Thứ trưởng Bộ KH&CN Phạm Công Tạc phát biểu tại buổi họp báo. (Ảnh: BL)
Phát biểu tại buổi họp báo Thứ trưởng Bộ KH&CN Phạm Công Tạc cho biết, về công tác xây dựng cơ chế, chính sách, pháp luật KH&CN, trong Quý III/2016, Bộ đã hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành các văn bản như: Nghị định số 87/2016/NĐ-CP của Chính phủ ngày 01/7/2016 quy định về điều kiện kinh doanh mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy; Nghị định số 105/NĐ-CP ngày 01/7/2016 quy định về điều kiện hoạt động của tổ chức kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm phương tiện đo, chuẩn đo lường; Nghị định số 107/2016/NĐ-CP của Chính phủ ngày 01/7/2016 quy định về điều kiện kinh doanh dịch vụ đánh giá sự phù hợp…
Bên cạnh công tác xây dựng cơ chế, chính sách, pháp luật về KH&CN, Bộ đã tổ chức nhiều sự kiện, hội nghị, hội thảo quan trọng như: phối hợp với UBND tỉnh Bình Định, Hội Gặp gỡ Việt Nam, Trung tâm nghiên cứu nguyên tử châu Âu (CERN), Viện Quốc tế SOLVAY tổ chức hội thảo quốc tế “Khoa học cơ bản và xã hội” trong khuôn khổ Chương trình “Gặp gỡ Việt Nam lần thứ XII”…
Đặc biệt, Bộ đã tổ chức thành công hội nghị tổng kết các chương trình KH&CN trọng điểm cấp Nhà nước giai đoạn 2011 – 2015.
Theo báo cáo của Bộ KH&CN, trong giai đoạn 2011-2015, có 15 chương trình trọng điểm cấp nhà nước, trong đó 10 chương trình thuộc lĩnh vực KH&CN (chương trình KC) và 5 chương trình thuộc lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn (chương trình KX).
Sau 5 năm triển khai thực hiện, chương trình thuộc lĩnh vực KH&CN đã tạo ra cho sản xuất 23 loại giống cây mới và 25 chủng vi sinh, giống vật nuôi có ưu thế vượt trội so với các chủng giống cũ; tạo ra 208 công nghệ mới trong đó có 55 công nghệ đã được hoàn thiện và chuyển giao cho sản xuất, 630 quy trình sản xuất mới với 157 quy trình đã hoàn thiện,.... Các đề tài, dự án cũng đã tạo ra 321 loại vật liệu mới và tiến hành thương mại hóa được 73 sản phẩm, tổng giá trị các hợp đồng chuyển giao công nghệ và thương mại hóa đạt hàng trăm tỷ đồng. Có 374 cơ sở dữ liệu, 27 phần mềm các loại được xây dựng. Một số cơ sở dữ liệu, bản đồ quy hoạch đã đóng góp thiết thực vào việc thiết kế, xây dựng các công trình biển và đề xuất các phương án sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên đất và nước.
Theo ông Nguyễn Thiện Thành, Giám đốc Văn phòng các Chương trình trọng điểm cấp nhà nước, thành công của các chương trình có thể đánh giá chung về mức độ làm chủ công nghệ tiên tiến của khu vực và thế giới; mức độ ứng dụng các kết quả vào phục vụ sản xuất và đời sống; đóng góp trong nâng cao tiềm lực KH&CN; hiệu quả kinh tế - xã hội của các nghiên cứu.
Tại buổi họp báo, trả lời câu hỏi về vai trò và trách nhiệm của Bộ KH&CN trong việc tìm nguyên nhân cá chết ở Hồ Tây trong những ngày qua, ông Bùi Thế Duy – Chánh văn phòng Bộ KH&CN cho biết, theo chức năng nhiệm vụ Bộ đã chỉ đạo Sở KH&CN Hà Nội phối hợp các cơ quan liên quan của Hà Nội phối hợp các đơn vị tìm hiểu thông tin. Bộ cũng đã cử cán bộ làm việc với Bộ Tài nguyên và Môi trường, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam liên quan các công việc lấy mẫu, khảo sát, đánh giá mẫu, nghiên cứu. Hiện, công việc đang ở giai đoạn triển khai các phương pháp đánh giá, tìm nguyên nhân.
Trả lời về việc có thông tin quy định chi 2% tổng chi ngân sách hằng năm cho KH&CN, nhưng lại tiêu không hết. Trong khi đó, nhiều mục tiêu, dự án về KHCN lại chưa đạt được. Bộ KH&CN cho biết, đây là do đặc thù của hoạt động KH&CN. Kinh phí cấp cho đề tài nghiên cứu khoa học được áp dụng theo cơ chế có thể kéo dài 2-3 năm chứ không tính theo năm tài chính. Vì vậy mới có tình trạng tiền dự toán theo năm tài chính còn tồn lại. Dự kiến, kinh phí phân bổ cho đề tài năm đó có thể chuyển tiếp sang năm tiếp theo để tạo thuận lợi cho nhà khoa học.
Tại cuộc họp báo nhiều câu hỏi xoay quanh vấn đề về an toàn bức xạ, hạt nhân, gắn chíp quản lý các nguồn phóng xạ di động đã được lãnh đạo Bộ KH&CN cũng như đại diện các đơn vị chức năng giải đáp thỏa đáng.