong đó, sở kiến nghị cần phải thành lập tổ công tác liên ngành để phối hợp xử lý rút ngắn thời gian thực hiện các quy trình thủ tục, đặc biệt là đối với thủ tục đầu tư nhà ở xã hội.
Ông Phạm Đăng Hồ - Trưởng phòng Phát triển nhà và Thị trường bất động sản, Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh cho biết: "Trước đây làm từng giai đoạn và chỉ xem 1 bước thôi. Tuy nhiên hiện nay xem ở bước đầu tiên này thì đồng thời các sở ngành kia cũng phải xem các nội dung thủ tục để sau đó cùng hỗ trợ chủ đầu tư thì sau bước này qua các bước tiếp theo thì họ không có vướng mà sẽ được đẩy nhanh".
Ngoài ra, ngay sau chỉ đạo từ UBND Thành phố, cục thuế đến nay đã gần như giải quyết xong 16.000 hồ sơ thuế đất tồn đọng do một số vướng mắc trong triển khai áp dụng bảng giá đất mới. Đồng thời, cơ quan thuế cũng tích cực động viên các chi cục thuế đẩy nhanh tiến độ giải quyết hồ sơ, đảm bảo không để xảy ra vướng mắc.
Đẩy nhanh hướng dẫn thi hành Luật Đất đai
Nhiều địa phương vẫn chưa ban hành đầy đủ các nội dung được giao trong luật và các Nghị định của Chính phủ. Ảnh: Báo Đầu tư
Bên cạnh các địa phương đã bắt đầu thực thi có hiệu quả Luật Đất đai mới, thì Công điện 105 của Thủ tướng Chính phủ đã chỉ rõ: Nhiều địa phương vẫn chưa ban hành đầy đủ các nội dung được giao trong luật và các Nghị định của Chính phủ; đặc biệt, nhiều nơi chưa ban hành được một nội dung quy định chi tiết nào.
Thủ tướng đã giao Bộ Tài nguyên và Môi trường thường xuyên theo dõi, đôn đốc các địa phương trong việc triển khai thi hành Luật Đất đai và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật.
Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường, để tìm hiểu về các giải pháp để khắc phục tình trạng chậm tại các địa phương.
Bà Đoàn Thị Thanh Mỹ - Vụ trưởng Vụ Đất đai, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết: Thời điểm Thủ tướng Chính phủ ban hành công điện, quả thật là có 13 tỉnh thành phố chưa ban hành được 1 văn bản nào quy định chi tiết thi hành luật đất đai cũng như là các nghị định quy định chi tiết hướng dẫn thi hành luật đất đai. Tuy nhiên đến thời điểm ngày 14/10. Qua số liệu chúng tôi tổng hợp và từ các địa phương gửi về đã có 8 tỉnh thành phố (số liệu chưa đầy đủ) đã ban hành 1 số văn bản quy định chi tiết. Tôi lấy ví dụ như Ninh Bình, Quảng Ngãi, Tiền Giang, Cần Thơ, Cà Mau, Phú Yên, Bình Phước và An Giang. Thậm chí là An Giang tỉnh sáng nay kết thúc đoàn kiểm tra, đã ban hành 7/12 văn bản và họ cam kết ngày 14 và 15/10 họ sẽ ban hành đủ văn bản.
1 điểm mới rất quan trọng của Luật Đất đai là bỏ khung giá của chính phủ, thì địa phương sẽ ban hành bảng giá, cũng có 1 số địa phương theo yêu cầu nếu có thay đổi về giá của địa phương thì phải có sự điều chỉnh. Nhưng 1 số địa phương khi chúng tôi tổng hợp không có sự điều chỉnh cho nên việc cập nhật 1 cách tức thời để sát với yêu cầu của thực tế thì còn có sự bất cập. Chúng tôi cũng có văn bản để yêu cầu địa phương phải có sự chủ động trong việc xây dựng bảng giá của địa phương mình, bà Đoàn Thị Thanh Mỹ - Vụ trưởng Vụ Đất đai, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết thêm.
Luật Đất đai mới cũng như Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, mới bắt đầu có hiệu lực hơn 2 tháng, những bỡ ngỡ ban đầu là không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, với sự chỉ đạo quyết liệt, kịp thời từ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và sự vào cuộc tích cực từ các bộ, ngành liên quan, các quy định mới đang dần đi vào thực tiễn, tạo nền tảng vững chắc cho nhiều lĩnh vực, trong đó có thị trường bất động sản.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!