Sáng thứ hai, theo giờ Mỹ, tức chiều tối ngày 30/7 theo giờ Việt Nam, Thượng viện Mỹ đã thông qua Nghị quyết số 167 tái khẳng định sự ủng hộ mạnh mẽ của Mỹ đối với việc giải quyết hòa bình các tranh chấp lãnh thổ, chủ quyền và quyền tài phán tại các vùng chủ quyền trên biển ở châu Á – Thái Bình Dương, trong đó nhấn mạnh đến giải quyết các tranh chấp tại Biển Đông.
‘ Một phiên họp của Thượng viện Mỹ (Ảnh: NY daily)
Nghị quyết số 167 do Chủ tịch Ủy ban đối ngoại thượng viện Menendez khởi xướng, 4 Thượng nghị sĩ khác đồng bảo trợ và được Thượng viện Mỹ thông qua bằng hình thức bỏ phiếu kín. Nghị quyết bao gồm 6 điểm, trong đó nêu rõ:
Thượng viện Mỹ lên án việc sử dụng sức ép, đe dọa hay vũ lực của các tàu hải quân, an ninh hàng hải hoặc tàu cá và máy bay quân sự hoặc dân sự tại Biển Đông và biển Hoa Đông nhằm khẳng định chủ quyền biển hoặc lãnh thổ đang có tranh chấp hoặc thay đổi hiện trạng.
Trong Nghị quyết, Thượng viện Mỹ thúc giục tất cả các bên liên quan trong tranh chấp lãnh thổ và hàng hải trong khu vực tự kiềm chế để tránh có các hành động gây mất an ninh, làm phức tạp hoặc gây leo thang các tranh chấp, cần giải quyết các bất đồng thông qua các biện pháp có tính xây dựng.
Thượng viện Mỹ cũng tái khẳng định sự ủng hộ mạnh mẽ của nước Mỹ đối với việc các quốc gia thành viên ASEAN và Trung Quốc cùng xây dựng một Bộ quy tắc ứng xử tại Biển Đông và thúc giục tất cả các quốc gia ủng hộ các nỗ lực của ASEAN trong quá trình này.
Trong phần mở đầu của Nghị quyết 167, Thượng viện Mỹ khẳng định, Nghị quyết này được thông qua trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng gia tăng các tuyên bố chủ quyền hàng hải và tình hình tại khu vực Biển Đông, Biển Hoa Đông có nhiều diễn biến phức tạp.
Nghị quyết cũng nhấn mạnh: Nước Mỹ có lợi ích quốc gia trong việc tàu bè, máy bay tự do đi lại trên vùng biển châu Á – Thái Bình Dương và Thượng viện Mỹ khuyến khích Chính phủ Mỹ phát triển quan hệ đối tác với các nước trong khu vực để xây dựng nhận thức về chủ quyền trên biển; ủng hộ các lực lượng vũ trang của nước này tiếp tục các hoạt động tại Đông Thái Bình Dương, trong đó có các hoạt động chung với lực lượng vũ trang của các nước trong khu vực để hỗ trợ tự do hàng hải, đảm bảo hòa bình, ổn định, sự tuân thủ luật pháp quốc tế được công nhận rộng rãi.
Như vậy, đây đã là năm thứ 3 liên tiếp Quốc hội Mỹ thông qua các nghị quyết về vấn đề Biển Đông, trong đó khẳng định lập trường và sự ủng hộ của Mỹ đối với việc giải quyết các tranh chấp trên Biển Đông bằng các biện pháp hòa bình, trên cơ sở tuân thủ luật pháp quốc tế.