Tìm kiếm nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp

Sau 2 năm thi hành Luật Hỗ trợ DNNVV, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt các Bộ, ngành xây dựng kịp thời các văn bản hướng dẫn thi hành. Công tác tập huấn và triển khai Luật đã được nhiều địa phương và Hiệp hội doanh nghiệp triển khai, Nhiều Bộ, ngành đã có công văn hướng dẫn các Hiệp hội doanh nghiệp cách thức xây dựng các đề án triển khai chương trình hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa theo chương trình mục tiêu. Nhờ đó đã có những cải thiện đáng kể về môi trường đầu tư kinh doanh, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ ngành địa phương đã và đang thực hiện và tìm kiếm nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, khơi dậy tinh thần khởi nghiệp.

Những khó khăn của doanh nghiệp cần tìm ra giải pháp

Tại Diễn đàn Hợp tác - Liên kết và Phát triển doanh nghiệp khu vực phía Bắc, lần thứ XII, với Chủ đề: “Thúc đẩy thực hiện Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa để bứt phá, phát triển”, ông Nguyễn Mạnh Thản - Chủ tịch Hiệp hội DNNVV Phú Thọ nhấn mạnh, để Luật Hỗ trợ DNNVV đi vào cuộc sống, cần tiếp tục nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh, cải cách hành chính; đặc biệt là các thủ tục, trình tự thẩm định các bước về các dự án đầu tư, xây dựng, đất đai... Vì hiện nay vẫn phải qua quá nhiều khâu, mất quá nhiều thời gian, từ đó mất nhiều cơ hội bỏ vốn vào đầu tư của các nhà đầu tư; đối xử công bằng giữa DNNVV với các doanh nghiệp, nhà đầu tư lớn. Cơ quan nhà nước phải thực chất chung tay cùng doanh nghiệp, vì doanh nghiệp để Luật Hỗ trợ DNNVV không chỉ mang lại niềm tin ý chí cho doanh nghiệp mà phải đi vào cuộc sống, tạo thành sức mạnh của doanh nghiệp, sức mạnh của nền kinh tế.

Bên cạnh đó, cũng rất cần thiết điều chỉnh, bổ sung quy hoạch sử dụng đất, dành một phần đất để khuyến khích các DNNVV đầu tư và các hộ sản xuất kinh doanh chuyển sang hoạt động theo mô hình doanh nghiệp. Đây cũng là biện pháp cụ thể khuyến khích phát triển kinh tế tư nhân theo chủ trương của Đảng, Nhà nước hiện nay.

Một khó khăn khác mà đại diện các doanh nghiệp đề cập là khó khăn về tiếp cận nguồn vốn cho sản xuất kinh doanh. Đại diện Hiệp hội DNNVV tỉnh Phú Thọ cho biết, các doanh nghiệp trong hiệp hội đều là doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, chưa có quá trình tích lũy vốn. Vốn cho sản xuất kinh doanh chủ yếu vay các ngân hàng thương mại, việc huy động vốn từ thành viên và vốn xã hội chưa được nhiều. Mặt khác, tính pháp lý về đất, bất động sản, tài sản của doanh nghiệp chưa đầy đủ để làm bảo đảm vay vốn nên chưa thể chuyển hóa từ tài sản sang vốn. Do vậy đề nghị Nhà nước có biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn của các tổ chức tín dụng được tăng dư nợ cho vay đối với DNNVV; hỗ trợ xây dựng phương án sản xuất - kinh doanh khả thi, nâng cao năng lực quản trị, kỹ năng quản lý, minh bạch tài chính để nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng của doanh nghiệp.

Trong mấy năm qua, chương trình kết nối Ngân hàng - Doanh nghiệp đã cải thiện việc đáp ứng một phần nhu cầu vốn của các doanh nghiệp, cho nên chương trình này cần tiếp tục duy trì và hướng đến tính hiệu quả. Các tổ chức tín dụng cần thúc đẩy thực hiện các giải pháp để cho vay đối với các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp đầu tư công nghệ cao, đầu tư vào ngành nông nghiệp, công nghiệp chế biến nông - lâm sản, làm hàng xuất khẩu...

Bên cạnh đó khó khăn về mặt bằng cho sản xuất kinh doanh cũng là vấn đề mà nhiều DNNVV gặp phải. Mặc dù tỉnh và các huyện đã có các cụm, các khu công nghiệp nhưng không phải tất cả các doanh nghiệp đều có thể thuê mặt bằng tại đây bởi sự không phù hợp về địa bàn hoạt động, lĩnh vực kinh doanh. Các doanh nghiệp cần mở rộng sản xuất, các doanh nghiệp khởi nghiệp rất cần mặt bằng, nên đề nghị các địa phương cần có quy hoạch sử dụng đất, bố trí quỹ đất để phát triển doanh nghiệp - mà thực chất là phát triển công thương nghiệp, dịch vụ - góp phần thay đổi cơ cấu kinh tế các địa phương theo hướng tích cực. Phần đất mà DNNVV thuê nên được hỗ trợ giá thuê theo chính sách hiện hành. Cùng với thuê đất là tiếp cận việc cung cấp điện, nước và các dịch vụ xã hội cần được thuận lợi hơn.

