Tổng thống Nga Vladimir Putin. (Ảnh: AP)
Đây là lần đầu tiên Tổng thống Putin công khai bày tỏ quan điểm của Nga về những gì đang diễn ra tại nước láng giềng anh em.
Lý giải về cơ sở pháp lý cho việc sử dụng quân đội Nga tại Ukraine, Tổng thống Putin cho rằng hành động này, nếu có, cũng hoàn toàn phù hợp với luật pháp quốc tế vì đích thân Tổng thống Yanucovych đã yêu cầu Nga sử dụng lực lượng vũ trang bảo vệ cuộc sống, tự do và sức khỏe của người dân Ukraine.
Theo ông, tại Ukraine đang có nguy cơ xuất hiện các thành phần mang tính dân tộc chủ nghĩa, bán phát-xít và bài Do thái. Ông Putin cảnh báo nếu lực lượng cầm quyền hiện nay ở Ukraine còn tiếp tục gây ra bất ổn ở miền Đông và Đông Nam, Nga sẽ có quyền sử dụng mọi phương tiện để bảo vệ người dân sinh sống nơi đây nếu như họ yêu cầu giúp đỡ.
Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết: “Chúng tôi tin rằng, nếu chúng tôi quyết định sử dụng vũ lực, thì điều này cũng hoàn toàn hợp pháp, phù hợp với các chuẩn mực chung của luật pháp quốc tế, bởi nó được thực hiện theo yêu cầu của một Tổng thống hợp pháp, và nó cũng trùng hợp với lợi ích của chúng tôi là để bảo vệ những người anh em gần gũi”.
Liên quan tình hình tại nước cộng hòa tự trị Crimea thuộc Ukraine, Tổng thống Putin khẳng định Nga không có kế hoạch sát nhập Crimea và rằng chỉ có người dân Crimea mới có quyền quyết định tương lai của mình.
Ông Putin cho rằng, Nga chỉ đối thoại với các nhà lãnh đạo được bầu lên một cách hợp pháp ở Ukraine và khôi phục toàn bộ quan hệ kinh tế, thương mại với Ukraine sau khi tình hình trở lại bình thường.
Ngay sau khi có những tuyên bố của tổng thống Putin, tập đoàn Gasprom của Nga đã khẳng định không gia hạn hợp đồng giảm giá ga cho Ukraine vì họ còn nợ 1,5 tỷ USD tiền khí đốt mua của Nga.
Chủ tịch Gasprom cho rằng, biện pháp đơn giản nhất hiện nay là Gasprom cấp cho Ukraine một khoản tín dụng từ 2 đến 3 tỷ USD để nước này thanh toán nợ cũ, trả tiền mua mới để được hưởng ưu đãi từ phía Nga.
Nền kinh tế Ukraine phụ thuộc với nền kinh tế Nga ở nhiều khía cạnh, không chỉ là về vấn đề năng lượng. Nhà nghiên cứu Gusarov thuộc học viện nghiên cứu các vấn đề địa chính trị của Nga, Ukraine cần tới quan hệ với nước Nga, bất chấp việc hiện nay quan hệ giữa Kiev và Moscow căng thẳng, và họ kêu gọi sự viện trợ của phương Tây.
GS. Evgheny Gusarov, Học viện nghiên cứu các vấn đề địa chính trị nói: “Những khoản vay có thể cứu ứng tạm thời, nhưng không đủ để đảm bảo đời sống hoạt động một đất nước gần 50 triệu dân như Ukraine. Nền kinh tế Ukraine không thể tồn tại một cách độc lập, không thể hội nhập được với phương Tây mà chỉ có thể là với Nga. Nền kinh tế này từ trước đến nay được xây dựng trong tổng thể nền kinh tế Nga - đó là một phân xưởng lớn, rất lớn nhưng trong một nhà máy thống nhất”.
Các tuyên bố của tổng thống Nga Putin cho thấy, như vậy đã có dấu hiệu lắng dịu trong khả năng Nga sử dụng hành động quân sự tại Ukraine. Chính quyền Ukraine ở Kiev cũng đã có những tuyên bố cho thấy họ không muốn đi tới chiến tranh với nước Nga. Bên cạnh đó, sự phụ thuộc về kinh tế, sự gắn kết về văn hóa về lịch sử giữa hai nước cho thấy, các bên cuối cùng sẽ phải tìm đến một lối thoát, bất chấp tình hình hiện nay đang căng thẳng. Những khởi động ngoại giao xung quanh vấn đề này đã cho thấy điều đó.