Trong suốt tuần qua, các diễn biến nguy hiểm ở miền Đông Ukraine luôn là tin tức nóng hổi và được nhiều người quan tâm. Những người biểu tình ở 3 tỉnh Donetsk, Lugansk và Kharkov chiếm các tòa nhà của cơ quan công quyền, yêu cầu tổ chức trưng cầu dân ý để tách khỏi chính quyền liên bang và thậm trí đòi sát nhập vào nước Nga, như trường hợp Crimea. Diễn biến này đặt sự thống nhất lãnh thổ của Ukraine trước những mối đe dọa lớn và tiếp tục đẩy Nga lẫn các nước Phương Tây chìm sâu hơn vào những tranh cãi tưởng như không hồi kết về vai trò và ảnh hưởng của Moscow với tình hình Ukraine.
Các nước Phương Tây lo ngại một kịch bản như Crimea tiếp diễn, nhưng Moscow có những lựa chọn chiến lược của riêng mình trong tình thế phức tạp hiện nay ở Ukraine.
Cuộc đấu giữa chính phủ và các tỉnh miền Đông Ukraine đã vượt ra ngoài phạm vi nội bộ đất nước và tiếp tục trở thành trận đấu giữa Nga, các nước Phương Tây và chính quyền Ukraine.
Bất ổn tại các khu vực miền Đông Ukraine tiếp tục leo thang. Người biểu tình đã chiếm giữ các trụ sở cảnh sát ở thành phố Donetsk. Cảnh sát trưởng Donetsk đã tuyên bố sẽ từ chức.
‘ Người biểu tình cắm cờ Nga tại trụ sở cảnh sát Donetsk (Ảnh: Reuters)
Khoảng 1.000 người biểu tình đã tụ tập trước trụ sở cảnh sát Donetsk và hô vang các khẩu hiệu phản đối. Cảnh sát trưởng thành phố Donestk đã tuyên bố sẽ từ chức, theo yêu cầu của những người biểu tình.
Trong khi đó tại thành phố Kharkov, những người biểu tình đã tập trung ở trung tâm thành phố, kêu gọi trưng cầu dân ý.
Trong một diễn biến liên quan, quyền Ngoại trưởng Ukraine Andriy Deshchytsya cho biết đã điện đàm với người đồng cấp Nga Sergei Lavrov để thảo luận về tình hình bất ổn tại khu vực miền Đông. Tuy nhiên Nga bác bỏ cáo buộc từ phía Kiev rằng Moscow đã hỗ trợ các phần tử chiếm đóng các tòa nhà chính quyền tại miền Đông Ukraine.
Các bạn có thể theo dõi tình trạng bất ổn ở miền Đông Ukraine qua video sau đây:
Một cuộc đối thoại 4 bên gồm Mỹ, Nga, EU và Ukraine đã được lên kế hoạch tổ chức để tìm giải pháp cho Ukraine. Cuộc gặp đó không chỉ phải dàn xếp một giải pháp cho tình trạng biểu tình chống chính phủ hiện nay ở miền Đông Ukraine, mà còn phải định hình về mô hình phát triển của đất nước Ukraine trong thời gian tới. Đó là điều then chốt khi mà những người biểu tình không tỏ dấu hiệu nhượng bộ.
Những người biểu tình ở khu vực phía Đông đòi hỏi tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý để cho người dân quyết định con đường phát triển của mình. Trong những ngày gần đây, dư luận nghe thấy ý tưởng về việc để cho các khu vực phía Đông Ukraine có tiếng nói tự trị lớn hơn trong thành phần Liên bang Ukraine, tức là mô hình liên bang hóa Ukraine. Đây là điều mà một bộ phận những người biểu tình ở miền Đông hiện nay mong muốn và cũng là ý tưởng mà Moscow đưa ra như một giải pháp cho tình hình hiện nay.
Sự chia rẽ mà chúng ta đang chứng kiến qua các cuộc biểu tình trên đường phố ở Donetsk, Luganst và Kharkov là sự chia rẽ có thể nói là tồi tệ nhất kể từ khi đất nước này độc lập năm 1991. Nhưng sự chia rẽ đó cũng bị ảnh hưởng bởi lịch sử hàng trăm năm của một đất nước Ukraine thường xuyên bị giằng xé, phải lựa chọn giữa Nga và châu Âu.
Tương lai Ukraine sẽ ra sao? Điều đó phụ thuộc rất lớn vào một sự dàn xếp giữa chính quyền Kiev và các tỉnh miền Đông vào thời điểm này. Tiếc là cho đến nay, thế giới vẫn chưa thấy được giải pháp khả dĩ nào cho vấn đề đó.
Trong bối cảnh hiện nay, điểm sáng gần nhất có thể nhìn thấy là cuộc đối thoại 4 bên, Nga, Mỹ, Eu và chính quyền Kiev dự kiến tổ chức vào tuần tới 17 tháng 4. Nhưng cũng không thể kỳ vọng vào một bước đột phá của hoạt động ngoại giao đó, nếu như quyền lời của cả một khu vực phía Đông chưa được tính đến.