Các quan chức cấp cao ASEAN tại phiên khai mạc cuộc họp sáng nay. (Ảnh: Nhandan)
Cuộc họp được tổ chức theo đề xuất của Việt Nam và diễn ra trong bối cảnh khu vực đang có những thay đổi về địa chính trị, đòi hỏi sự đoàn kết và tiếng nói chung của ASEAN đối với những vấn đề lợi ích chiến lược trong khu vực. Vấn đề Biển Đông đã được thảo luận tại cuộc họp, trong đó các nước ASEAN đã bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình hình hiện nay trên Biển Đông sau khi Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng biển của Việt Nam.
Tại cuộc họp hôm nay, các đại biểu đã tập trung thảo luận về cấu trúc khu vực trong tương lai và vai trò trọng tâm của ASEAN khi tương tác với các đối tác bên ngoài, nhằm mang lại hòa bình và ổn định cho cả khu vực.
Các nước ASEAN nhất trí rằng bối cảnh địa chiến lược ở khu vực đang thay đổi nhanh chóng, với nhiều diễn biến phức tạp ảnh hưởng sâu sắc tới môi trường hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển ở khu vực.
ASEAN đang ở trong giai đoạn bản lề hướng tới sự hình thành Cộng đồng ASEAN vào ngày 31/12/2015; các nước lớn can dự ngày càng sâu rộng hơn vào hợp tác ở khu vực với sự thay đổi và điều chỉnh trong chiến lược và trong tương tác giữa các nước lớn với nhau và với ASEAN, đặt ra không chỉ cơ hội mà còn nhiều thách thức cho việc duy trì vai trò trung tâm của ASEAN.
Các nước đều khẳng định các diễn biến phức tạp đang diễn ra ở Biển Đông đã ảnh hưởng nghiêm trọng tới hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải ở khu vực. Do vậy, đây là vấn đề thuộc quan tâm chung và ASEAN phải có tiếng nói, thể hiện vai trò trung tâm và trách nhiệm của ASEAN.
Ông Aung Lynn, Trưởng phái đoàn SOM Myanmar, Chủ tịch SOM ASEAN 2014 cho biết: “ASEAN có quan điểm rất rõ ràng về vấn đề Biển Đông đó là: Chúng tôi có Nguyên tắc 6 điểm về Biển Đông và đang theo dõi sát sao những diễn biến tại đây. Về tình hình gần đây trên Biển Đông, ASEAN bày tỏ mối quan ngại sâu sắc và đây cũng là quan điểm chung của các nước ASEAN”.
Theo Thứ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Quang Vinh, trưởng đoàn SOM Việt Nam, trong quá trình bàn về Biển Đông, các đại biểu đã đặt cách tiếp cận xuất phát từ quan điểm về vai trò trung tâm của ASEAN, trước hết là đảm bảo an ninh, an toàn hàng hải khu vực, thứ hai là ASEAN coi trọng việc tuân thủ luật pháp quốc tế và Công ước Luật Biển và khi có những biến cố xảy ra, thì ASEAN cần phải có một tiếng nói chung để thể hiện được vai trò trung tâm và trách nhiệm của mình.
Sau hai ngày họp, các đại biểu ASEAN sẽ khởi động một vòng đàm phán nữa để ASEAN bàn nhiều hơn về vai trò trung tâm và trách nhiệm của mình trước những vấn đề diễn ra trong khu vực. Cuộc họp hôm nay là bước khởi đầu làm cơ sở cho quá trình thảo luận lâu dài của ASEAN về một cấu trúc khu vực trong giai đoạn tới, nhất là sau khi ASEAN sẽ hình thành Cộng đồng vào năm 2015.
Mời quý độc giả theo dõi video chi tiết: