Hội nghị trực tuyến toàn quốc triển khai thực thi Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA) vừa được Chính phủ tổ chức. Sự kiện được diễn ra sau chưa đầy 1 tuần kể từ khi Hiệp định chính thức có hiệu lực và gần như ngay sau khi Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ký ban hành Chương trình hành động của Chính phủ.
Đây là lần đầu tiên Chính phủ tổ chức hội nghị để triển khai đồng bộ và toàn diện một Hiệp định Thương mại tự do trên phạm vi toàn quốc ở cả 3 cấp độ là Chính phủ, chính quyền các địa phương và doanh nghiệp.
Hiệp định cam kết xóa bỏ hầu hết thuế nhập khẩu, qua đó sẽ mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam tăng kim ngạch xuất khẩu sang EU. Có thêm thị trường, doanh nghiệp sẽ mở rộng sản xuất và dự kiến sẽ có thêm 150.000 việc làm được tạo ra mỗi năm và 1 thập niên tới sẽ có gần 1 triệu người Việt Nam được thoát nghèo.
Giúp "đại bàng, chim sẻ" cùng đi "cao tốc" EVFTA
Cách đây hơn 1 năm, tại lễ ký hiệp định này, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ví hiệp định như một tuyến đường cao tốc quy mô lớn và hiện đại. Đến nay, con đường lớn ấy đã mở nên một lần nữa Thủ tướng nhấn mạnh thông điệp sẽ tạo thuận lợi để "đại bàng, chim sẻ" cùng đi "cao tốc" EVFTA. Đây cũng là hàng title trên tờ Tuổi trẻ khi viết về hội nghị này.
Tại hội nghị, Thủ tướng cũng đặt câu hỏi: Vì sao truyền thông về các FTA và cả việc tận dụng những hiệp định này đến nay chưa hiệu quả. Tờ báo ghi nhận lý giải của các doanh nghiệp cho rằng các Bộ ngành đã làm khá tốt việc truyền thông phổ cập.
Tuy nhiên, doanh nghiệp thường chỉ quan tâm đến lĩnh vực của mình. Vì vậy, khi đi dự các hội nghị hội thảo lớn, nghe thấy hay nhưng lại chưa biết cụ thể mình nên triển khai gì. Do đó việc truyền thông cần đi sâu hơn vào từng ngành hàng, từng địa phương và doanh nghiệp.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ví Hiệp định EVFTA như một tuyến đường "cao tốc" quy mô lớn, hiện đại và sẽ tạo thuận lợi để "đại bàng, chim sẻ" cùng đi "cao tốc" .
Thực thi FTA: "Điệu Tango" phải có 2 người
Việt Nam được đánh giá đã làm khá tốt việc tuyên truyền cho doanh nghiệp về các FTA. Thậm chí, tốt hơn các nước khác rất nhiều. Tuy nhiên, tại sao tỷ lệ doanh nghiệp hiểu biết sâu về các FTA lại thấp đến mức đáng ngạc nhiên? Tờ Đầu tư đã có bài viết phân tích về vấn đề này.
Tờ báo dẫn Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh lý giải "điệu Tango" phải có 2 người bởi Nhà nước cứ ra sức làm nhưng ở phía bên kia sự chủ động của doanh nghiệp rất yếu.
Sự lỗi nhịp của "điệu Tango" được ông Khánh chứng minh là trước đây khi hỏi các hiệp hội xem đề xuất gì, để Việt Nam yêu cầu đối tác trên bàn đàm phán thì số hiệp hội trả lời đếm được trên đầu ngón tay.
Trong khi đó, Giám đốc Trung tâm WTO và hội nhập của VCCI bà Nguyễn Thị Thu Trang lại cho rằng, doanh nghiệp dù chưa chủ động, cơ quan Nhà nước cũng phải làm sao để doanh nghiệp sốt ruột mà chủ động tìm kiếm thông tin. Bà thừa nhận, việc cung cấp thông tin đúng là đang có vấn đề, bởi các cam kết khó quá, trong rất nhiều vấn đề chỉ có người đi đàm phán mới biết.
Tờ Sài Gòn Giải phóng còn chỉ ra một thực tế khác đó là tình trạng nợ văn bản: Các văn bản hướng dẫn thực thi EVFTA đã được ban hành đầy đủ chưa? Đến này vẫn chưa có thống kê chính thức nào về việc này.
Chấm dứt tình trạng "nợ" văn bản
Còn với Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) 100% số văn bản ban hành đều chậm. Hiệp định đã có hiệu lực đối với Việt Nam từ đầu năm ngoái mà đến nay vẫn có những văn bản chưa được ban hành. Đó cũng mới chỉ là về mặt thời gian chưa đề cập đến chất lượng của các văn bản hướng dẫn này.
Theo báo cáo của Tập đoàn Dệt may Việt Nam, nhiều văn bản mới chỉ dừng lại ở khâu "phiên dịch hiệp định", chưa có hướng dẫn chi tiết về cách hiểu và áp dụng vào thực tế như thế nào.
Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng nhận định, một nhiệm vụ quan trọng trong thời gian tới là Chính phủ, nhất là Bộ Tư pháp, Bộ KH-ĐT cần phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để ban hành các văn bản pháp luật thi hành các FTA, giúp các hiệp định này được đưa vào cuộc sống một cách nhanh chóng, đảm bảo hiệu quả thực chất.
Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc triển khai thực thi Hiệp định EVFTA mới đây, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cũng đã nhấn mạnh đến việc các Bộ, ngành và địa phương cần xóa bỏ những rào cản với doanh nghiệp, lấy doanh nghiệp làm trọng tâm trong chương trình hành động.
Xóa mọi rào cản để doanh nghiệp tham gia EVFTA
Có tận dụng được EVFTA hay không là hoàn toàn phụ thuộc vào tư duy và sự tinh nhanh của doanh nghiệp?. Ảnh minh họa.
"Xóa mọi rào cản để doanh nghiệp tham gia EVFTA" - đây là hàng title lớn trên tờ Tiền Phong. Tờ báo dẫn lời của lãnh đạo thành phố Hà Nội và TP.HCM cho biết, hai thành phố hiện đều đang tập trung phát triển các dịch vụ hỗ trợ xuất nhập khẩu, trong đó có hạ tầng logistic. Từ đó giảm chi phí và tăng sức cạnh tranh cho các doanh nghiệp trên địa bàn.
Rõ ràng vai trò và trách nhiệm của các cơ quan nhà nước là rất quan trọng. Tuy nhiên, tờ Quân đội Nhân dân cho rằng, có tận dụng được EVFTA hay không là hoàn toàn phụ thuộc vào tư duy và sự tinh nhanh của doanh nghiệp
Tờ báo dẫn lời chuyên gia phân tích, EU không phải là một thị trường đồng nhất mà là 27 thị trường khác nhau. Mỗi thị trường lại có nhu cầu, thị hiếu khác nhau. "Nhập gia tùy tục", doanh nghiệp nếu muốn thâm nhập vào một thị trường mới phải tìm hiểu các thông lệ của thị trường đó. Từ đó, có những thay đổi phù hợp và cũng phòng ngừa được những rủi ro về pháp lý.
"Nếu ví EVFTA là đường "cao tốc" kết nối với châu Âu, thì Nhà nước đã mở con đường đó còn đi hay không là do doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần phải chủ động về nắm bắt thông tin, tìm kiếm thị trường, chủ động thay đổi.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!