Hiện ở Ukraine có hàng chục ngôi làng đang tồn tại nhưng chỉ trên giấy tờ và trên bản đồ bởi thực tế không còn người dân sinh sống. Chỉ tính riêng ở Kharkov đã có trên 100 ngôi làng có nhân khẩu dưới 10 người.
Không khó để tìm thấy những ngôi làng này khi rời khỏi trung tâm thành phố Kharkov 70 – 80km nhưng để tìm gặp một người dân đẻ hỏi thăm đường lại không hề đơn giản, bởi quanh khu vực này, hầu hết các ngôi nhà từ lâu đã bị bỏ hoang.
Bà Elena Aleksandrovna, làng Burakovye, tỉnh Kharkov, Ukraine cho biết: “Sao các cháu lại tìm được làng của chúng tôi? Trước những năm 1990, làng rất đông, giờ chỉ còn lại 6 người nhưng đăng ký hộ khẩu chỉ có 2 người thôi”.
Đường xá đi lại khó khăn, điều kiện sinh hoạt hạn chế đã khiến những làng quê dẫu thanh bình này không đủ sức giữ chân lớp trẻ.
Bà Nina Stenanovna làng Burakovye, tỉnh Kharkov, Ukraine nói: “Chỉ còn mấy người già chúng tôi thôi, chứ thanh niên bây giờ chả ai muốn về lại đây nữa”.
Khi được hỏi về Nhà nước muốn khôi phục lại các ngôi làng, bà Nina cho biết, có nghe tới thông tin này nhưng bà không biết sẽ có ai tới đây khi mọi thứ đều đắt đỏ, đường xá xa xôi, đi lại khó khăn và phương tiện giao thông lại không có.
Những nông trường giàu có, những điền trang màu mỡ nơi đây đã trở thành lịch sử. Sau khi Liên bang Xô Viết tan rã, làng quê Ukraine nhiều thay đổi, người di cứ tới các thành phố ngày càng nhiều hơn, để lại sau đó làng quê ngày càng hoang vắng.
Bà Evgheny Konstantinova, Sở thống kê dân số tỉnh Kharkov, Ukraine nói: “Theo thống kê của chúng tôi, ở Kharkov có 62 khu làng với nhân khẩu dưới 10 người. Nhưng thực tế bây giờ, con số này đã lên tới 137. Đó là hệ quả của việc di dân từ các vùng nông thôn đổ về thành thị”.
Hiện có khoảng 70 – 80% dân số Ukraine tập trung ở các đô thị. Một phần trong chính sách giải tỏa mất cân bằng nhân khẩu giữa thành thị và nông thôn của Chính phủ Ukraine chính là kế hoạch khôi phục lại các ngôi làng đang chết.
Giáo sư Vera Koyuda, Trường Đại học Kinh tế Quốc gia Kharkov, Ukraine chia sẻ: “Nhà nước phải có chính sách tài chính hỗ trợ tích cực cho vùng nông thôn, chú trọng phát triển y tế, giáo dục và bảo đảm nguồn thu nhập xứng đáng cho đội ngũ y, bác sĩ, giáo viên cùng những người tham gia sản xuất nông nghiệp. Chỉ đến khi đó mới có thể ngăn chặn được tình trạng những ngôi làng đang biến mất ở Ukraine. Và đây không phải vấn đề ở Ukraine mà còn ở Việt Nam và Nga nữa”.
Chương trình khôi phục vùng nông thôn của Ukraine sẽ tập trung hỗ trợ các nhà sản xuất nông nghiệp và thu hút các chuyên gia về nông thôn làm việc. Tuy nhiên, chính Chính quyền đã thừa nhận, khôi phục những gì đã bị phá hủy hàng chục năm qua là điều gần như không thể. Cần kiên trì hành động và đầu tư tương xứng, nếu không các khu làng ma, làng chết sẽ tiếp tục tăng lên.