"Có doanh nghiệp ngay bên quốc lộ 32C nhưng để được đấu nối mạng lưới giao thông cũng không phải là việc dễ dàng. Hiện nay, để điều chỉnh một quan hệ pháp luật, các điều khoản tại một số văn bản pháp luật - trong đó có Luật Đất đai, Luật Đầu tư, Luật Xây dựng - chưa thống nhất, thậm chí có mâu thuẫn, xung đột, nên có dự án đầu tư bất động sản 8 năm chưa được phê duyệt, tạo hệ lụy mất cơ hội kinh doanh của doanh nghiệp", đại diện Hiệp hội DNNVV Phú Thọ cho hay.

Đại diện Hiệp hội DNVVN Phú Thọ còn phản ánh tình trạng thanh tra kiểm tra quá nhiều, thời gian kéo dài mất thời gian của doanh nghiệp. Ví dụ, gần đây nhất Hiệp hội nhận được phản ánh của một doanh nghiệp đang sử dụng 900 lao động về tình trạng kiểm tra thực hiện BHXH quá nhiêu khê, mất quá nhiều thời gian của DN mặc dù Công ty thực hiện đầy đủ và kịp thời các nghĩa vụ về BHXH.

Thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình, trong thời gian qua, Hiệp hội DNNVV tỉnh Phú Thọ và các Hội/Hiệp hội bước đầu làm tốt vai trò đại diện cho cộng đồng DNNVV để tập hợp, đoàn kết, kết nối, hỗ trợ các doanh nghiệp; là cầu nối giữa doanh nghiệp với cấp ủy, chính quyền và các ngành, các địa phương trong giám định và phản biện xã hội; tập hợp kiến nghị, đề xuất, phản ánh; tư vấn, động viên, khích lệ doanh nghiệp vượt qua khó khăn; cảnh báo các xu hướng thị trường, định hướng các doanh nghiệp nắm bắt cơ chế, chính sách liên quan đến hỗ trợ DNNVV; phối hợp tổ chức các lớp đào tạo, bồi dưỡng kiến thức pháp luật, chế độ chính sách mới liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh, quản trị doanh nghiệp; động viên doanh nghiệp, doanh nhân thi đua lao động sản xuất, phát triển kinh doanh, tích cực tham gia chương trình xây dựng nông thôn mới và các hoạt động nhân đạo, từ thiện, đảm bảo an sinh xã hội để phát triển doanh nghiệp trong xu thế hội nhập quốc tế và cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ...

Nguyên nhân hiệu quả sản xuất kinh doanh yếu kém của DNNVV

Theo ông Mạc Quốc Anh, Phó Chủ tịch Hiệp hội DNNVV Hà Nội cho biết, xét về mức độ tổng thể, khái quát các lĩnh vực ưu đãi của Luật Hỗ trợ DNNVV, các doanh nghiệp vẫn chưa được thụ hưởng nhiều chính sách hỗ trợ, nhất là hỗ trợ mặt bằng sản xuất, giảm thuế, phí, tiền thuê đất, đổi mới công nghệ… Mặc dù đã có nhiều nỗ lực triển khai như trên nhưng phản ánh từ cộng đồng doanh nghiệp cho thấy vẫn tồn tại khoảng cách giữa chính sách và thực thi, giữa kỳ vọng và yêu cầu thực tiễn của doanh nghiệp. Các doanh nghiệp tiếp tục có các phản ánh, kiến nghị liên quan tới thủ tục hành chính, điều kiện đầu tư kinh doanh, sự mâu thuẫn, không rõ ràng giữa các quy định pháp lý, chưa tiếp cận với các chính sách ưu đãi, hỗ trợ của Nhà nước.

Ông Mạc Quốc Anh cho biết, thực tế, các DNNVV đang gặp 3 khó khăn lớn. Đó là, quy mô của các doanh nghiệp còn nhỏ, thiếu vốn dẫn đến hoạt động còn manh mún, nhỏ lẻ, chưa bài bản, thiếu tầm nhìn chiến lược phát triển dài hơi, bền vững.

Thứ hai, hạn chế về công nghệ do thiếu vốn đầu tư. Các số liệu thống kê cho thấy, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam vẫn sử dụng công nghệ lạc hậu so với mức trung bình của thế giới từ 2 đến 3 thế hệ. Thêm vào đó, số doanh nghiệp chú trọng đầu tư cho khoa học - công nghệ hiện tại không nhiều. Việc đổi mới công nghệ của các doanh nghiệp còn diễn ra chậm chạp.

Thứ ba, trình độ quản lý và chất lượng nguồn lao động còn bất cập. Phần lớn lực lượng lao động trong các DNNVV chưa qua đào tạo chuyên môn kỹ thuật. Về trình độ quản lý, đa số các chủ doanh nghiệp, ngay cả những người có trình độ học vấn từ cao đẳng và đại học trở lên cũng ít người được đào tạo về kiến thức kinh tế và quản trị doanh nghiệp các lớp về pháp luật trong kinh doanh. Những điều này dẫn đến hiệu quả sản xuất kinh doanh yếu kém của DNNVV và khiến các doanh nghiệp này khó có thể cạnh tranh với sự phát triển mạnh mẽ của doanh nghiệp nước ngoài, các nhãn hàng ngày một nhiều tại Việt Nam.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!