Với những diễn biến dồn dập trong vài ngày qua, đã có nhiều ý kiến dự đoán: Mỹ có thể sẽ đơn phương tấn công quân sự Syria ngay trong cuối tuần này. Dư luận quốc tế trong cả tuần qua cũng đổ dồn sự chú ý, chờ đợi xem tổng thống Obama sẽ quyết định như thế nào.
Và những câu hỏi: liệu Mỹ có đơn phương tấn công, tấn công vào lúc nào đã phần nào có lời giải đáp trong bài phát biểu của tổng thống Mỹ Barack Obama vào rạng sáng nay, theo giờ Việt Nam. Ghi nhận của nhóm phóng viên VTV tại Mỹ.
Thông điệp quan trọng đầu tiên mà Tổng thống Mỹ Obama đưa ra trong bài phát biểu tại Vườn Hồng trong Nhà Trắng là ông đã quyết định: Mỹ sẽ tấn công quân sự vào Syria. Tuy nhiên, thời điểm tấn công đã không còn giống như dự đoán trong những ngày qua.
‘ TT Obama phát biểu tại Vườn Hồng trong Nhà Trắng về vấn đề Syria. (Ảnh: Reuters)
Trong bài phát biểu, Tổng thống Obama khẳng định: ông quyết định sẽ sử dụng vũ lực quân sự là để nhằm trừng phạt chính quyền của Tổng thống Al Hassad đã sử dụng vũ khí hóa học tấn công dân thường vào ngày 21/8 làm hơn 1.429 người thiệt mạng. Ông Obama cũng cho biết, lực lượng quân đội Mỹ với các vũ khí tấn công đã vào vị trí sẵn sàng hành động theo mệnh lệnh của Tổng thống và đây sẽ là một cuộc tấn công giới hạn về quy mô và thời gian, không có sự tham gia của lực lượng bộ binh.
Tuy nhiên, trước sự phản ứng của giới lập pháp cũng như lo ngại của người dân Mỹ đã quá mệt mỏi với các cuộc chiến tranh, ông Obama cho biết sẽ chờ sự phê duyệt của Quốc hội trước khi phát lệnh tấn công.
Tổng thống Mỹ Barack Obama phát biểu: “Tôi từ lâu đã tin tưởng rằng, sức mạnh của chúng ta không chỉ nằm ở sức mạnh quân sự, mà còn nằm ở chỗ: chính phủ Mỹ là một chính phủ của dân, do dân và vì dân. Và đó là lí do tại sao tôi đưa ra quyết định thứ 2. Tôi sẽ tìm kiếm sự phê chuẩn sử dụng vũ lực từ phía Quốc hội, nơi đại diện cho tiếng nói của người dân Mỹ”.
Trên thực tế, Nhà trắng đã tuyên bố để ngỏ khả năng đơn phương hành động sau khi Anh, đồng minh quan trọng của Mỹ, tuyên bố sẽ không tham tham gia vào cuộc tấn công quân sự vào Syria và việc tấn công Syria cũng không nhận được sự đồng thuận của tất cả các thành viên Hội đồng Bảo an LHQ. Nhưng tuyên bố sẽ tìm kiếm sự phê chuẩn của Quốc hội của Tổng thống Obama đã xua tan những đồn đoán về một cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình có thể được thực hiện ngay trong cuối tuần này, sau khi các thanh sát viên LHQ rút khỏi Syria vào thứ 7.
Tổng thống Mỹ Barack Obama cho biết: “Tổng tham mưu trưởng quân đội đã nói với tôi rằng khả năng, hiệu quả của cuộc tấn công không hề bị ảnh hưởng bởi thời điểm tiến hành. Nó có thể có hiệu lực ngay vào ngày mai, hoặc tuần tới, hoặc cũng có thể sau một tháng nữa”.
Ông Obama kêu gọi các nghị sỹ Mỹ bỏ qua những khác biệt về đảng phái để đưa ra quyết định cần thiết nhằm trừng phạt việc sử dụng vũ khí hóa học của Syria. Ngay sau bài phát biểu, nhiều thượng nghị sĩ Đảng Cộng Hoà đối lập đã lên tiếng ủng hộ quan điểm của Tổng thống Obama. Tuy nhiên, liệu ông Obama sẽ vẫn quyết định sử dụng vũ lực nếu không nhận được sự hậu thuẫn từ Quốc hội hiện còn chưa rõ ràng.
Quốc hội Mỹ đang trong thời gian nghỉ và đến tận ngày 9/9 tới mới họp trở lại. Như vậy, một cuộc tấn công quân sự nhằm vào Syria nhiều khả năng phải ít nhất 10 ngày nữa mới diễn ra, vì rất ít khả năng Quốc hội Mỹ được triệu tập khẩn cấp để bỏ phiếu cho vấn đề này. Điều này cũng đồng nghĩa với việc ông Obama sẽ có thêm thời gian để vận động, tìm kiếm sự ủng hộ ngay trong nội bộ nước Mỹ cũng như sự ủng các quốc gian đồng minh nhằm tránh cho nước Mỹ ở vào hoàn cảnh đơn phương hành động.